bakunin

Admin
12 Mar 2009
6,303
49,755
NeverLand

YELPAZE


İlk sayısı 18 Haziran 1952 tarihinde yayınlanan Yelpaze, Alâeddin Kıral'ın sahibi olduğu Kıral Neşriyat Yurdu tarafından basılan ve İtalya'da İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra yayına giren Grande Hotel adlı haftalık bir dergiden alınan görsel malzeme ve telifle çıkmıştır. Yelpaze'nin yönetimini uzun yıllar damadı Sedat Tuncay'a bırakan Kıral, 1953 yılı ortalarından itibaren bu görevi Mukadder Kıral'ın üstlenmesini uygun bulmuştur.

izgiromanAnsiklopedisi657.jpg


Yelpaze'nin 1. sayı kapağı.

Yelpaze, genelde mürekkebin sulandırılarak kullanıldığı lavi tekniğiyle gri tonlamalı olarak hazırlanan 'soap opera' türü romantik çizgiromanlarla, yine ünlü sinema filmlerinden yapılan İtalyan asıllı fotoroman montajlarına ve çizgiroman uyarlamalarına yer vermiştir. Ayrıca çeşitli öykü ve aşk, tarihi roman tefrikaları da salt metin olarak dergi sayfaların da yer almıştır. 1957 yılından itibaren bol miktarda Türk ve yabancı sinema sektörü haberi veren, fotoğrafını basan dergi, bu tarihten sonra daha magazinel bir yayın politikası izlemiştir. Derginin en dikkat çekici özelliği birer sanatsal başyapıt niteliğindeki ön ve arka kapakları olmuştur. G.Bertoletti, W.Molino gibi başarılı ve meşhur İtalyan illüstratörler tarafından çizilen bu kapaklar, genelde çarpıcı ve kontrast renklerle ve daima romantizm, aşk, sevgi çağrıştıran- hatta buram buram tüttüren genç kız ve erkek figürlerinden oluşmuştur. Yer verilen çizgiromanlarda kullanılan karakterler de genelde Hollywood sinemasının ünlü aktör/aktristlerin yüz hatları ödünç alınarak çizilmiştir.

izgiromanAnsiklopedisi657a.jpg


Yelpaze'de yayınlanan Nil Venüsü başlıklı çizgiromanın bir sayfası.

Yelpaze'de başlangıçtan beri yer alan çizgiroman öyküleri şunlardır: (bunların çoğunda çizer isimleri başlığa yazılmamıştır. Karelere atılan imzaların birçoğu da Türkiye' de yayınlanırken çeşitli nedenlerle silinmiştir) Senaryosunu M.Dukey ile J.W.Symes'in yazdığı Ruh Fırtınaları; egzotik Hindistan mekanlarıyla Altın Gözyaşları; M. Monte Majo'nun yazdığı Kalbin Üstündeki Gölge; Terk edilmiş Melek; M. Montemaio'nun yazdığı ve Walter Molino'nun çizdiği Aşk Namına; konusu Kuzey-Güney Savaşı'nda geçen ve Walter Daj tarafından senaryolaştırılan ve A.Mairani'nin çizdiği Gizli İzdivaç (1952), Montemaio-Molina imzalı Aşık Kardeşler; G.Merin senaryosu ve çizeri G.Bertoletti'nin fırçasından Çalınmış Kız; Kılıçlar Arasında Aşk; Aşk Dikenleri; Susan Hayword ve Stewart Granger'ın yüz hatlarından yararlanılarak çizilmiş Meçhul Gelin (1953), Nil Venüsü; Aşkın Zaferi; Korkunç Tuzak, Fırtınalı Aşklar (1954), Bayraktarın Nişanlısı; M.Esteva'nın yazdığı ve A.Mairane'nin çizdiği İnsafsız Gölge; Hatıra Defteri; O Gecenin Esrarı; Çöl Çiçeği (1955), Bir Aşk Hikayesi; Gümüş Gondol; Saadet Paylaşılmaz; Fırtınalı Aşklar, İhanet, Kırık Kalpler, Kalbimin Suçu (1956), Seni Kimse Sevmemeli; Vadinin Efendisi; Gönül Acısı; Hayranlık (1957), Gizli Anne; Keder Şarkısı; Sophia Loren'den alınan yüz hatlarıyla çizilen Günahkar Kadın (1958), Gönül Ferman Dinlemez; Melekler Sokağı; Kalipso Kraliçesi; Bu En Acısı...; Kalbimin Gecesi (1959), Adsız İlahe; Kan Davası, Audrey Hepburn yüz hatlarıyla çizilmiş Sevgimi Kimseler Bilmedi; Gurur; Bir Gecenin Esiri (1960), Kovboylar Arasında; Burt Lancester'in yüz anatomisiyle çizilen Hiroşimalı Kız; Gümüş Gözler (1961), Kalbimdeki Pençe; Elizabeth Taylor'un ünlü filminden uyarlanan Kleopatra, Yarını Olmayan Aşk; Burt Lancester'dan esinlenilerek hazırlanan Kartaca İlahesi (1962), Yıldızlar Altında (1963) en çok hatırda kalan öyküler olmuştur. Yelpaze 1966 yılına değin yayınını başarıyla sürdürerek ekol bir dergi başlığı olarak dokuzuncu sanata hizmet etmiştir.

izgiromanAnsiklopedisi658.jpg


Yelpaze'deki Aşkın Zaferi başlıklı çizgiromanın bir sayfası.

Yelpaze, ayrıca 1956 yılı Nisan ayında başlayan Mesut Günler başlıklı karikatürize bir çizgiromanı İlhan Engin'in senaryosu ve Erol Kandiyar'ın çizgileriyle yayınlamıştır. Galip Bülkat, Erol Kandiyar, Gülergün ve Bülent Şeren'in resimlediği iç sayfalardaki metin ve öykülerle daha da görsellik kazanan dergi, 1957 yılından sonra Mominler başlığıyla Fin çizgiromanı Moomin'i de basmıştır.
 

scanfan

Yönetici
25 Eyl 2013
7,211
75,194

"Yelpaze" dergisinin kaynağı olan İtalyan "Grand Hotel" dergisinin 1940'lı ve 50'li yıllara ait dört sayısı bir arada görülüyor. Bunların başlıkları da tıpkı Yelpaze'nin başlığı gibi neon ışığı tarzındaki aynı yazı tipleriyle yazılmış. Her ikisinde de kapak resimleri ressamlar tarafından çizilmiş renkli kompozisyonlardan oluşuyor ve kapak temaları aşağı yukarı aynı şeyleri çağrıştırıyor.
granghotel_yelpaze.jpg


 
Son düzenleme:
Üst