bakunin

Admin
12 Mar 2009
6,315
50,093
NeverLand
YELLOW KID


1883 yılında Joseph Pulitzer'in New York World adlı günlük gazeteyi satın almasıyla başlayan süreç, yaklaşık on iki yıl sonra bu kentteki rakibi William Randolph Hearst ile amansız bir basın savaşına başlaması ve akabinde ortaya gazetelerde yayınlanan ilk çizgiroman karakteri olan Yellow Kid'in 1895 yılında doğmasına dek uzamıştır.

Pulitzer, rakibinin sahip olduğu New York Journal adlı gazeteyle kendi yayın organı arasında süregiden basın yarışında öne geçmek istemektedir. Bu rekabet sonucu rakibinden farklı bir sunum ve onun yapamadığı birşeylerin peşine düşen Pulitzer, o sıralarda imkanı olan her gazetenin baskıda kullanamadığı bir rengin peşine düşmüştür: Sarı. Bu renk hariç her rengin basıldığı 1895 yılında Pulitzer, kimyagerlerini zorlayarak elde ettiği zaferi herkese, ama bilhassa ezeli rakibi Hearst'e göstermek için gazetesinde özel bir yer aramaktadır. Gazetesinin 5 Mayıs 1895 Pazar günü yayınlanan nüshasında bulduğu yer, bir süredir kendisi için çalışan çizer Richard F.Outcault'un Hogan's Alley başlığıyla çizdiği karikatürize köşede yeni yeni boy gösteren bir çocuk karakterin giysisi olmuştur. Böylece, sonradan yaratıldığı başlıktan sıyrılarak, üstelik entarisine bulanan 'sarı' renkten de ilham alarak Yellow Kid başlığıyla kendi özel başlığında maceralar yaşayacak olan ve çizgiroman tarihinde gazetelerde beliren ilk karakter doğmuştur.

straight.jpg

Richard Felton Outcault'un becerili elinden ortaya çıkan Yellow Kid, gecekondu mahallelerindeki berbat yaşama bir ayna tutmaktadır. Bunu yaparken de zenginle fakir, mal sahibiyle onu kiralayan arasındaki ayrıım ve farklılıkları iyice belirgin kılmaktan başka yöntem kullanmamıştır. Yellow Kid'in bu sorunları fakir ve ezilenin lehine kullandığı saldırgan dil ve argo kelimelerin bolluğuyla desteklenmiştir. Çocuk olmasının getirisiyle yarım yamalak konuşabildiği İngilizce'yi ağzı bozuk ve yakası açık sözcüklerle ifade etmesi gazetenin okur sayısını bir anda yukarılara fırlatmıştır. Yellow Kid'de kendini bulan ve en azından sorunlarının dile getirildiğini gören gelir seviyesi düşük kesim ona adeta 'tapmaya' başlamıştır. Sarı çocuğa dikkat kesilen biri daha vardır: Hearst. Rakibinin gazetesinin bu iğne dilli çocuk çizgi karakterden dolayı tiraj arttırmasının önüne geçmek istemektedir ve bunu tipin yaratıcısı Outcault'a reddedemeyeceği cazip bir transfer teklifi sunarak halletmiştir.

izgiromanAnsiklopedisi656.jpg


Hogan's Alley Brooklyn'de sahnesi ve Yellow Kid figürü.

17 Mayıs 1896'dan itibaren World'e geçen çizer, Pulitzer'i yarı yolda bıraktığına emindir, ancak tecrübeli Pulitzer yakaladığı tirajı kaybetmemek konusunda kararlıdır. Hemen George B.Luks adlı bir başka çizerini Yellow Kid başlığını hazırlaması için görevlendirmiş ve derhal hem Hearst'ın gazetesi aleyhine hem de gazetesinde doğan ve çok sevilen çizgi karakterin telifi konusunda hak iddia eden bir dava açmıştır. Journal'a geçen Outcault ise rahattır ve uzun zamandır çizdiği Hogan's Alley başlığından bulup ortaya çıkardığı 'Sarı Çocuk'dan henüz kopmaya niyeti yoktur.

izgiromanAnsiklopedisi655a.jpg


Bir Yellow Kid sayfası.

Böylece Yellow Kid, iki farklı yayın organında, iki farklı çizer tarafından bir süre her Pazar günü macera yaşamaya başlamıştır. Kısa bir müddet sonra sıkılıp önce Poor Li'l Moses, ardadan da Buster Brown adlı başlıkları çizmeye başlayacak olan Outcault, bu tarihten çok önce 1898'de Hearst'den de ayrılıp bağımsız çalışmaya başlamıştır. Ancak Yellow Kid'in hatırası ve etkin kimliği, pek çok yan üründe görsel malzeme olarak gözükmesine sebep olmuştur. Pazıllardan, oyun kartlarına, resminin basılı olduğu çeşitli objelere değin sayısız yerde kullanılmıştır. Bununla birlikte Hearst koleksiyonundan seçilen bazı bantlarıyla hazırlanan The Yellow Kid in MacFadden's Flats adlı bir de albümü yayınlanmıştırki bu kitap aslında modern anlamda ilk çizgiroman kitabı sayılmaktadır. Üstelik o tarihe dek çıkanlarının sayıları 125'i bulmasına rağmen, XX. yüzyılda bir tane bile Yellow Kid bantı yayınlanmamıştır.

Dokuzuncu sanata armağan edilen ilk gazete bant kahramanı olan The Yellow Kid, unvanını fazlasıyla hak etmektedir.
 
Üst