COMICS CODE AUTHORITY
ABD'li yayıncıların aldıkları karar gereği 'Comics Code Authority'ye uyan yayınlarının ön kapaklarına bastıkları pul şeklindeki ibare.
Amerikan Senatosu'na dek uzanan tartışmalara sebep olan, çocuklar ve gençler için zararlı çizgiroman yayıncılığına bir son vermek, düzene sokmak amacıyla 26 Ekim 1954'de alınan (ve sonraki yıllarda yeniden düzenlenen) bu kararlar, çizgiroman endüstrisinde kuralsızlıktan kaynaklanan karışıklıkları da önlemeyi amaçlamıştır. Dergi ve yayınevlerinin yazı işlerini ilgilendiren bu maddeler şöyle sıralanmıştır:
Genel Standartlar Birinci bölüm:
1- Suçlar hiçbir zaman suçluya sempati uyandıracak, kanun ve düzen uygulayıcılarının güvenilirliğini sarsacak ve insanları suça teşvik edecek bir biçimde sunulamaz.
2- Hiçbir çizgiroman, bir suçun işlenişine ait ayrıntı ve yöntemleri açık açık gösteremez.
3- Polisler, yargıçlar, devlet görevlileri ve saygın kurumlar, yerleşik otoriteyi zedeleyecek biçimde tasvir edilemez.
4- Konu edilen suç eylemi mutlaka kınanacak, nefret uyandıracak bir eylem olarak sunulmalıdır.
5- Suçlular, okurlar tarafından özenilecek, örnek alınacak cazip kişiler olarak sunulamaz.
6- Her firsatta iyiler kötüleri cezalandırmak ve suçlular yaptıklarının cezasını çekmelidir.
7- Aşırı şiddet içeren sahnelere yer verilemez. Ağır işkenceler, gereksiz yere silah ve bıçak kullanılan oyunlar, fiziksel acı, kan ve şiddet olaylarına yer veren sahneler çıkarılmalıdır.
8- Silah yapımına dair özel yöntemler içeren bölümlere yer verilemez.
9- Kanun temsilcilerinin suçlular tarafından öldürüldüğü sahneler özendirici bir biçimde sunulamaz.
10- Adam kaçırma suçu hiçbir zaman ayrıntılarıyla işlenmemeli, kaçıran kişinin, işlediği bu suç, sonunda ödüllendirildiği izlenimi uyandıran sahnelere yer verilmemeli, suçlu her firsatta cezalandırılmalıdır.
11- Çizgiromanların kapağında yer alacak 'suç' sözcüğü, aşırı dikkat çekici bir biçimde, içinde geçtiği cümlenin diğer sözcüklerinden daha büyük yazılamaz. 'Suç' sözcüğü kapakta hiçbir zaman tek başına yer alamaz.
12- Başlık ya da alt başlıklarda 'suç' sözcüğünün mümkün olduğunca az kullanılmasına dikkat edilmelidir.
Genel Standartlar İkinci bölüm:
1- Hiçbir çizgiroman dergisinin adı içinde 'korku' ve 'terör' sözcükleri geçemez.
2- Hiçbir korku, şiddet, aşırı kan dökme, işkence, sadizm ve mazoşizm sahnesine yer verilemez.
3- Müstehcenliğe, korku ve dehşet uyandırıcı sahnelere yer verilemez.
4- Suç işlenen sahnelere yer verip bunları yayınlamanın tek amacı, bu olaylardan mutlaka bir mesaj veriliyor olmasıdır. Ne olursa olsun bu tür kavramlar okurun aklını çelici, cazip bir biçimde sunulamaz.
5- Yürüyen ölüler, vampirler ve vampirlik, hayaletler, yamyamlık ve kurtadamlık gibi konular ve bu konularla ilgili her tür uygulamanın anlatıldığı, sunulduğu sahneler yasaktır.
Genel Standartlar Üçüncü bölüm:
Şimdiye dek ismen belirtilmeyen, ancak bu yasaların özüne, yaygın inançlara ve beğenilere ters düştüğü tartışmasız kabul edilecek her türlü uygulama yasaklanacaktır.
Diyaloglar:
1- Kutsal kavramlara hakaret, küfür, açık saçık sözler, istenmeyen anlamlara gelebilecek her türlü söz ve sembol kullanımı yasaktır.
2- Bedensel özürlerle alay edildiği çağrışımı uyandıracak sözlerin kullanılmaması için gerekli önlemler alınacaktır.
3- Argo ve sokak dilini yansıtan sözcüklerin kullanımı mazur görülebilir, bunlarda da aşırıya kaçılmamalı ve dilbilgisi kurallarına mutlaka uyulmalıdır.
Din:
1- Herhangi bir din ya da bir ırkla alay edilmesi, bunlara saldırıda bulunulması kesinlikle yasaktır.
Giysi:
1- Edebe aykırı ve uygunsuz karşılanacağı için, her ne şekilde olursa olsun, çıplaklık kesinlikle yasaktır.
2- Şehvet uyandırıcı, müstehcen illüstrasyonlar kabul edilemez.
3- Tüm karakterler, topluma uygun düşecek giysiler içinde sunulmalıdır.
4- Kadınlar fiziksel özellikleri abartılmadan, gerçekçi bir biçimde çizilmelidir.
Not: Kostüm, diyalog ve çizimlerle ilgili yukarıda belirtilen tüm yasaklar, içerik için olduğu kadar çizgiromanın kapağı için de geçerlidir.
Evlilik ve Seks:
1- Boşanma mizahi bir yaklaşımla, özendirici bir biçimde sunulamaz.
2- Cinsel ilişki açık açık resimlenemeyeceği gibi, üstü kapalı da olsa işlenemez. Cinsel sapmalar ve şiddet unsuru içeren sahneler kabul edilemez.
3- Ebeveyne saygı, ahlaki kurallar ve onurlu davranışlar özendirilmelidir. Sevginin, her türlü sorunu çözeceği mesajını vermek amacıyla dahi olsa hoş karşılanmayacak ilişkiler konu alınamaz.
4- Aşk ilişkileri, yuva ve evlilik kavramlarını yüceltecek şekilde işlenmelidir.
5- Baştan çıkarma ve tecavüz sahneleri doğrudan ya da dolaylı yollardan işlenemez.
6- Cinsel sapıklık ve bu tür sapıklıklara yapılacak her türlü gönderme kesinlikle yasaktır.
Reklamlarla İlgili Uygulamalar:
Aşağıda belirtilen kurallar, Amerikan Çizgiroman Dergileri Birliği'ne üye olan tüm dergileri ilgilendirmektedir. Herhangi bir ürünle ilgili reklamın genel beğeni ve zevklere ters düşmemesi ülküsü daima yol gösterici bir unsur olacaktır.
1- Alkol ve sigara reklamı yapılamaz.
2- Müstehcenlik ve müstehcen kitapların reklamı yasaktır.
3- Çıplak ya da yarı çıplak figürlerin yer aldığı resim çalışmalarının, poster, kartpostal ve benzeri herhangi bir şekilde satılması yasaktır.
4- Bıçak ve gizlice taşınabilen silahların satış amaçlı reklamı, ya da silahın bölümlerini gösteren ayrıntılı resimler yayınlamak yasaktır.
5- Satış amaçlı havai fişek reklamı yasaktır.
6- Kumar ve kumarla ilgili her türlü basılı materyalin reklamı yasaktır.
7- Herhangi bir ürünün tanıtımında, çıplaklık ve tahrik edici unsurlardan faydalanılamaz, modellerin giyinik olduklarında da, genel zevk ve beğeniyi yansıtan giysiler içinde olmalarına özen gösterilmelidir.
8- Tüm yayıncılar, eserlerinde yer verdikleri reklamlarda, yanlış anlaşılmaya açık ifadelerin bulunup bulunmadığını denetlemek için ellerinden geleni yapmalıdır.
9- Doğaya zararlı sağlık ve temizlik malzemelerinin reklamı yapılamaz. Sağlık ve temizlik malzemesiyle, tıbbi araç ve gereçlerin reklamlarının kabul edilmesi, için bu ürünlerin Amerikan Sağlık Birliği'nin belirlediği kurallara uygun olması kadar yukarıda bahsi geçen, Amerikan Çizgiroman Dergileri Birliği'nin almış olduğu kararlara da uygun olması gerekmektedir.
ABD'li yayıncıların aldıkları karar gereği 'Comics Code Authority'ye uyan yayınlarının ön kapaklarına bastıkları pul şeklindeki ibare.
Amerikan Senatosu'na dek uzanan tartışmalara sebep olan, çocuklar ve gençler için zararlı çizgiroman yayıncılığına bir son vermek, düzene sokmak amacıyla 26 Ekim 1954'de alınan (ve sonraki yıllarda yeniden düzenlenen) bu kararlar, çizgiroman endüstrisinde kuralsızlıktan kaynaklanan karışıklıkları da önlemeyi amaçlamıştır. Dergi ve yayınevlerinin yazı işlerini ilgilendiren bu maddeler şöyle sıralanmıştır:
Genel Standartlar Birinci bölüm:
1- Suçlar hiçbir zaman suçluya sempati uyandıracak, kanun ve düzen uygulayıcılarının güvenilirliğini sarsacak ve insanları suça teşvik edecek bir biçimde sunulamaz.
2- Hiçbir çizgiroman, bir suçun işlenişine ait ayrıntı ve yöntemleri açık açık gösteremez.
3- Polisler, yargıçlar, devlet görevlileri ve saygın kurumlar, yerleşik otoriteyi zedeleyecek biçimde tasvir edilemez.
4- Konu edilen suç eylemi mutlaka kınanacak, nefret uyandıracak bir eylem olarak sunulmalıdır.
5- Suçlular, okurlar tarafından özenilecek, örnek alınacak cazip kişiler olarak sunulamaz.
6- Her firsatta iyiler kötüleri cezalandırmak ve suçlular yaptıklarının cezasını çekmelidir.
7- Aşırı şiddet içeren sahnelere yer verilemez. Ağır işkenceler, gereksiz yere silah ve bıçak kullanılan oyunlar, fiziksel acı, kan ve şiddet olaylarına yer veren sahneler çıkarılmalıdır.
8- Silah yapımına dair özel yöntemler içeren bölümlere yer verilemez.
9- Kanun temsilcilerinin suçlular tarafından öldürüldüğü sahneler özendirici bir biçimde sunulamaz.
10- Adam kaçırma suçu hiçbir zaman ayrıntılarıyla işlenmemeli, kaçıran kişinin, işlediği bu suç, sonunda ödüllendirildiği izlenimi uyandıran sahnelere yer verilmemeli, suçlu her firsatta cezalandırılmalıdır.
11- Çizgiromanların kapağında yer alacak 'suç' sözcüğü, aşırı dikkat çekici bir biçimde, içinde geçtiği cümlenin diğer sözcüklerinden daha büyük yazılamaz. 'Suç' sözcüğü kapakta hiçbir zaman tek başına yer alamaz.
12- Başlık ya da alt başlıklarda 'suç' sözcüğünün mümkün olduğunca az kullanılmasına dikkat edilmelidir.
Genel Standartlar İkinci bölüm:
1- Hiçbir çizgiroman dergisinin adı içinde 'korku' ve 'terör' sözcükleri geçemez.
2- Hiçbir korku, şiddet, aşırı kan dökme, işkence, sadizm ve mazoşizm sahnesine yer verilemez.
3- Müstehcenliğe, korku ve dehşet uyandırıcı sahnelere yer verilemez.
4- Suç işlenen sahnelere yer verip bunları yayınlamanın tek amacı, bu olaylardan mutlaka bir mesaj veriliyor olmasıdır. Ne olursa olsun bu tür kavramlar okurun aklını çelici, cazip bir biçimde sunulamaz.
5- Yürüyen ölüler, vampirler ve vampirlik, hayaletler, yamyamlık ve kurtadamlık gibi konular ve bu konularla ilgili her tür uygulamanın anlatıldığı, sunulduğu sahneler yasaktır.
Genel Standartlar Üçüncü bölüm:
Şimdiye dek ismen belirtilmeyen, ancak bu yasaların özüne, yaygın inançlara ve beğenilere ters düştüğü tartışmasız kabul edilecek her türlü uygulama yasaklanacaktır.
Diyaloglar:
1- Kutsal kavramlara hakaret, küfür, açık saçık sözler, istenmeyen anlamlara gelebilecek her türlü söz ve sembol kullanımı yasaktır.
2- Bedensel özürlerle alay edildiği çağrışımı uyandıracak sözlerin kullanılmaması için gerekli önlemler alınacaktır.
3- Argo ve sokak dilini yansıtan sözcüklerin kullanımı mazur görülebilir, bunlarda da aşırıya kaçılmamalı ve dilbilgisi kurallarına mutlaka uyulmalıdır.
Din:
1- Herhangi bir din ya da bir ırkla alay edilmesi, bunlara saldırıda bulunulması kesinlikle yasaktır.
Giysi:
1- Edebe aykırı ve uygunsuz karşılanacağı için, her ne şekilde olursa olsun, çıplaklık kesinlikle yasaktır.
2- Şehvet uyandırıcı, müstehcen illüstrasyonlar kabul edilemez.
3- Tüm karakterler, topluma uygun düşecek giysiler içinde sunulmalıdır.
4- Kadınlar fiziksel özellikleri abartılmadan, gerçekçi bir biçimde çizilmelidir.
Not: Kostüm, diyalog ve çizimlerle ilgili yukarıda belirtilen tüm yasaklar, içerik için olduğu kadar çizgiromanın kapağı için de geçerlidir.
Evlilik ve Seks:
1- Boşanma mizahi bir yaklaşımla, özendirici bir biçimde sunulamaz.
2- Cinsel ilişki açık açık resimlenemeyeceği gibi, üstü kapalı da olsa işlenemez. Cinsel sapmalar ve şiddet unsuru içeren sahneler kabul edilemez.
3- Ebeveyne saygı, ahlaki kurallar ve onurlu davranışlar özendirilmelidir. Sevginin, her türlü sorunu çözeceği mesajını vermek amacıyla dahi olsa hoş karşılanmayacak ilişkiler konu alınamaz.
4- Aşk ilişkileri, yuva ve evlilik kavramlarını yüceltecek şekilde işlenmelidir.
5- Baştan çıkarma ve tecavüz sahneleri doğrudan ya da dolaylı yollardan işlenemez.
6- Cinsel sapıklık ve bu tür sapıklıklara yapılacak her türlü gönderme kesinlikle yasaktır.
Reklamlarla İlgili Uygulamalar:
Aşağıda belirtilen kurallar, Amerikan Çizgiroman Dergileri Birliği'ne üye olan tüm dergileri ilgilendirmektedir. Herhangi bir ürünle ilgili reklamın genel beğeni ve zevklere ters düşmemesi ülküsü daima yol gösterici bir unsur olacaktır.
1- Alkol ve sigara reklamı yapılamaz.
2- Müstehcenlik ve müstehcen kitapların reklamı yasaktır.
3- Çıplak ya da yarı çıplak figürlerin yer aldığı resim çalışmalarının, poster, kartpostal ve benzeri herhangi bir şekilde satılması yasaktır.
4- Bıçak ve gizlice taşınabilen silahların satış amaçlı reklamı, ya da silahın bölümlerini gösteren ayrıntılı resimler yayınlamak yasaktır.
5- Satış amaçlı havai fişek reklamı yasaktır.
6- Kumar ve kumarla ilgili her türlü basılı materyalin reklamı yasaktır.
7- Herhangi bir ürünün tanıtımında, çıplaklık ve tahrik edici unsurlardan faydalanılamaz, modellerin giyinik olduklarında da, genel zevk ve beğeniyi yansıtan giysiler içinde olmalarına özen gösterilmelidir.
8- Tüm yayıncılar, eserlerinde yer verdikleri reklamlarda, yanlış anlaşılmaya açık ifadelerin bulunup bulunmadığını denetlemek için ellerinden geleni yapmalıdır.
9- Doğaya zararlı sağlık ve temizlik malzemelerinin reklamı yapılamaz. Sağlık ve temizlik malzemesiyle, tıbbi araç ve gereçlerin reklamlarının kabul edilmesi, için bu ürünlerin Amerikan Sağlık Birliği'nin belirlediği kurallara uygun olması kadar yukarıda bahsi geçen, Amerikan Çizgiroman Dergileri Birliği'nin almış olduğu kararlara da uygun olması gerekmektedir.