[scanfan]

Rube GOLDBERG (1883-1970)
Günlük Bantları ve Rube Goldberg Makinesi
Rube Goldberg Zihni Sinir'in Atası Mıydı?




Amerikalı karikatürist Rube Goldberg (1883-1970) 1900'lerin başından 1930'lu yıllara kadar gazetelerde yayımlanan gündelik çizgi bantlarında basit işleri esprili bir şekilde çok karmaşık, gereksiz ve dolambaçlı yollardan yapan alet düzeneklerini resimliyordu (tıpkı Charlie Chaplin'in "Asri Zamanlar" (1936) filminden hatıladığımız işçiye yemek yedirme makinesi gibi!). Kendisi aynı zamanda bir mühendis, heykeltıraş ve mucitti. Bu aletlere "Rube Goldberg Makinesi" denmeye başladı.



Bu icatların popüler olmasıyla birlikte "Goldbergian" ve "Rube Goldberg Makinesi" terimleri sözlüklerde yerini aldı. Önceleri bu karmaşık icatlar sadece kağıt üstünde tasarlanabiliyorken sonradan bunların çalışan modelleri de üretildi. Filmlerde ve televizyonlarda bunlara sıklıkla rastlanmaktadır. Müzik kliplerinde bile bu düzenekler kullanıldı. "Charlie'nin Çikolata Fabrikası" bu düzeneklerin kullanıldığı sinema filmlerine iyi bir örnektir. Hatta "Rube Goldberg Makinesi"yle ilgili uluslararası yarışmalar bile düzenlenmektedir.



ABD'li "OK Go" grubunun 2010 tarihli "Of the Blue Colour of the Sky" albümünde yer alan "This Too Shall Pass" parçasının video klibinde kullanılan bir Rube Goldberg Makinesi. Klibin çekimi çok zahmetli olmuş, zira bütün klip tek çekimle tamamlanmak zorundaymış.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]



Birçok ülkeden Rube Goldberg Makinesi benzeri işler yapan örnekler ortaya çıktı, bunlardan biri de İrfan Sayar'ın 1970'lerde GırGır dergisinde başlayan "Zihni Sinir" projesidir. Sayar bu uzun soluklu projesini "Rube Goldberg"den ilham alıp almadığı meçhul ama İrfan Sayar ve Zihni Sinir Projesi yabancı ansiklopedilerde "Rube Goldberg Makinesi" başlığı altında yerini almış bile.

Bence "Zihni Sinir" öncülünden çok daha güzel ve yaratıcı. Ancak aradaki 70-80 yıllık farkı da göz önüne almak gerekir.

[md35]

Harika bir yazı ve sunum olmuş. Karmaşık geçen günün sonunda hoş bir zihinsel seyahat yaptırdınız. Ellerinize sağlık üstad.

[thorgal]

Emeğinize sağlık, güzel bir bilgi oldu üstat. İrfan Sayar'ı da büyük bir zevkle takip ederdim. Esinlenmesi muhtemeldir. Ki bu sanat mecrasında birebir kopya olmadığı sürece normaldir.

[gandor08]

Rube Goldberg ile ilgi nette ne varsa topluyorum, paylaşırım çizgilerinide. Muhteşem bir yazıydı sağolasın abi.