The Katzenjammer Kids - Dünyanın En Uzun Süreli Gazete Bandı

direnc11

Yönetici
11 May 2009
10,087
36,747
İstanbul
Katzenjammer Kids, dünyanın en uzun süreli gazete bandı ünvanını elinde bulunduruyor. İlk kez ortaya çıktığı 1897 yılından bugüne kadar yayınına devam eden başlık tam 115. yılını doldurmuş durumda. Dile kolay; tam 115 yıl.

comic.gif

Bir Alman göçmeni olan Rudolph Dirks'in, Wilhelm Busch'un Max and Moritz'inden esinlenerek yarattığı başlık, kimilerince de dünyanın belirli bir çerçeveye oturan ilk çizgi romanı olarak kabul edilir. Talat Güreli üstadımız, Sanat Dünyamız adlı derginin 1997 yılında yayımlanan 64. sayısında "İşte bu Wilhelm Busch taklidi (Kaptan ve Yumurcaklar) Katzenjammer Kids'i yaklaşık bütün araştırmacılar fikir birliğine vararak tam şablon kimliği kazanmış ilk çizgi roman kabul ediyorlar ki katılmamak elde değil." derken aynı görüşü paylaşıyor. Elbette ilk çizgi romanın hangisi olduğuna dair mutlak bir görüş birliğinden söz etmek zor. Örneğin çizgi roman tarihi araştırmacısı olan , ilk çizgi romanların her ikisi de 1895 yılında gazeteler için hazırlanmaya başlanan James Swinnerton'un "Little Bears and Tykes"ı ya da daha büyük kabulle Richard Outcault'un "The Yellow Kid"i olduğundan bahseder.

1939 yılı gazete striplerine bir örnek:
rkjk391007d.jpg

Katzenjammer Kids'in dünya çizgi roman tarihindeki özgünlüğü bununla sınırlı değil. King Features Syndicate'in başında bulunan Joseph F. D'Angelo, onun aynı zamanda birbirini takip eden karelerin ve konuşma balonlarının etkin bir biçimde kullanılmaya başlandığı ilk çalışma olduğunu vurgular. ( )

Anne, baba ve okul gibi her türlü otoriteye isyan eden iki afacan kardeşin, Hans ve Fritz'in, öykülerinin anlatıldığı çizgi romanın adında geçen Almanca sözcük "katzenjammer", "kedilerin zırlaması" diye çevrilebilir. O dönem için alaycı bir üslupla da olsa otoriteye baş kaldırının temel konu olarak seçilmesi de ilginçtir. King Features Syndicate tarafından yayımlanmaya devam edilen başlıkta baskın bir Alman aksanı İngilizce'si hakimdir ve konuşmaları anlayabilmek için epeyce bir çaba sarfetmek gerekir. Duz'un does, der'in the, odder'in other, vot'un what demek olduğunu bir kez anladıktan sonra işler daha kolaylaşabilir. İşin ilginç ve hoş tarafı 115 yıldır aynı aksanın terkedilmeden kullanılıyor olması. Keşke Türkçe'ye çevrilirken de bir aksan, örneğin Karadeniz aksanı, kullanılsaydı.



Bu özgün gazete bandı, Hy Eisman tarafından çizilmeye devam ediyor. Aşağıda yer alan iki bant onun en güncel çalışmaları.


17 Haziran 2012

katzenjammerkids20120617large.gif


24 Haziran 2012

katzenjammerkids20120624large.gif


Aşağıda yer alan linklerden şu ana kadar erişebildiğim çalışmaları indirebilirsiniz:










The Katzenjammer Kids'in kapsamlı bir tanıtımına ve ülkemizdeki öyküsüne dair bilgilere de aşağıdaki linkten ulaşmak mümkün:

Kaptan ve Çocukları (The Katzenjammer Kids)
 
Son düzenleme:

vakanuvis

Süper Üye
5 Mar 2011
604
975
Şair ve çizer Wilhelm Busch'un yaratısı "Max und Moritz" ikilisi Almanya'da çocukken okumayı en çok sevdiğim karakterlerdi. İki yaramaz veledi anlatan "bilderbogen"(çizgi kuşağı) tarzı öyküler bizim bugün gazetelerde okuduğumuz Kara Murat tarzıyla yaklaşık aynı özelliği taşır. Üstte çizgi akarken altta metin bulunur. Tek farkla, Busch şair olduğundan metin şiirseldir.

max_moritz.jpg


İki yaramaz veledin hikayeleri son derece eğlenceli olmakla birlikte hayli gaddarcadır da. Bu ikisi yüzünden dayak yiyen köpekler, sakatlanan insanlar olur. Busch bile onlara dayanamaz ve son öykülerinde ikisini bir değirmencinin buğday çuvalına şaka yapmak için sokar. Ancak hayat bu ya değirmenci onları "yanlışlıkla" öğütür :) Hikaye biter.

Geçen yıllarda bu ikisi üzerine yazılmış bir "hukuk kitabı" buldum almanca. Muhteşem bir çalışma. Her öykü özel olarak ele alınmış ve onlara özenen çocuklar o şakaları yaparlarsa çocuk suçları açısından ne kadar ceza yerler onlar hesaplanmış günümüz kanunlarına göre.

Bu arada bu ay çıkan Büyülü Rüzgar'ı önereceğim konu gelmişken. İçinde hem karakter olarak hem de bilgi olarak Pulitzer yer alıyor.

Göçmenlerden oluşan ve ortak bir dil konuşmayan insanlara gazete satmayı kafasına koyan Pulitzer "Yellow Kid" ile az yazılı resimli bir türü gazetesine basar ve çizgi romanın gazete serüvenini ve hatta bizzat çr'nin kendini başlatır.

Pulitzer'in en büyük rakibi (adını unuttum) bu girişime karşılık vermek için Almanya yolculuğunda tanıştığı Max und Moritz'i kopyalaması için Dirk'ün önüne koymuş ve çizdirmeye başlamış. Elbette önce "Fritz ve Franz" mı neydi adları ama zamanla Katzemjammer Kids'e dönüşmüş.

Okuyanlar bilirler Yellow kid de bunlar da birçokları da göçmen ve gettoların hikayelerini anlatır. İşçi, amele, çamaşırcı, hizmetçi, küpküçük esnaf, ırgat v.s. çocuklarının öyküleri.

Bunlar tamam olunca yeni hedef kitle orta sınıf olmuş ve Fatoş (Blondie) çizilmiş. Anne, baba, iki çocuk (biri kız biri oğlan), bir de köpek... Ardından da Güngörmüşler'le zengin sınıfın hikayeleri...

Direnc11'in paylaştığı gibi çizgi romanın şablonu konusunda Katzenjammer Kids milatlardan biridir ancak Amerikan sosyal sınıflarının da aktarımında kilit noktalardan biri olmuştur.

Sağol Direnc11... Paylaşımlarının artması dileğiyle :)
 
Üst