Superman'in Amerikan çizgi roman tarihinde önemi büyüktür, çünkü gazete bantı olarak yaratılmayıp, sırf dergi için hazırlanmış orijinal çizgi roman basan dergilerde boy gösterip muazzam derecede popülerleşen ve hattâ kendi dergisine kavuşan ilk çizgi roman kahramanı Superman'dir. Yani Superman'i -tabii ki genel anlamda çizgi romanın değil ama- çizgi roman dergiciliğinin mihenk taşı saymak doğru olur. Oysa ilginçtir ki Superman, Türkiye'ye nispeten bir hayli geç tarihte ulaşmış, hiçbir zaman dünyadaki ünüyle orantılı derece popülerleşememiş ve kalıcı, sürekli bir yayın yaşamı sürdürememiştir.
Jerry Siegel ve Joe Schuster adlı Cleveland'lı iki genç, Superman'ı 1930'lu yılların ilk yarısında yarattılar. İkilinin çalışmalarında Superman karakterinin olmasa da isminin kökeni, teksirle çoğaltılan bir bilim-kurgu dergisinin Ocak 1933 sayısına Siegel'in yazıp, Schuster'ın resimlediği The Reign of Superman (Üstünadamın Hükümdarlığı) adlı öyküye kadar sürülebilir ama bu kel kafalı ve kötü niyetli 'superman'in tanıdığımız Superman'le isim benzerliği dışında ilgisi yoktu. İkilinin aynı yıl hazırladıkları Superman adlı çizgi roman dergisi projesindeki karakter ise tanıdığımız kahramanın asıl atası olsa gerek. Ancak Schuster ve Siegel'in satmayı başaramadıkları bu projenin taslağından günümüze yalnızca kapak tasarımı kalmış durumda. Ertesi yıl iki genç, bu kez gazete bantı formatında bir Superman macerası daha hazırlayarak dağıtımcılara teslim ettiler.
Schuster ve Siegel'in Superman macerası dağıtımcıların elinde birkaç yıl bekleyecekti. Nihayet, New Fun gibi dergilerle orijinal (gazete bantı olarak yayımlanmamış) çizgi roman dergiciliğinde ilk denemeleri gerçekleştirmiş olan DC grubu, Action Comics adlı yeni dergi projeleri için yeni, orijinal malzeme arayışları içinde bu rafa kalkmış Superman'i kullanmaya karar vererek çizgi romanın haklarını satın aldılar. Schuster ve Siegel, gazete bantı olarak düşündükleri macerayı dergi formatına uygun şekilde rötüşladılar ve Superman, Action Comics'in Haziran 1938 tarihli ilk sayısında -üstelik kapaktan- yayın yaşamına başladı. 200,000 basılan İlk sayı derhal tükendi, tiraj kısa sürede yarım milyona yükseldi ve ertesi yıl Superman kendi dergisine kavuştu.
Çizgi romanla az çok ilgilenen herkesin bildiği üzere Superman, uzaydan dünyaya (ABD'ye!) bebek olarak gelmiş, dünyada süper güçlere kavuşmuş, Clark Kent kimliğiyle gazetecilik yaparken, Superman olarak da kötülere karşı savaşan bir kahramandır. Bir de, bir yandan Superman'e hayranken, diğer yandan Clark Kent'i horgören Lois Lane adlı bir "belalısı" (şimdilerde nikâhlı karısı) vardır. Schuster ve Siegel'in ilk maceralarında Superman'in süper güçleri biraz sınırlıydı, örneğin uçması söz konusu değildi, yalnızca çok yükseklere zıplayabiliyordu. Ayrıca ilk maceraları pek fantastik değil, linç güruhlarına engel olmak ya da Latin Amerika'ya yönelik silah kaçakçılığı yürüten bir senatörün çanına ot tıkamak gibi daha çok sosyal içerikliydi. Kahramanın tüm haklarını satmış ve de yalnızca ücretli yazar-çizer kadrosundan maaş alan Schuster ve Siegel, DC'yle mahkemelik olacak ve çizgi romandan ayrılacaklardı. Schuster ve Siegel'i DC ile kopma noktasına getiren gelişme, Superman'in çocukluğunu içeren Superboy maceralarının kendilerinden bağımsız olarak tasarlanıp yayımlanmasıydı. Yıllar süren dava sonucunda mahkeme, ikiliye Superboy için mütevazı bir tazminat ödenmesini ama Superman'in haklarının esas olarak yayıncıya ait olduğunu karara bağladı.
Superman, 1940'lı ve 1950'li yıllar boyunca çizgi roman dergilerinin sınırlarını da aşan bir popülerlik kazanacaktı. Her yerde Superman vardı: Gazete bantı, radyo dizisi, çizgi film (Fleischer imzalı ilk Superman çizgi filmleri, çizgi film sanatının doruklarından kabul edilir), seriyal film ve televizyon dizisi olarak. Bu arada sanılanın aksine ilk Superman filminin, 1978 tarihli meşhur film değil, seriyalleri saymasak bile düşük bütçeli Superman and the Mole Man (1951) olduğunu kaydedelim.
Türkiye'de Superman ilk olarak 1955'te Yeni Sabah gazetesinde gazete bandı olarak yayımlanmış. İlk Superman dergisi ise 1958'te Ceylan Yayınları tarafından 'Uçan Adam' üstbaşılığıyla ve Supermen adıyla yayımlandı. Bu dergide ayrıca 'Superboy' maceraları ve Supermen ile 'Yarasa Adam Batmen'in ortak maceraları da yeralıyordu (DC'nin World's Finest Comics adlı dergisinde 1954'ten itibaren düzenli olarak Superman ve Batman'ın ortak maceraları yayımlanıyordu; bu arada Ekicigil Yayınları'nın 1957 tarihli Kaptan Marvel dergisinin de en az bir sayısının [no.9] kapağında Superman ve Batman'ın birarada yeraldığını da kaydedelim). Ceylan Yayınları 1967'de Süpermen'i (bu kez 'Uçan Adam' üst başlığı olmaksızın) nispeten büyük boy olarak da yayımladı, bu dergide de Supermen'in solo maceralarının yanı sıra Batman'la (adı bu kez orijinle sadık biçimde yazılıyordu) ortak maceraları da yer alıyordu. 'Süpermen' 1974-75'te Tay Yayınları'nın Kızılmaske dergisinde dolgu malzemesi olarak kullanıldı. Yılmaz Çetiner'in 1979'de Tekofset adına yayımlamaya başladığı kuşe kapaklı Superman dergisi yaklaşık 50 sayıya ulaştı, bu dergide zaman zaman Superboy ve -Superman'in kuzeni olan- Supergirl de dolgu malzemesi olarak kullanıldılar. Yine Çetiner'in 1980'lerde bu kez B Yayınları adına çıkarttığı karton kapaklı Supermen ise 100 sayıyı aştı ve bu süper kahramanın ülkemizdeki en uzun ömürlü yayını oldu; B Yayınları'nın dergisinin ilk sayılarının sayfaları monokrom (tek-renk) olarak basıldılar. Superman'in 'öldüğü', ABD'de bir hayli sansasyon yaratmış, orjinal olarak 1993 tarihli macera dizisi (tabii ki Superman uzun sürmeden dirilecekti) 1996'da Medi Grup'un (Dinç Bilgin), Superman'in evlendiği macera da Arka Bahçe yayıncılık'ın 1999'da çıkarttığı renkli Superman dergilerinde yayımlandılar.
KARACA SAVAŞ
Jerry Siegel ve Joe Schuster adlı Cleveland'lı iki genç, Superman'ı 1930'lu yılların ilk yarısında yarattılar. İkilinin çalışmalarında Superman karakterinin olmasa da isminin kökeni, teksirle çoğaltılan bir bilim-kurgu dergisinin Ocak 1933 sayısına Siegel'in yazıp, Schuster'ın resimlediği The Reign of Superman (Üstünadamın Hükümdarlığı) adlı öyküye kadar sürülebilir ama bu kel kafalı ve kötü niyetli 'superman'in tanıdığımız Superman'le isim benzerliği dışında ilgisi yoktu. İkilinin aynı yıl hazırladıkları Superman adlı çizgi roman dergisi projesindeki karakter ise tanıdığımız kahramanın asıl atası olsa gerek. Ancak Schuster ve Siegel'in satmayı başaramadıkları bu projenin taslağından günümüze yalnızca kapak tasarımı kalmış durumda. Ertesi yıl iki genç, bu kez gazete bantı formatında bir Superman macerası daha hazırlayarak dağıtımcılara teslim ettiler.
Schuster ve Siegel'in Superman macerası dağıtımcıların elinde birkaç yıl bekleyecekti. Nihayet, New Fun gibi dergilerle orijinal (gazete bantı olarak yayımlanmamış) çizgi roman dergiciliğinde ilk denemeleri gerçekleştirmiş olan DC grubu, Action Comics adlı yeni dergi projeleri için yeni, orijinal malzeme arayışları içinde bu rafa kalkmış Superman'i kullanmaya karar vererek çizgi romanın haklarını satın aldılar. Schuster ve Siegel, gazete bantı olarak düşündükleri macerayı dergi formatına uygun şekilde rötüşladılar ve Superman, Action Comics'in Haziran 1938 tarihli ilk sayısında -üstelik kapaktan- yayın yaşamına başladı. 200,000 basılan İlk sayı derhal tükendi, tiraj kısa sürede yarım milyona yükseldi ve ertesi yıl Superman kendi dergisine kavuştu.
Çizgi romanla az çok ilgilenen herkesin bildiği üzere Superman, uzaydan dünyaya (ABD'ye!) bebek olarak gelmiş, dünyada süper güçlere kavuşmuş, Clark Kent kimliğiyle gazetecilik yaparken, Superman olarak da kötülere karşı savaşan bir kahramandır. Bir de, bir yandan Superman'e hayranken, diğer yandan Clark Kent'i horgören Lois Lane adlı bir "belalısı" (şimdilerde nikâhlı karısı) vardır. Schuster ve Siegel'in ilk maceralarında Superman'in süper güçleri biraz sınırlıydı, örneğin uçması söz konusu değildi, yalnızca çok yükseklere zıplayabiliyordu. Ayrıca ilk maceraları pek fantastik değil, linç güruhlarına engel olmak ya da Latin Amerika'ya yönelik silah kaçakçılığı yürüten bir senatörün çanına ot tıkamak gibi daha çok sosyal içerikliydi. Kahramanın tüm haklarını satmış ve de yalnızca ücretli yazar-çizer kadrosundan maaş alan Schuster ve Siegel, DC'yle mahkemelik olacak ve çizgi romandan ayrılacaklardı. Schuster ve Siegel'i DC ile kopma noktasına getiren gelişme, Superman'in çocukluğunu içeren Superboy maceralarının kendilerinden bağımsız olarak tasarlanıp yayımlanmasıydı. Yıllar süren dava sonucunda mahkeme, ikiliye Superboy için mütevazı bir tazminat ödenmesini ama Superman'in haklarının esas olarak yayıncıya ait olduğunu karara bağladı.
Superman, 1940'lı ve 1950'li yıllar boyunca çizgi roman dergilerinin sınırlarını da aşan bir popülerlik kazanacaktı. Her yerde Superman vardı: Gazete bantı, radyo dizisi, çizgi film (Fleischer imzalı ilk Superman çizgi filmleri, çizgi film sanatının doruklarından kabul edilir), seriyal film ve televizyon dizisi olarak. Bu arada sanılanın aksine ilk Superman filminin, 1978 tarihli meşhur film değil, seriyalleri saymasak bile düşük bütçeli Superman and the Mole Man (1951) olduğunu kaydedelim.

Türkiye'de Superman ilk olarak 1955'te Yeni Sabah gazetesinde gazete bandı olarak yayımlanmış. İlk Superman dergisi ise 1958'te Ceylan Yayınları tarafından 'Uçan Adam' üstbaşılığıyla ve Supermen adıyla yayımlandı. Bu dergide ayrıca 'Superboy' maceraları ve Supermen ile 'Yarasa Adam Batmen'in ortak maceraları da yeralıyordu (DC'nin World's Finest Comics adlı dergisinde 1954'ten itibaren düzenli olarak Superman ve Batman'ın ortak maceraları yayımlanıyordu; bu arada Ekicigil Yayınları'nın 1957 tarihli Kaptan Marvel dergisinin de en az bir sayısının [no.9] kapağında Superman ve Batman'ın birarada yeraldığını da kaydedelim). Ceylan Yayınları 1967'de Süpermen'i (bu kez 'Uçan Adam' üst başlığı olmaksızın) nispeten büyük boy olarak da yayımladı, bu dergide de Supermen'in solo maceralarının yanı sıra Batman'la (adı bu kez orijinle sadık biçimde yazılıyordu) ortak maceraları da yer alıyordu. 'Süpermen' 1974-75'te Tay Yayınları'nın Kızılmaske dergisinde dolgu malzemesi olarak kullanıldı. Yılmaz Çetiner'in 1979'de Tekofset adına yayımlamaya başladığı kuşe kapaklı Superman dergisi yaklaşık 50 sayıya ulaştı, bu dergide zaman zaman Superboy ve -Superman'in kuzeni olan- Supergirl de dolgu malzemesi olarak kullanıldılar. Yine Çetiner'in 1980'lerde bu kez B Yayınları adına çıkarttığı karton kapaklı Supermen ise 100 sayıyı aştı ve bu süper kahramanın ülkemizdeki en uzun ömürlü yayını oldu; B Yayınları'nın dergisinin ilk sayılarının sayfaları monokrom (tek-renk) olarak basıldılar. Superman'in 'öldüğü', ABD'de bir hayli sansasyon yaratmış, orjinal olarak 1993 tarihli macera dizisi (tabii ki Superman uzun sürmeden dirilecekti) 1996'da Medi Grup'un (Dinç Bilgin), Superman'in evlendiği macera da Arka Bahçe yayıncılık'ın 1999'da çıkarttığı renkli Superman dergilerinde yayımlandılar.
KARACA SAVAŞ