Orta Karadeniz Bölgesi’nde, ordu iline bağlı bir ilçe olan Mesudiye, kuzeyinde Ulubey, kuzeybatısında Gölköy, kuzeydoğusunda Ordu Merkez ilçesi, doğusunda Ordu Merkez ilçesi ile Giresun ve Sivas, güneyinde Sivas, batısında Tokat ile çevrilidir.
İlçe toprakları Giresun Dağları’nın batı uzantıları ile Canik Dağlarının doğu uzantıları tarafından engebelenmiştir. Mesudiye dağlık bir bölgede yer almakta olup, Karagöl Dağı ilçenin doğusunda Aşıt Tepesi’nde (2.569 m.) en yüksek noktasına ulaşır. İlçe topraklarının belli başlı yaylaları Keyfalan ve Taştekne yaylalarıdır. Dağlık alanlarda ormanlar bulunmaktadır. İlçe topraklarını Melet Çayı sulamaktadır.
Deniz seviyesinden yüksekliği 1.500 m.dir. İl Merkezi’ne 113 km. uzaklıktaki ilçenin yüzölçümü 1.180 km2 olup, 2000 Yılı Genel Nüfus Sayım sonuçlarına göre; toplam nüfusu 28.551’dir.
İlçenin iklimi karasal özellikler göstermekte olup, yazları sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve yağışlı geçer.
İlçenin ekonomisi tarım, ormancılık ve hayvancılığa dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında buğday, arpa patates gelmektedir. Az miktarda da mısır, fındık, elma ve armut gibi çeşitli meyve ve sebze de yetiştirilir. Hayvancılıkta, sığır, koyun ve keçi yetiştiriciliğinin yanında arıcılık da yapılmaktadır. İlçe topraklarında demir ve gümüş maden yatakları vardır.
Mesudiye yöresinde yapılan araştırmalar yörenin eski bir tarihi olduğunu göstermektedir. MÖ.2000 yıllarında Anadolu’da egemen olan Hititler buraya da yerleşmişlerdir. Hititlerden sonra Urartular yöreye hakim olmuştur. MÖ.1200 yıllarında Yunanistan’dan Anadolu’ya yönelik Dor göçleri sırasında Miletoslular, Pontuslular ve MÖ.63-88 yıllarında da Romalılar buraya hakim olmuşlardır. Bizans döneminde Komnenosların Trabzon’da kurmuş oldukları Rum Pontus Devleti’nin yöredeki başlıca yerleşim alanı Musalı Köyü yakınlarındaki Meletios kenti idi.
Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra Anadolu Selçukluları’na bağlı olan Danişmendliler Mesudiye yöresine hakim olmuşlardır. Selçuklu devletinin yıkılmasından sonra yörede İlhanlı Devleti, Eretna Beyliği, Kadı Burhanettin Beylikleri egemenlik kurmuşlardır. XIV.yüzyılın sonlarına doğru Hacıemiroğulları Ordu’nun bir bölümünde olduğu gibi buraya da hakim olmuşlardır. Hacıemiroğulları’nın yöreyi ele geçirmesi ile birlikte Oğuzlar’ın Çepni, Döğer, Eymür, Karkın, Alayuntlu, Bayındır ve İğdir boyları buraya yerleşmiştir. Fatih Sultan Mehmet’in 1461’de Rum Pontus Devletini ortadan kaldırmasından sonra Osmanlı topraklarına katılmıştır.
XIX.yüzyılda Milas adı ile tanınan Mesudiye’nin merkezi bugünkü Üçyol Köyü’nün bulunduğu yerde idi. Günümüzdeki Mesudiye’nin olduğu yerde her hafta Pazar kurulduğundan oraya da Pazar denilirdi. 1878 yılında kaza merkezi Pazar’a taşınmış ve orada kışla, hükümet binası, cami ve hanlar yapılmıştır. Bir süre Hamidiye ismi ile anılan kaza merkezinin ismi 1908’de Mesudiye olarak değiştirilmiştir. Cumhuriyetin ilanından sonra Şebinkarahisar’a bağlı olan Mesudiye, 1933 yılında Ordu iline bağlanarak ilçe konumunu sürdürmüştür.
İlçede günümüze gelebilen eserler arasında; Meletios (Milas) Kalesi, Kale Köyü Kalesi , Mesudiye Merkez Kilisesi, Konacık Köyü Kaya Mezarları ve Sivil Mimari Örnekleri bulunmaktadır.
Meletios (Milas) Kalesi
Ordu ili Mesudiye ilçesi Yeşilçit Köyü’nde bulunan bu kaleye C.Texier Asie Mineure isimli eserinde değinmiştir. Bu kalenin şato özelliği taşıdığı ve Rum Pontus döneminden kaldığı sanılmaktadır. XV.yüzyılda Osmanlılar bu kaleden yararlanmışlardır. Kalede 1613 yılında bir Dizdar (kale komutanı), Kethüda ve İmamdan başka 15 Kale Muhafızı bulunduğu kaynaklardan öğrenilmektedir.
Kale moloz taş ve tuğladan yapılmış, yer yer de horasan harç kullanılmıştır. Günümüze sur duvarlarının kalıntıları gelebilmiştir. Kale ve çevresi Mesudiye’nin ilk yerleşim yeridir.
Kale Köyü Kalesi
Ordu ili Mesudiye ilçesi, Kale Köyü yakınında bulunan bu kalenin ne zaman ve kimin tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir. Kalıntılarından Bizans döneminde de kullanıldığı anlaşılmaktadır.
Kale meyilli bir arazide kurulmuş olup, moloz taş ve yer yer de tuğla hatıllı olarak yapılmıştır. Dikdörtgen planlı olan kalenin duvarları yer yer surlarla güçlendirilmiştir.
Kale çevresinde üç kümbet ve iki mezar kalıntısı bulunmaktadır. Ayrıca kale yakınındaki Deliklitaş mevkinde de antik kaya mezarları vardır.
Arıkmusa Yerleşmesi
Ordu ili Mesudiye ilçesinin 19 km. doğusundaki Arıkmusa Köyü’nde antik döneme ait bir yerleşim alanı ile karşılaşılmıştır. Ancak burada herhangi bir yüzey araştırması ve kazı çalışması yapılmadığından bu yerleşimin tarihlendirilmesi yapılamamıştır.
Keyf Alanı Yaylası
Ordu Mesudiye ilçesinin güneyinde, deniz seviyesinden 1200 m. yükseklikte bulunan bu yaylanın ilçeye uzaklığı 9 km.dir.
Çam ormanları ile kaplı olan yaylanın temiz havası ve soğuk sularından ötürü de mesire yeri olduğu kadar hastalara dinlenme yeri olarak da tavsiye edilmektedir.
Mesudiye Merkez Kilisesi
Ordu ili Mesudiye ilçesi Kışla Mahallesi’nde bulunan bu kilise XIX.yüzyılın ikinci yarısında yapılmıştır.
Kesme taş ve kaba yontma taştan yapılan kilise dikdörtgen planlı, bazilika görünümündedir. Batı yönünden içerisine girilen kilise üç neflidir. Girişin önünde birbirlerine, biri açık diğeri koyu olmak üzere alternatif sıralı yuvarlak kemerlerle bağlanmış dört sütun bulunmaktadır.
Kilisenin girişi renkli taşlarla bir bordür ile çevrilidir. Bu bordürün üst kısmında biri büyük diğeri küçük iki rozet dikkati çekmektedir.