Son "10" yıla bakabilir miyiz?
Ortalama ne kadar acaba?
Çok beğeniyorum böyle çalışmaları...
Sayının yanında, yayınevli, ülkesine, konusuna ve diğer özelliklere göre de grafikler olsa ne güzel olur...
There are now more comic books published annually in France and Belgium than ever before, according to the festival’s artistic director, Stéphane Beaujean. “The market has risen from 700 books per year in the 1990s to 5,000 this year,” he said in an interview. “I don’t know any cultural industry which has had that kind of increase.”
Bu konuya sadece satış grafiği ile bakmak değil, ülkenin içinde bulunduğu duruma göre değerlendirmek gerek bence.
Aşırı bir fiyat artışı ortamında yaşıyoruz tümümüz.
Hemen her gün bir şeylere zam geliyor, fiyatı artıyor.
Fiyatlar artıyor artmasına ama maaşlar hep aynı maşallah.
Alım gücümüz günden güne eriyor.
Öncelik, aile fertlerinin ihtiyacı oluyor haliyle. Yol parası, mutfak parası, çocukların harçlığı, elektrik, su, doğal gaz faturaları vb.
Asgari ücretle geçinen birinin ekstra bir şeyler alabilmesi neredeyse imkânsız hale geldi ülkemizde.
Allah daha beterinden korusun.
Kitap satışlarına gelecek olursak:
Az satmasının en büyük sebebi yayın evinin kitabı piyasaya pahalı sürmesi. Bu da tüketiciyi kaçıran bir etken. 30-40 TL gibi bir etiketle raflara gelen kitabı herkes alamaz bu ülkede. Satış az olduğu için bu fiyatla satıyoruz diyor yayın evleri. Fiyatı düşürün o zaman, herkes alsın. Satışınız yükselsin. Siz o fiyatlarla satarsanız tabii ki kimse almaz.
80'lerde ve 90'larda Tay ve Ceylan peynir ekmek gibi kitap satıyordu bu ülkede. Neden? Çünkü ucuzdu. Herkes alıyordu. Şimdinin parasıyla 2-3 TL arasıydı fiyatlar. O zamanlarda da kağıda zam geliyordu, bazı şeyler hep pahalıydı. Şimdi ne oldu da fiyatlar bu kadar arttı acaba? Yoksa yayın evinin sadece kâr amacı gütmesi mi durum? 300 tane satayım, pahalıya satayım mantığı mı?
Arşivimdeki Teksas'ın 1983 Ceylan Yayınları baskısı 100 lira, internettten araştırdım o yılda ekmek 20 liraymış. Aradaki fark beş katı, yani günümüzün 7,5 lirası… Güncel çizgiroman fiyatları baz alındığında arada dağlar kadar fark var...
Ekmek fiyatıyla karşılaştırma yapmak doğru değil, asıl doğru olan kâğıt, mürekkep, ve kira gibi maliyet giderleriyle karşılaştırma yapmak. Ayrıca ekmek fiyatının özellikle baskı altında tutulduğunu da unutmamak lâzım.
Hemen yanlış anlamayı önleyeyim, yayıncı değilim Ancak sadece 2018 yılında kâğıda 100% zam geldiği, mürekkebin de farklı olmadığını düşünmek gerekiyor. D&R gibi perakende satış noktaları kitabın satışından pay alıyor, dağıtımcı pay alıyor, vergi, maaş gibi ödemeler var. Ayrıca yayınlama hakkı için yurtdışındaki hak sahiplerine döviz üzerinden ödeme yapılıyor. Dövizdeki yükseliş göz önüne alınırsa bu da ciddi bir masraf.
Bu durumda bir kitaptan yayıncıya ne kadar kaldığını bilmek gerekiyor. Eğer bir yayıncı dostumuz bilgi verirse ancak o zaman yorum yapabiliriz.
Not : Fransa'da asgari ücret 1520 euro. Ortalama 15 eurodan hesaplarsak asgari ücretle 100 çizgi roman alınabiliyor. Idefix'e baktığımda çizgi romanların 25 TL civarında olduğunu gördüm. Dolayısıyla fiyatlarda pek farklı değiliz gibi.
Farklı olduğumuz nokta, Fransa'da asgari ücretle geçinen 3-4 milyon kişi varsa, Türkiye'de 30-35 milyon olması. Asıl sorunumuz bu.
Sevgili Odenat hak veriyorum size yalnız aynı sektörden gidersek, günümüzde yayını devam eden gazetelerden bakınca da durum çok farklı değil.
Örneğin 1983 yılında Cumhuriyet Gazetesi 40 liraymış, yani Teksas 2,5 katı daha pahalı gazeteden. Günümüzde bahsettiğim gazete 2,5 lira, ikibucuk katı 6,25 lira eder.
Üstelik yazınızda belirttiğiniz tüm maddi olumsuzluklar, kağıt ve kira zamları, dağıtım giderleri vb. bu gazete için de geçerli ve diğer gazetelerden farklı olarak reklam almadan yayınını sürdürüyor ve yüksek bir tirajı da yok...
Ancak daha geçen hafta Türkiye'de iki ulusal gazetenin yayın hayatlarına son verdiklerini hatırlamak lâzım. Kalan tüm gazeteler, Cumhuriyet de dahil ağır zarar ediyorlar. Gazeteler patronlarının ilişkileri (Cumhuriyet ise vakfı) sayesinde ayakta kalabiliyor ama yayınevleri bunu yapamaz. Mesela bir yayınevi sahibi gidip devlet bankasından 2 yıl ön ödemesiz kredi çekerek şirket satın alamıyor ama gazete patronları bunu yapabiliyor
Yayını sona eren gazeteler ve havuz medyası olarak tabir edilen gazetelerin ve genel olarak medyanın içinde bulunduğu durum hepimizin malumu üstad... Ancak Cumhuriyet'i hızlıca oralardan uzaklaştırmak gerektiğini düşünüyorum... ki o yüzden örneklememde Cumhuriyet'i kullandım zaten...
".... (Cumhuriyet ise vakfı) sayesinde ayakta kalabiliyor.... "
Bazı donelerle seksenli yıllarla günümüz çizgiroman fiyatlarını kıyaslayıp düşüncemi paylaştım...
Çizgiroman ücretlendirmesinin hakkaniyet ölçüsünden bir tık yukarıda olduğunu düşünüyorum.
Ayrıca iletinize alaycı emoji koymanız hoş olmamış, çocuk değiliz hiç birimiz...