gitarisyen
Çeviri & Balonlama
BAŞLAMADAN ÖNCE KISA BİR NOT:
Eğer bu sayfayı görüntülerken Google Chrome, Microsoft Edge ya da Opera web tarayıcılarından birini kullanıyorsanız sanıyorum, "http" ve "https" protokollerinin siteye yansımasıyla ilgili olarak; aşağıda paylaştığım sunum yazısında yer alan resimler ve videonun görüntülenmesinde sorunlar yaşamanız muhtemel. Şöyle ki; (denediğim kadarıyla) Google Chrome, Microsoft Edge ve Opera tarayıcılarında resimler otomatik olarak boyutlanmayabiliyor ve YouTube videosu da (başlığı haricinde) sunum içinde ekran görüntüsü / videosu şeklinde görüntülenmeyebiliyor. Naçizane görüşüme göre, bunun sebebi Google Chrome, Microsoft Edge ve Opera web tarayıcılarının "http" protokolünü "https" protokolüyle okuması ve "http" protokolüyle görüntülenen videoların ve sitenin bazı kısımlarındaki bir kısım özelliklerin "https" protokolüyle uyum sağlayamadığından kararsız bir tutum izleyerek stabil bir görüntü oluşturamaması. Bildiğim kadarıyla (sevgili yöneticimiz Tsubasa'nın da BURADAKİ LİNKTE söylediği gibi) sitemizin linkleri "http" ile başlıyor ve adres "https" ile girildiğinde hatalara yol açılabiliyor. Ve anladığım kadarıyla bu durumda da Google Chrome, Microsoft Edge ve Opera web tarayıcıları "http" ile başlayan linkleri (belki de güvenli kabul etmeyip) "https" linkiyle başlatma eğiliminde olduğundan bu sıkıntılar doğabiliyor.Ancak Mozilla Firefox web tarayıcısında (bu tarayıcı "http" protokolüyle de uyum sağladığından ve bu protokolü aynen koruduğundan) resimler otomatik olarak boyutlanabiliyor ve videolar da görüntülenebiliyor. (En azından benim bu sunum yazısını hazırlarken -her tarayıcıdaki tüm geçmişi silerek ve çerezleri tamamen temizleyerek- dört web tarayıcısını da ayrı ayrı denedikten sonra gözlemlediğim sonuç ve durum bu.)
Bu yüzden, eğer aşağıdaki sunum yazısını okurken resimleri çok büyük olarak görüyor, boyutlandıramıyor ve / veya videonun ekran görüntüsünü (daha doğrusu embed / gömülmüş / yerleştirilmiş şeklini) göremiyorsanız Mozilla Firefox web tarayıcısını kullanarak siteyi ve aşağıdaki sunum yazısını görüntülemeniz büyük ihtimalle resim ve videolar konusundaki sorunu ortadan kaldıracaktır.
_____________________________
Daha önce çeviri ve balonlamasını yaptığım 1964 tarihli "Budala Hans" isimli çizgi romanın sunumunu yaparken BURADAKİ LİNKTE, masalları ne kadar sevdiğimden, masallardan uyarlanmış çizgi filmlerden ve çizgi romanlardan ne kadar çok zevk aldığımdan bahsetmiş ve "GILBERTON A.Ş." tarafından "Classics Illustrated Junior / Resimli Çocuk Klasikleri" serisinin 538 no'lu sayısı olarak yayımlanan "Silly Hans / Budala Hans" adlı "Grimm" masalının çizgi romanının çeviri ve balonlamasını yapmanın bana verdiği büyük keyifle çeviri ve balonlama sürecini uzun uzun anlatmıştım.
İşte bugün de yine "GILBERTON A.Ş." tarafından "Classics Illustrated Junior / Resimli Çocuk Klasikleri" serisinin 564 no'lu sayısı olarak yayımlanan "Tuz Dağı / The Salt Mountain" adlı bir Rus masalının çizgi roman uyarlamasından ve bu çizgi romanın tarafımca yapılmış çeviri ve balonlamasından bahsetmek, çizgi roman hakkımdaki görüşlerimi, yaşadığım süreci ve konu hakkındaki bilgilerimi paylaşmak istiyorum.
İsterseniz sözü fazla uzatmadan sizleri Türkçe çeviri ve balonlamasını yaptığım "Tuz Dağı / The Salt Mountain" adlı çizgi romanın sunumuyla baş başa bırakayım:
_____________________________
TUZ DAĞI
(The Salt Mountain)
(1965)
(Çizgi Roman / Tek Sayı / Tam Macera)
_____________________________
_____________________________
Türkçe Çeviri ve Balonlama:
_____________________________
ÇİZGİ ROMAN HAKKINDA BİRKAÇ SÖZ:
ÇİZGİ ROMANIN KONUSU:
TUZ DAĞI
(The Salt Mountain)
(1965)
(Çizgi Roman / Tek Sayı / Tam Macera)
_____________________________
_____________________________
Türkçe Çeviri ve Balonlama:
_____________________________
ÇİZGİ ROMAN HAKKINDA BİRKAÇ SÖZ:
ÇİZGİ ROMANIN KONUSU:
Bir Rus halk masalından uyarlanmış olan "Tuz Dağı / The Salt Mountain" isimli bu çizgi romanda; Ivan isminde bir gencin yaşadıklarını izliyoruz: Ivan annesi, babası ve iki ağabeyiyle yaşayan biraz saf bir Rus gencidir. Ivan'ın tüccar olan babası iki ağabeyine birer gemi vererek onları ticaret yapmaları için seyahate yollar. Kendisi de ticaret yapmak amacıyla seyahate çıkmayı arzu eden Ivan, babasından bir gemi istemesine rağmen babası onu reddeder. Ancak annesinin devreye girmesi ve babasını ikna etmesi sayesinde babasının verdiği eski bir gemiyle denize açılan Ivan fırtınaya yakalanarak bir adaya ulaşır. Adada tamamen tuzdan oluşan bir dağ bulan Ivan, bunu satmayı düşünerek gemisini tuzla doldurur ve yola çıkar. Ancak Ivan, bu tuzu satmayı başaracak ve hayallerini gerçekleştirebilecek midir?
ÇİZGİ ROMANIN ÖZELLİKLERİ:
Özgün Adı: The Salt Mountain
Türkçe Adı: Tuz Dağı
Ülkesi: A.B.D.
Yayın Tarihi: 1965
Orijinal Dili: İngilizce
Türü: Masal, Macera, Fantastik
Yayıncı: GILBERTON A.Ş.
Yazan: Rus Masalı
Çizen: George Peltz
Macera Durumu: Tam macera
Uygunluğu: Genç / yetişkinler için uygun
Renk Durumu: Renkli
Sayfa Sayısı: 36 sayfa
Türkçe Çeviri: gitarisyen
Balonlama: gitarisyen
ÇİZGİ ROMAN HAKKINDAKİ
GÖRÜŞ VE DÜŞÜNCELERİM:
Özgün Adı: The Salt Mountain
Türkçe Adı: Tuz Dağı
Ülkesi: A.B.D.
Yayın Tarihi: 1965
Orijinal Dili: İngilizce
Türü: Masal, Macera, Fantastik
Yayıncı: GILBERTON A.Ş.
Yazan: Rus Masalı
Çizen: George Peltz
Macera Durumu: Tam macera
Uygunluğu: Genç / yetişkinler için uygun
Renk Durumu: Renkli
Sayfa Sayısı: 36 sayfa
Türkçe Çeviri: gitarisyen
Balonlama: gitarisyen
ÇİZGİ ROMAN HAKKINDAKİ
GÖRÜŞ VE DÜŞÜNCELERİM:
"Tuz Dağı / The Salt Mountain" adlı bu çizgi roman bir Rus masalından uyarlanmış. Aslında bu masalı (ve elbette masaldan uyarlanmış bu çizgi romanı) daha önce hiç bilmiyordum. Bilgisayar arşivimdeki (daha sonra okurum veya çeviri ve balonlamasını yaparım diye biriktirdiğim) yabancı dilde yazılmış çizgi romanlar arasında dolaşırken "GILBERTON A.Ş." tarafından "Classics Illustrated Juniors / Resimli Çocuk Klasikleri" serisi içinde 1965 yılında, 564 seri no'su ile yayımlanmış bu çizgi romana rastlayınca ilgimi çekti ve hemen okudum. Yer yer (bana göre) bazı mantık hataları ya da normal hayatın akışı içerisinde bana tuhaf gelen yerler olsa da; genel hatlarıyla çizgi romanın desenleri, konusu, renkleri ve işlenişi hoşuma gitti. Zaten "Classics Illustrated Juniors / Resimli Çocuk Klasikleri" serisini ve bu seride çocuklar için yayımlanan çizgi romanları da bildiğim ve sevdiğim için, George Peltz'in çizgileriyle hayat bulmuş bu çizgi romanı da okumaktan oldukça zevk aldım.
Daha önce çeviri ve balonlamasını yaptığım "Budala Hans / Silly Hans" adlı çizgi romanın sunumunu yaparken de bahsetmiştim ancak; "Tuz Dağı / The Salt Mountain" adlı bu eserin, "Budala Hans / Silly Hans" adlı çizgi romanla aynı seri içinde yayımlanmış olması sebebiyle "Classics Illustrated Junior" serisinden tekrar bahsetmenin faydalı olacağını düşünüyorum:
"Classics Illustrated Juniors / Resimli Çocuk Klasikleri" serisi, 1941 yılından 1969 yılına kadar 28 yıl boyunca yayımlanan ve Albert Kanter tarafından oluşturulan 169 sayılık "Classics Illustrated / Resimli Klasikler" adlı çizgi roman / dergi dizisinin arasında yer alan bir seri. (1969 yılından sonra bu seriyi başka yayınevleri yeniden yayımlamış.) "Classics Illustrated / Resimli Klasikler" serisinde "Moby Dick", "Frankenstein", "Üç Silahşörler", "Oliver Twist" gibi dünya edebiyatının klasikleri arasında yer alan eserlerin çizgi roman uyarlamalarına yer verilirken; "Classics Illustrated Juniors / Resimli Çocuk Klasikleri" serisinde ise "Çirkin Ördek Yavrusu", "Kül Kedisi", "Uyuyan Güzel", "Pinokyo" gibi dünya masalları ve çocuk edebiyatının önde gelen eserlerinin çizgi roman uyarlamaları yer almış. 1953 yılında yayın hayatına başlayan bu dizi de 77 sayı sürerek 1971 yılında yayın hayatını sonlandırmış.
Bu çizgi romanın çizeri George Peltz'den de biraz bahsedecek olursam; George Peltz, 1950 ve 1960 yılları arasında aktif olarak bu sektörün içinde bulunmuş bir çizgi roman sanatçısı. Kendisi "Classics Illustrated" serisinin yanında, "Star Publications" ve "Dell" şirketlerinin yayımladığı hayalet ve korku çizgi romanlarında çizer olarak görev almış. 1922 yılında doğan sanatçı bir süre orduda görev yaptıktan sonra Yale Üniversitesi Sanat Okulu'na gitmiş, daha sonra illüstratör ve çizgi roman sanatçısı olarak ün kazanmış ve 2012 yılında hayata veda etmiş.
Bunların dışında ayrıca "Tuz Dağı / The Salt Mountain" adlı bu çizgi romanda "Ezop Masalları" başlığı altında "Baba ve İki Kızı" isimli 2 sayfalık kısa bir çizgi masalla, "Hayvanlar Âlemi" başlığı altında pelikanların tanıtıldığı 1 sayfalık kısa bir çizgi belgesel ve çocuklar için çizgi-bulmaca ve boyama sayfaları yer alıyor.
Yukarıda da değindiğim gibi; masalın bu çizgi roman uyarlamasının (en azından kendi adıma) bazı yerlerde mantık hataları (ya da bana tuhaf gelen olgular / olaylar) içerdiğini düşünüyorum:
DİKKAT: Aşağıdaki paragraf çizgi romanın konusuyla ilgili olarak "Spoiler / Sürprizbozan" içermekte olup; çizgi romanı okumadan önce sürprizinin kaçmasını istemeyenler aşağıda "Alıntı" kısmı içinde yer alan "Spoiler / Sürprizbozan Başlangıcı" ve "Spoiler / Sürprizbozan Sonu" başlıkları arasındaki paragrafı lütfen okumasınlar!
SPOİLER / SÜRPRİZBOZAN BAŞLANGICI
Örneğin çizgi romanda (babasını sevdiği ve onun sözünden çıkmadığı belli olan) çarın kızının Ivan'a âşık olup, Ivan çarın ülkesinden ayrılacakken Ivan'ın gemisine gidip, onun karısı olmayı kabul etmesi ve babasına haber bile vermeden hemen yolculuğa çıkması bana en tuhaf gelen olaylardan biri.
SPOİLER / SÜRPRİZBOZAN SONU
Ancak bu bir masal olduğu için bunlara "mantık hatası" ya da "tuhaflık" demek ne derece doğru olur, bilemiyorum. Belki de zaten "masal" olan bu eserde devleri ya da bir ülkede tuzun hiç bilinmemesini garipsemeyip bu kısımları "mantık hatası" veya "tuhaflık" olarak görmek benim hatamdır. Ya da (daha önce de belirttiğim gibi) içimdeki her şeye inanan o çocuk yavaş yavaş ben büyüdükçe inancını yitirip her şeyi sorgular, her şeyde bir mantık arar olmuştur.
Galiba en iyisi "Bu bir masal!" deyip, okumak ve zevk almak sanırım...
ÇEVİRİ VE BALONLAMA HAKKINDA BİRKAÇ SÖZ:
ÇEVİRİ VE BALONLAMADA
KULLANILAN FONT BİLGİLERİ:
Calibri: Genel olarak
CCZoinks: Ön Kapak ve 3. Sayfa / Hikâye Başlıkları
LibertyD: Ön Kapak / Seri Başlığı - Etiketi
Centeria Script Demo: Ön Kapak / Seri Başlığı - Etiketi
Clairvaux: Ön Kapak / Çeviri ve Balonlama Etiketi
Arial: Ön İç Kapak / Bulmaca Başlığı
Roboto Medium: Ön İç Kapak / Bulmaca Açıklaması
Times New Roman TUR: Ön İç Kapak / Telif Metni ve Adres Bilgileri
Book Antiqua: Panel Anlatım Yazıları Baş Harfleri
Bookman Old Sytle: 29. (31.) Sayfa / "Ezop Masalları" Başlığı,
32. (34.) Sayfa / "Hayvanlar Âlemi" Başlığı,
Arka Kapak / "Resimli Çocuk Klasikleri" Başlık Parçası,
"Hikâyeler" Başlık Parçası,
"Her Biri 15 Kuruş" İfadesi
CCTimSaleLower: Arka Kapak / "AYI" İfadesi
Elephant: Arka Kapak / "Pinokyo" Başlığı
TEKNİK AYRINTILAR:
Çizgi romanın orijinal (yatay ve dikey) çözünürlüğü 150 dpi,
boyutlarıysa (genel olarak) 1200 x 1769-1846 piksel olup;
tarafımca Türkçe çeviri ve balonlaması yapılırken
boyutları (genel olarak) 1200 x 1769-1846 piksel ve
(yatay ve dikey) çözünürlüğü 300 dpi olacak şekilde düzenlenmiştir.
ÇEVİRİ VE BALONLAMA SÜRECİ:
ÇEVİRİ VE BALONLAMADA
KULLANILAN FONT BİLGİLERİ:
Calibri: Genel olarak
CCZoinks: Ön Kapak ve 3. Sayfa / Hikâye Başlıkları
LibertyD: Ön Kapak / Seri Başlığı - Etiketi
Centeria Script Demo: Ön Kapak / Seri Başlığı - Etiketi
Clairvaux: Ön Kapak / Çeviri ve Balonlama Etiketi
Arial: Ön İç Kapak / Bulmaca Başlığı
Roboto Medium: Ön İç Kapak / Bulmaca Açıklaması
Times New Roman TUR: Ön İç Kapak / Telif Metni ve Adres Bilgileri
Book Antiqua: Panel Anlatım Yazıları Baş Harfleri
Bookman Old Sytle: 29. (31.) Sayfa / "Ezop Masalları" Başlığı,
32. (34.) Sayfa / "Hayvanlar Âlemi" Başlığı,
Arka Kapak / "Resimli Çocuk Klasikleri" Başlık Parçası,
"Hikâyeler" Başlık Parçası,
"Her Biri 15 Kuruş" İfadesi
CCTimSaleLower: Arka Kapak / "AYI" İfadesi
Elephant: Arka Kapak / "Pinokyo" Başlığı
TEKNİK AYRINTILAR:
Çizgi romanın orijinal (yatay ve dikey) çözünürlüğü 150 dpi,
boyutlarıysa (genel olarak) 1200 x 1769-1846 piksel olup;
tarafımca Türkçe çeviri ve balonlaması yapılırken
boyutları (genel olarak) 1200 x 1769-1846 piksel ve
(yatay ve dikey) çözünürlüğü 300 dpi olacak şekilde düzenlenmiştir.
ÇEVİRİ VE BALONLAMA SÜRECİ:
Bu çizgi romanın Türkçe çeviri ve balonlamasını, daha önce çeviri ve balonlamasını yaparak sunumuyla birlikte sizlerle paylaştığım 1964 tarihli "Budala Hans / Silly Hans" adlı çizgi romanın çeviri ve balonlamasıyla aynı anda yapıp bitirmiştim. Ancak huzurlarınıza çıkarmak için birazcık bekledim. Bu çizgi romanın çeviri ve balonlamasında da aynen "Budala Hans / Silly Hans" çizgi romanında izlediğim yolu takip ettim: Çizgi romanın özgün dijital nüshası 1965 tarihli ve bu sebeple de eski bir eser olduğundan; sayfalardaki lekeleri, sararmaları, solmaları yok etmek istediğim için balon içlerini ve sayfa kenarlarını temizlemeye, yeniden renklendirmeye; bunu yaparken de orijinal nüshanın renklerine sadık kalmaya çalıştım. Daha sonra, çizgi romanın kapağının sol üst köşesinde bulunan ve "Classics Illustrated Junior" yazan seri başlığını / seri etiketini / kutusunu da Türkçeleştirmenin güzel olacağını düşünüp, bu kısmı "Resimli Çocuk Klasikleri" başlığıyla Türkçeye çevirerek yeniden dizayn ettim. Ancak eski tarihli o nostaljik görüntüyü korumak istediğimden çizgi romanın orijinal kapağındaki hafif eskimiş / yıpranmış görünüme fazla müdahale etmedim. Yine bunların dışında (orijinal dijital nüshada kullanılan fonta en yakın font olduğunu düşünerek) çizgi romanın genelinde "Calibri" yazı fontunu kullandım.
Çeviri konusuna gelince; bunun bir masal olduğunu düşünerek ve masallarda kullanılan anlatım tekniğini çeviriye yedirmek istediğimden, masalın Türkçe çevirisini yaparken ("-miş'li geçmiş zaman" / "rivayet geçmiş zaman" olarak da bilinen) "öğrenilen geçmiş zaman" kipini kullandım. Ayrıca bazı yerlerde (metinlerin aslına genel hatlarıyla sadık kalarak) "serbest çeviri" tekniğine de başvurdum.
Son olarak; ben bu çizgi romanı hem okurken, hem de Türkçe çeviri ve balonlamasını yaparken çok zevk aldım. Umarım Çizgi Diyarı'ndaki siz değerli dostlar da bu çizgi romanı okurken aynı keyfi alırsınız...
ÇİZGİ ROMANIN
ÇEVİRİ VE BALONLAMASI YAPILMIŞ
ÖRNEK 4 SAYFASI:
ÇİZGİ ROMANIN
ORİJİNAL DİJİTAL NÜSHASINDAN
ÖRNEK 4 SAYFA:
_____________________________
"CBR" FORMATINDA HAZIRLANMIŞ
ÇİZGİ ROMAN DOSYASINI
İNDİRMEK İÇİN LİNKLER:
_____________________________
Keyifli bir okuma serüveni diliyorum...
_____________________________
BİRAZ DA MÜZİK:
ÇEVİRİ VE BALONLAMASI YAPILMIŞ
ÖRNEK 4 SAYFASI:
ÇİZGİ ROMANIN
ORİJİNAL DİJİTAL NÜSHASINDAN
ÖRNEK 4 SAYFA:
_____________________________
"CBR" FORMATINDA HAZIRLANMIŞ
ÇİZGİ ROMAN DOSYASINI
İNDİRMEK İÇİN LİNKLER:
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
_____________________________
Keyifli bir okuma serüveni diliyorum...
_____________________________
BİRAZ DA MÜZİK:
Evet, her zaman yaptığım gibi uzun sunum yazımla sizi biraz sıkıp, biraz da yordum sanırım. Bu yüzden biraz dinlenmek ve -belki de çizgi romanı okumaya geçmeden önce- biraz mola vermek adına; daha önce kendi çapımda, karınca kararınca, elimden geldiğince, dilimin döndüğünce gitarımla çalıp söylediğim ve kendi kişisel hesabımdan YouTube kanalıma yüklediğim güzel bir şarkıyı sizlerle paylaşmak istedim. Bunu yaparken de nostaljiyi sevdiğim ve bu sunumumda da nostaljik sayılacak bir çizgi roman paylaştığım için bir bütünlük sağlaması amacıyla nostaljik bir şarkı seçtim. Sözleri Turgut Yarkent'e, müziği Sâdettin Öktenay'a ait olan ve Zeki Müren'den Emel Sayın'a, Handan Kara ve Belkıs Özener'den Göksel'e kadar birçok ünlü ve usta sanatçının yorumladığı "Sevil Neşelen / Sevil de Sevme" adlı bu güzel eseri ben de kendi yorumumla çalıp söylemeye çalıştım... Tabii ki müzik, beste ve güfte çok güzel de; benim yorumum da aynı güzellikte mi, bilemiyorum. Elbette takdir sizlerin... Ve son olarak; uzun bir sunum yazısından sonra sizleri müzikle biraz dinlendireyim derken bu şarkı yorumumla umarım sizleri daha da fazla yormamışımdır...
Sevgiyle, çizgi romanla, güzelliklerle ve müzikle kalmanız dileğiyle iyi dinlemeler...
Son düzenleme: