Bozyazı İlçesi

[Colinmccay]

Akdeniz Bölgesi’nde, Mersin İli’ne bağlı bir ilçe olan Bozyazı, doğusunda Aydıncık ve Gülnar, batısında Anamur, kuzeyinde Ermenek ve güneyinde Akdeniz ile çevrilidir. Oerta Torosların eteklerinde, denize sıfır noktada, geniş bir alanda kurulmuştur. İlçe topraklarında Bozyazı ve Aksaz ovaları bulunmaktadır. İlçe topraklarını Bozyazı Çayı ve Sini Çayı sulamaktadır. Mersin’e 220 km. uzaklıktaki ilçenin yüzölçümü 566 km2 olup, 2000 yılı Nüfus Sayım sonuçlarına göre; toplam nüfusu 43.835’tir.

İlçede Akdeniz İklimi hakim olmakla beraber, genellikle iklim, son derece kendine has özellikler gösteren Mikroklima bir iklime sahiptir.

İlçenin ekonomisi turizm, ormancılık, tarım ve hayvancılığa dayalıdır. İlçede kuru ve sulu tarımın her türü yapılmaktadır. Yetiştirilen başlıca tarımsal ürünler, çilek, yerfıstığı, narenciye ve turfanda sebzedir. Son yıllarda muz seracılığı gelişme göstermiştir. Muz sarartma ve ambalajlama tesisleri Bozyazı’da son yıllarda çok artmıştır.
Mersin’in en büyük ve en modern balıkçı barınağı burada bulunmaktadır. Antalya-Kıbrıs yat trafiğinin uğrak yerlerinden biri durumunda olan Bozyazı’da, yat turizminde de önemli gelişmeler kaydedilmektedir. Orman işçiliği yaygın olup, ilçe ekonomisinde önemlidir. Hayvancılıkta büyük ve küçükbaş hayvan yetiştirilir. Yaylalarda arıcılık yapılmaktadır.

Tarihçesi

Antik Çağlarda Nagidos ismi ile bilinen Bozyazı, bölgenin en eski kentlerinden birisidir. Günümüzde bu kente ait kalıntılar Bozyazı’nın kıyıya yakın bir tepesi üzerinde görülmektedir. Bu kentin Sisamlı Nagis tarafından MÖ.V. veya IV.yüzyılda bugün Paşabelen’i denilen tepe üzerinde kurulduğu bilinmektedir. Bu yerleşimin önündeki Nagidos adacığı ise karayolu ile kıyıya bağlanmıştır. Yöredeki araştırmalarda Hititlerin ve Asurluların bu bölgeye ulaştıklarını gösteren buluntularla karşılaşılmışsa da bu konu yeterince açıklık kazanamamıştır.

Antik kaynaklar Nagidos’un da Kelenderis gibi Samoslular tarafından bir koloni kenti olarak kurulduğunu belirtirler. MÖ.V. -IV.yüzyılda Perslerin egemenliğine giren bu yöre Satraplıkla yönetilmiş ve bunu belirten sikkeler de günümüze kadar ulaşmıştır. Büyük İskender Pers İmparatorluğu’nun Anadolu’daki hakimiyetine son verdikten sonra Nagidos’la birlikte yöreyi de topraklarına katmıştır.İskender’in ölümünden sonra Mısır’daki Ptolemaiosların yönetimine girmiş, Akdeniz korsanları buraya büyük zarar vermişlerdir. Romalılar zamanında buraya bazı yapılar yapılmış ve halk kıyıya çok yakın olan Nagidos Adası üzerinde yerleşmiştir.

Nagidos Orta Çağda Bizanslıların egemenliğine girmiştir. Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra Selçukluların baskısından ötürü Doğu Anadolu’daki Ermenilerin bir bölümü Kilikya’ya geçerek 1080’de burada bir prenslik kurmuşlardır. Bu arada Bizanslılar İstanbul’daki Ermeni Rupenyan prenslerinden birini Kral II. Leon adıyla Kilikya’ya göndermişlerdir (1198). Selçuklu Devleti’nin yıkılmasından sonra Karamanoğlu Alaaddin Bey’in komutanlarından Ertokuş Bey 1228’de yöreyi ele geçirmiş ve buraya Türkmenleri yerleştirmiştir.

1461 yılında Silifke ve Mut ile birlikte Bozyazı yöresi de Fatih Sultan Mehmet döneminde, Gedik Ahmet Paşa tarafından Osmanlı yönetimine katılmıştır.

Cumhuriyet döneminde Anamur’a bağlı bir bucak olan Bozyazı, 1988 yılında Mersin’e bağlı ilçe konumuna getirilmiştir.

İlçeden günümüze gelebilen tarihi eserler arasında; Nagidos kentinin Nekropolü, Bozyazı Çayı üzerindeki Roma Köprüsü, Roma Sur kalıntıları, Roma dönemine ait Su yolu kalıntıları, Agora, İlçenin 10 km. doğusunda Mersin yolu üzerinde “Fidik” denilen tepe üzerindeki Softa Kalesi, Bizans dönemi hamam ve sarnıç kalıntıları, Bozyazı’ya 14 km. uzaklıkta Akkaya köyü sınırlan içerisinde, halk arasında Kilise Burnu olarak bilinen, Geç Roma ve Erken Bizans dönemine ait ören yeri, İlçenin 2 km. doğusunda Maraş Tepesi üzerindeki Arsiona antik kentine ait kalıntılar bulunmaktadır. Ayrıca ilçede Türk sivil mimarisi örneklerinden evler bulunmaktadır.

Kilise Burnu :

Bozyazı’ya 14 km. uzaklıkta olup Tekeli Kasabası sınırları içerisinde Silifke-Anamur karayolunun hemen yanında halk arasında Kilise Burnu olarak bilinen ören yeridir. Ayakta kalmış sur kalıntılarının içinde bir sarnıç, bir kilise ve diğer yapılara ait kalıntılar mevcuttur. Surun dışında kuzeybatı yönünde ikisi yan yana, biri arkada olmak üzere üç adet M.S. I. ve II. yüzyıllara ait Memurium mezarlarına benzer yapıda mezarlar vardır. Antik ören yeri mevcut dokusuyla geç Roma ve erken Bizans özelliği göstermektedir.

Arsione ( Maraş Tepesi ):

İlçenin 2 km. doğusunda yer alan Çubukkoyağı Köyü sınırları içinde bir tepe kurulmuştur. Büyük İskender’in ölümünden sonra kurulan Mısır’daki Ptelemaios Devleti’nin krallarından Ptolemaios’un karısı Arsione adına kurulan ve aynı adı taşıyan şehirlerden biridir. Takriben M.Ö. III. yüzyılda kurulduğu sanılmaktadır.

Softa Kalesi

Mersin Bozyazı ilçesinin 10 km doğusunda, Mersin yolu üzerinde “Fidik” olarak isimlendirilen tepede bulunan kalenin kuruluş tarihi kesinlik kazanamamıştır. Bununla beraber, Antik Çağlarda kalenin yapıldığı sanılmaktadır. Bizanslılar kaleyi kullanmış ve eklerle de genişletmişlerdir.

Osmanlı döneminde de kullanılan kale, kesme ve moloz taştan yapılmıştır. Sur duvarları ile su sarnıçlar, hamam kalıntıları günümüze gelebilmiştir.

Çaltı Mağarası:

Bozyazı’ya 45 km. uzaklıkta Lenger Köyü’nün 5 km. kuzeydoğusunda Çelti yaylasındadır. Derinlik 40 m merdiven inişli iki katlı 2000 m2 lik bir alana yayılmıştır. Mağaradaki dikit ve sarkıt tahminen 70 bin yıllık büyük sütunlar halinde oluşmuştur. Sarkıt ve dikitlerin çoğu beyaz ve kırmızı renkte olup Akdeniz sahilindeki en ilginci ve eskisidir.

Üçayak Kalıntıları:

Bozyazı ilçe merkezinin 5km doğusunda, Mersin-Antalya yolu kenarında bulunan bu kalıntıların, Bizans döneminden kaldığı söylenmektedir.

Yaylalar:

Kızılca,Kozağacı, Tersakan ve Elmagözü yaylaları vardır. Tersakan yaylasına Anamur-Ermenek yolundan ayrılan stabilize bir yolla, diğer yaylalara ise ilçe merkezinden stabilize ve toprak yollarla ulaşılabilmektedir. Tümünde elektrik vardır. Su yerel olanaklarla sağlanmaktadır.


Alıntıdır. bakunin tarafından düzenlenmiştir.