Doğu Anadolu Bölgesi'nde, Bingöl İli'ne bağlı bir ilçe olan Genç İlçesi, doğu ve kuzeydoğuda Solhan İlçesi, güneyde Diyarbakır, batıda Elazığ İli, kuzeyde de Merkez İlçe ile çevrilidir. İlçenin toplam sınır uzunluğu 194 km, deniz seviyesinden yüksekliği ise 1125 m. dir. İlçe topraklarını Güneydoğu Torosların uzantıları engebelendirir. Batıda Akdağ ilçeyle Elazığ İli arasındaki doğal sınırı oluşturur. Doğuda yer alan Akçakara (Çötele) Dağı'nın 2.940 m.ye ulaşan doruğu ilçenin en yüksek noktasıdır. Güneyinde de Koz Dağları yer almaktadır. Bu dağların büyük bir bölümü ormanlarla kaplı olup, ilin bitki örtüsü bakımından en zengin kesimini oluşturur.
Genç ilçesi Doğu Anadolu’nun kırık fay kuşağı üzerinde olup, irili ufaklı birçok depreme sahne olmuştur.
İlçenin sularını kuzey sınırını çizen Murat Irmağı toplar. Irmak yatağının genişliği Genç ilçesi yakınlarında 70 m.yi bulur. Bu kesimde geniş bir vadiyle Bingöl Ovası’na bağlanan Genç Ovası, 60 km2.'lik bir alanı kaplar. Dağların Murat Irmağı'na yakın kesimlerinde meşelikler vardır. Genç ilçesini doğu-batı yönünde akan Murat Nehri; kuzey-güney yönünde akan Hamak Deresi ve Vahkin Çayı üç büyük bölüme ayırmıştır.
İlçede karasal iklim hüküm sürmekte olup, yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk, sert ve yağışlı geçer. İlkbahar ve sonbahar aylarında oldukça bol yağış alan ilçenin en soğuk ayları Ocak ve Şubat, en sıcak ayları da Temmuz ve Ağustos’tur.
İlçenin yüzölçümü 1.646 km2.'dir. Toplam nüfusu ise 36.692'dir.
İlçenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Önemli bitkisel ürünler, buğday, ceviz, dut, soğandır. Az miktarda da şekerpancarı, patates, arpa, elma ve baklagil yetiştirilir. Büyük çoğunlukta dağ köylerinde koyun ve keçi yetiştirilmektedir. Son yıllarda Tarım İl ve İlçe Müdürlükleri, Kaymakamlık SOYADA Vakfı aracılığı ile hem tarımda çeşitliliği sağlamak hem de halka destek sağlamak amacıyla ilçede “yaz tipi” seracılık faaliyeti başlatılmıştır. Yine son yıllarda hayvancılık çalışmalarına ağırlık verilmiş ve İlçe Tarım Müdürlüğü ve Kaymakamlık SOYADA (S.R.A.P) Vakfı işbirliği ile süt inekçiliği, koyunculuk ve yem bitkileri projeleri hazırlanıp uygulamaya konulmuştur.
Ayrıca İlçe merkezinde civar il ve ilçelerin tuğla ihtiyacını karşılayan ve 1996 yılında özelleştirilen günlük 21.000 adet tuğla üretim kapasiteli tuğla fabrikasında, yılda 7.665.000 adet tuğla üretilmektedir.
Tarihteki ismi Ağaçlı Çeşme anlamında Darahini olan Genç ilçesi eski bir yerleşim yeridir. Genç yöresi Hititlerin, Urartuların, Perslerin, Makedonya Krallığı'nın, Seleukosların, Romalıların, Sasanilerin ve Bizanslıların egemenlikleri altına girmiştir. Bizans döneminde yörede kurulan devletlerle Bizanslılar arasında çekişmelere konu olmuştur.
XI. yüzyılda Selçuklu egemenliği altına girmiştir. Moğol istilasının ardından Karakoyunlular ve Akkoyunlular arasındaki savaşlara sahne olmuştur. Otlukbeli Savaşı’ndan (1473) sonra, 1514'te Osmanlı topraklarına katılan Genç, XIX. yüzyıl sonlarında Bitlis vilayetine bağlı Genç sancağının merkez kazası idi. Cumhuriyetin ilanından sonra, 1924'te il oldu, 1927'de ilçe önce Elazığ'a, 1929'da Muş'a, 1936'da da Bingöl'e bağlanmıştır.
Yörede, burada yaşadıkları bilinen Urartulardan kaldığı sanılan bazı taş parçaları ve duvar kalıntıları bulunmaktadır. Keynekler yöresinde bulunan bir tepede Pers Kralı I.Dareios'un kızı için yaptırdığı söylenen (Daraheni) Kral Kızı Kalesi ve Sürekli Köyü'nde, Çaytepe Bucağı yolu üzerinde iki ayrı kümbet dışında başka eser bulunmamaktadır.
Kral Kızı Kalesi (Dara-Hini)
Kral Kızı Kalesi’nin Pers hükümdarı Daraus tarafından yapıldığı sanılmaktadır. Bu nedenle de kaleye Darahini ismi verilmiştir. Bu sözcük Dara’nın çeşmesi anlamına gelmektedir. Nitekim kale yakınında doğal bir kaynak bulunmaktadır. Kale Diyarbük Çayı ile Konsper Çayının birleştiği yerde bir tepenin üzerindedir.
Günümüze pek az kalıntısı elen kalenin yöreye hakim bir kralın kızı adına yapıldığı sanılmaktadır.
Zağ (Zommo) Mağaraları
Bingöl, Murat Nehri kıyısında, Gökçeli ve Yenidal köyleri arasında sarp bir kayalıkta bulunan Zağ Mağarasının, Murat Nehri'ne bakan tarafı yerden 200-300 m. yükseklikte olup kayalar oyularak meydana getirilmiştir.
Mağara, üç katlıdır ve her katında 26 oda bulunmaktadır. Katlar arası geçiş yuvarlak bacalarla, odadan odaya geçişler ise kapılarla sağlanmıştır. Birinci katta Zahire deposu olarak kullanıldığı sanılan kuyular, alt katta oturma odaları, en üst katta iki oda vardır. Mağara büyük zarar görmüşse de yine de 17 odası iyi bir durumda günümüze gelebilmiştir.
İçmeler
Bingöl’ün Genç ilçesinde karayolunun 9. km.sinde bulunan içmeler 1971 Bingöl depreminde yer tabakalarının sıkışması neticesinde ortaya çıkan maden suyudur. Bu kaynaktan çıkan su bol karbondioksit içerdiğinden oldukça iyi görünen gazlı karbon sular grubundandır.
Hazmı artırıcı olan suyun hafif ekşimesi, gazozu andırıcı, soda ve asitli, buruk bir tadı vardır.Ayrıca bu su böbrek ve mide ağrılarına şifalı olup, böbrek taşlarını ve kumlarını düşürmekte etkili olduğu da kimyevi tahliller sonucu anlaşılmıştır.
Genç İlçesindeki Kümbet
Bingöl Genç ilçesinde, 3 km. Uzaklıktaki tepenin yamacında bulunan iki kümbetten biri yıkılarak günümüze gelememiştir. Diğeri kaide üzerinde,dikdörtgen planlı olup içerisine küçük bir kapı ile girilmektedir. Ancak bu yapı da yıkıldığından üst örtüsü hakkında yeterli bir bilgi bulunmamaktadır.
Dıştan sekizgen planlı türbe içten yuvarlak bir plan göstermektedir. Günümüze gelebilen kalıntılardan kesme taştan yapılmış olan olan kümbetin iç örtüsü moloz taştandandır. Üzerinin piramidal bir külahla örtülü olduğu çevredeki kalıntılardan anlaşılmaktadır. Baklavalı ve yıldız motifleriyle süslü girişin üzerinde kitabesi bulunuyorsa da bu kitabe günümüze gelememiştir. Türbenin altında ölünün gömüldüğü bir mumyalık vardır.