Tarihçesi
Abana’nın tarihçesi M.Ö. 20.yüzyıl öncesine değin uzanmaktadır. Tarihteki en eski adı Abonou Teikhes; Abonou Hisarı, Aben Hisarı anlamına gelmektedir. Sözcüğün (na) ile bitişinden yola çıkılarak,Abana adının M.Ö. 2000 yılının en yaygın dili olan Anadolu Luwi dilinden geldiği sanılmaktadır.
“Paflagonya “ tarihinde, Kastamonu”nun en eski yerleşim yeri olarak,İlçenin doğusundaki Hacı veli Köyü olduğu belirtilmektedir. İlçede sırası ile, Danişmentliler, Selçuklular ve Candaroğulları hakimiyet kurmuşlardır. Osmanlı İmparatorluğu devrinde Yıldırım Bayazıd’a konaklık etmiş,bölgenin bir parçası olmuştur.
Danişment devrini yaşamış,Selçuklu Valilerinin idaresine sahne olmuş,Candarlı Sacettin Paşa tarafından istila edilmiş,Yıldırım Beyazıd ‘e konaklık etmiş bir bölgenin parçası olan Hacı veli diye anılan 2 Km doğusundaki yerleşim yerinin zamanla boşalması sonucu meydana gelmiştir. Eski bir yerleşim yeri olan Abana 1871 yılında nahiye olmuştur. Daha sonra 1945 yılında ilçe yapılmıştır. Sekiz yıl sonra,21 Aralık 1953’te, Abana kaza merkezi 6203 Sayılı kanunla Bozkurt’a nakledilmiştir. Daha sonra 1955 yılında belediye teşkilatı kaldırılmıştır.
Anayasa Mahkemesinin 27.06.1967 tarihinde bu kanunun tümünü iptal etmesi ile 1968 yılında Abana tekrar ilçe olmuştur.
Coğrafya Yapısı
İlçenin Karadeniz’e olan toplam sahil şeridi 11 Km olup, olup,yüzölçümü 33 Km2 dir. İlçenin en yüksek yeri 300 mt. rakımlıdır İlçemizin 33 Km2 lik yüzölçümünün büyük bir ölümü,orman(kestane ,çam,meşe)fundalık,çalılık,kayalık meskun saha şeklindedir. Batısında Ezine ve İlişi ,doğusunda Hacıveli ve Kuğu çayları dik yamaçları ve kanyonları geçerek Abana çevresinde denizle buluşurlar. Piknik ve geziler için ideal yerlerdir. Harmasun Mahallesinde yaşlı çınarlar görülmeye değerdir. İlçenin güneyindeki Iğrava ve yukarısındaki Karabalçık mağarası,doğusunda bir zamanlar korsanlara barınaklık yapan Hacıveli koy’u ve Siyelik Kayaları ender doğa güzelliklerindendir.
İklim olarak ise;Karadeniz İklimi hakimdir. Yazları sıcak, kışları ise ılık geçmektedir.Her mevsim yeterli yağış görülmektedir. İlçenin doğusunda Çatalzeytin ilçesi, Güney ve batısı Bozkurt İlçesi sınır,Kuzeyi Karadeniz ile çevrilidir.
Tarım Bilgisi
İlçemiz Batı Karadeniz Havzası’nda yer almakta olup, kıyı ovalarında kısıtlı tarım toprakları mevcuttur. Tarım Master Planı’nda VI. agro-ekolojik alt bölgede kalmaktadır. Arazinin genellikle meyilli olması ve çalışabilecek genç nüfusun olmayışı sebebiyle, tarımsal faaliyetler genellikle küçük çapta olup sebze ve meyve üretiminin hane halkının ihtiyacına yönelik olarak yapıldığı ve genelde ticari amaçla olmadığı görülmektedir. Tarım sektörünün ilçe genelindeki oranı %4 iken, il genelinde oluşturduğu pay %0.03’tür. Arazi varlığı toplamı 3.300 hektar olup, arazi dağılımı ve oranı aşağıda belirtilmiştir:
İklim olarak ise; Karadeniz İklimi hakim olup. Yazları sıcak, kışları ise ılık geçmektedir. Her mevsim yeterli yağış görülmektedir. İlçenin doğusu Çatalzeytin ilçesi, Güney ve batısında Bozkurt İlçesi ile sınır komşudur. Kuzeyi ise Karadeniz ile çevrilidir.
HACIVELİ KONAĞI
Abana Köylere Hizmet Götürme Birliği Tarafından İlçe Turizmine Kazandırılmıştır. 1935 Yılında İlkokul olarak hizmete açılmış ve 1992 yılına kadar okul olarak hizmet vermiştir. Koanğın içerisinde bu süreç ile ilgili resimler ve belgeler sergilenmektedir.
Konakta Restoran ve Kafe hizmeti verilmekte olup; nişan, düğün ve toplantı gibi toplu organizasyonlar için uygun bir işletmedir.
Hacıveli Konağı doğal ortamı ve deniz manzarası ile İlçemizde ziyaret edilebilecek mekanlardan biridir.
SEYİR TEPESİ
Konakören mahallesi sınırları içerisinde Abana'ya hakim bir tepe üzerinde oluşturulan Seyir Tepesi Abana Sosyal yardımlaşma Dayanışma Vakfı tarafından bir proje ile oluşturulmuştur.
Seyir Tepesine 2 adet gözetleme balkonu konuşlandırılmış ve yol boyunca seyir tepesine gideceklere tabela desteği verilmiştir.
Ayrıca Seyir tepesine dağ içinde ağaçlar arasında yaya yürüyüşü ile gitmek isteyenlere de yol yapılmıştır.
HACIVELİ KANYONU
İlçemiz Hacıveli Mahallesi sınırları içerisinden deniz dökülen Hacıveli Çayı içerisinde yaklaşık 3 km'lik bölümü, Abana Sosyal yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından yapılan bir proje ile düzenlemesi suretiyle kanyon yürüyüş yolu oluşturulmuştur.
Kanyon yürüyüş yolu içerisinde doğal kayalıklar, sık ağaçlıklar ve yıllar öncesinde faaliyet göstermiş değirmen kalıntıları mevcuttur. Kanyon içerisinde ağaçlardan yapılan köprülerde yürüyüş yoluna ayrı bir güzellik katmıştır.Ancak kışın oluşan sel suları bu köprüleri yıktığı için kullanılamaz durumdalar.
Hacıveli Kanyonu; Yürüyüş yapmak, tabiatla iç içe olmak isteyenler için İlçemizde gezebileceği yerlerden birisidir.
ABANA MÜZESİ
Abana Müzesi Kaymakamlık bünyesinde Hükümet Konağı Bahçesinde konuşlandırıldı. Abana'nın geçmiş yıllarında kullanılmış çeşitli eşyalar, abana tarihi ile ilgili çeşitli dökümanların yer aldığı kent müzesinde çeşitli eşyaları görmek mümkün.
Abana'ya gelip de Müze'ye uğramadan gitmek ne derece doğru bilinmez.