bakunin

Admin
12 Mar 2009
6,304
49,801
NeverLand
TEKSAS
(II Grande Blek/Çelik Blek)



İtalya'da 1954 yılında esseGesse logosoyla ilk kez okur karşısına çıkan II Grande Blek isimli çizgiroman karakteri kısa sürede hem yayınlandığı bu ülkede, hem de yakaladığı yayın başarısıyla yayınlanacağı diğer Avrupa ülkelerinde beklenmedik ölçüde popüler olmuştur. Giovanni Sinchetto, Dario Guzzon ve Pietro Sortaris isimli üç kafadar ve çok üretken İtalyan çizgiromancının elinden çıkan seri, haftalık periyotta 1967 yılına kadar toplam 650 fasikül halinde yayınlanmıştır. Bu tarihten itibaren esseGesse ekibi aynı dönemde maceralar yaşayacak ve aynı uğurda savaşacak olan yeni karakterleri Kaptan Swing'i hazırlamak için bu başlığı hazırlamayı bırakacaktır.

izgiromanAnsiklopedisi568b.jpg


Teksas'ın Türkiye'de yayınlanan ilk sayısının kapağı.

İri yarı, sarışın ve çok güçlü bir avcı olan Blek, XVIII. yüzyılın sonunda Kırmızı Urbalılar olarak adlandırılan işgalci İngiliz askerlerine karşı Amerika'nın bağımsızlığı için savaşmaktadır. Kahramanımız boğazına düşkün ve tilki kadar kurnaz olan, Occultis/Profesör Öklitus ve muzip, bir o kadar da cesur, yetim avcı bir genç olan Roddy/Rodi ile birlikte serüvenden serüvene atılır. Amerika'nın bağımsızlığı için mücadele eden bir grup cesur avcının doğal liderliğindeki Blek, bu uğurda gözünü budaktan sakınmayan, tuttuğunu koparan bir kahramandır.

izgiromanAnsiklopedisi569.jpg


Ceylan Yayınlarının 1962, 1966, 1971, 1972, 1975, 1976, 1982, 'renkli', Hey Teksas serilerinden birer kapak.

Blek, İngilizlere karşı olan mücadelesine esseGesse ekibinin seriyi bırakması üzerine geçici bir süre ara vermiştir. Ancak II Grande Blek, Temmuz 1963-Mart 1994 tarihleri arası Marcel Navarro yönetiminde Fransa'da faaliyet gösteren Edition Lug adlı yayın kuruluşu tarafından basılan 519 adet ciltli macerayla yeniden hayranlarıyla buluşmuştur. Oldukça önemli bir Fransızca koleksiyona da kavuşan kahraman, bu kez de Medici, Cedroni, Bane Kerac, Cyrus Tota, Jean-Yves Mitton, Franco Bignotti, Roby Lallo, Lube, Charlas, Amouricq gibi çizerlerin elinden hayat bulmuştur. Haziran 1991 tarihli 485. Kiwi sayısından itibaren seri dört renkli hale gelerek maceralarına bu şekilde devam etmiştir. Yine de Lug Yayınevinin oldukça düzensiz pek çok aylık çizgiroman dergisinde karmakarışık, sistemsiz bir şekilde yayına giren bu maceraların hayranlarınca takibi çok zor olmuştur. Ancak bu serilerde ortaya çıkan Feraco Ferocio adlı azılı ve çok güçlü bir karakter Blek'in en büyük düşmanı haline gelmiş ve uzun maceralar boyunca kahramanı zorlamıştır.

izgiromanAnsiklopedisi570a.jpg


Çok az sayıda çıkan Çelik Bilek dergisinin kapağı.

Ülkemizde ilk kez Ceylan Yayınları tarafından 1956 yılında yayınlanan II Grande Blek, Teksas başlığı altında Türk okuruyla buluşmuştur (Ancak 1 Kasım 1955'de çıkan Ceylan dergisinin 39. sayısının kapak kompozisyonunda bir Blek figürü vardır). Ayrıca 1956 yılı ortalarında Recep Ekicigil ve Mehmet Tekdal'ın sahipliğinde Ekicigil Yayınları'ndan çıkan Güneş adlı dergide Küçük Avcı Rodi başlığıyla bir dönem boy göstermiştir. Ceylan Yayınları'ndaki ilk serisinin ardından 1968 yılı ortalarından itibaren sonradan 59 cilt haline gelen yaklaşık 200 fasikülü Hey Teksas başlığı altında küçük boy; Ekim 1965 tarihinden sonra ise küçük boy Renkli Teksas fasikül serileri vardır. Daha büyük boy serileri ise 1962 (aylık cilt olarak), 1966 (Hey Teksas-Kitap başlığıyla), 1967 (iki farklı seri), 1971 (yine iki farklı seri), 'özel sayı' ibaresiyle 1972, 1975 ve 'çıkmamış maceralar' notuyla 1976 yıllarında yayına başlamıştır. Bunlardan 1971'de başlayan ciltli seri, 7 Haziran 1982'de çıkan 363. sayısıyla en çok sayı içeren Teksas versiyonu olmuştur. Ayrıca daha büyük boy ve kısa süreli olarak 1975 ile ciltli olarak da 1979 yıllannda Tommiks ve Teksas ortak başlığında maceraları yayınlanmıştır. Şubat 1979 tarihinde isim değiştirerek Teksas ve Tommiks adı altında yayına giren seride çıkan 30'dan fazla ciltte yer alan Teksas maceralarının tamamı Fransız Lug Yayınevi logosuyla yayına hazırlanan serilerden seçilmiştir. Hatta bu serisinde yayıncısının Fransız olmasından kaynaklanan bir destekle Blek'e bir de geçmiş oluşturulmuş ve kahraman Yannick Leroc adıyla Fransız kökenli hale getirilmiştir.

izgiromanAnsiklopedisi570.jpg


Ceylan Yayınlarından 1979 tarihli Teksas ve Tommiks cildi.

Teksas ayrıca Haziran 1982-Kasım 1984 ve Aralık 1984-Şubat 1987 tarihleri arasında yayında kalan iki ayrı haftalık Ceylan serisiyle daha adından söz ettirmiştir. Daha sonradan Tay Yayınları'nca uzun süre Teksas ve 'büyük albüm' ibareli Çelik Blek-Teksas isimleri altında iki ayrı seride okuyucuya sunulmuş, Tay'ın kapanmasının ardından bu yayınevinin bir uzantısı olan Ecem Yayınları tarafından 1992 yılında kısa bir süre daha yayınlanan başlık, Meydan, Sabah ve Milliyet gazeteleri tarafından okuyucularına ilave olarak verilmiştir. Aksoy Yayıncılık tarafından albümü, 'altın seri'si ve aylık olarak üç ayrı versiyonu 1990'ların sonunda ve en çoğu da 8 sayı olmak üzere yeniden yayınlanmıştır. Sonradan Akşam gazetesince ilave olarak da verilen başlığın bir diğer serisiyse Hoz Comics tarafından 2004'de basılmış; Ocak 2005'den itibaren Demirbaş Yayıncılık tarafından da renkli bir serisinin yayınına başlanmıştır.

izgiromanAnsiklopedisi571.jpg
izgiromanAnsiklopedisi571a.jpg
izgiromanAnsiklopedisi571b.jpg


Tay Yayınlarından çıkan iki ve Hoz Comics'den 2004 baskılı bir Teksas sayısı.
 

büyük beyaz

Yönetici
Çeviri & Balonlama
E-Dergi Takımı
17 Ağu 2009
17,730
43,945
denize sıfır
Teksas (Il Grande Blek) 1956 yılından beri Türkiye'de yayınlanan ve kardeş yayın olan Tommiks (Capitan Miki) ile birlikte çocuklar ve gençler arasında çok büyük ilgi görmüş İtalyan yapımı bir çizgi romandır. Bu romana olan ilgi o dereceye varmıştır ki Türkiye'de bütün çizgi romanlar Teksas-Tommiks adıyla anılmaya başlanmıştır.
Teksas çizgi romanı

1954 yılında İtalya'nın EsseGesse çizim-stüdyosu tarafından geliştirilmiştir ve Il Grande Blek adı altında 13 yıl süreyle çizilmeğe devam etmiştir. EsseGesse stüdyoları, ismini kurucuları olan üç çizerin soyadlarından almıştır: Giovanni Sinchetto, Dario Guzzon ve Pietro Sartoris (S.G.S. yani İtalyanca okunuşuyla EsseGesse). 1954-1967 yılları arasında EsseGesse Teksas çizgi romanını 650 fasikül halinde yayınlamıştır. Türkiye'de ise ilk olarak 1956 yılında Erdoğan Egeli'nin (1925-1983) sahipliği altındaki Ceylan Yayınları tarafından yayınlanmaya başlamıştır. Kapaklarını Samim Utkun'un çizdiği bu çizgi romanın aslında Teksas'la hiçbir ilgisi yoktur. İtalyanca ismi Teksas değildir. Kahramanının ismi de Teksas değildir ve konusu Amerika'nın Teksas eyaletinde geçmez. Teksas 'ın kapaklarını çizen Samim Utkun bu ismin daha ilgi çekeceğini düşünerek çizgi romana Türkiye'de TeksasTeksas, Tay Yayınları, Ecem ve Aksoy Yayıncılık tarafından siyah-beyaz haliyle 2002 yılına kadar basılmağa devam etmiştir. 2004 yılından beri de Hoz Comics tarafından renkli ve kuşe kağıtta yayınlamağa başlamıştır.

1770 yıllarında Kuzey Amerika'da İngiltere'ye ait kolonilerin bağımsızlık savaşı vererek Amerika Birleşik Devletleri'nı kurmasını konu alır. Başlıca kahramanları Çelik Blek isimli bir genç savaşçı, Rodi isimli ergenlik çağındaki bir erkek çocuk ve Profesör Oklitus'dur. Romanın kahramanı Blek İngilizcedeki Black kelimesinden gelir. Önceleri Essegesse Black kelimesini İngilizce şekliyle kullanmıştır. Ancak İtalyan okuyuculara zor geldiği için okunduğu gibi Blek şeklinde yazmağa başlamıştır. Romanın konusu aslında Amerika Birleşik Devletleri'nin Teksas eyaletinde değil Boston ve Portland gibi kuzeydoğudaki New England bölgesinde geçer.

Teksas'ın kahramanı Çelik Blek ve arkadaşları Rodi (Rody) ve Profesör Oklitus (Occultis) bir avcı kasabasında yaşarlar ve kırmızı urbalılara (İngiliz askerleri) karşı direniş yaparlar. Boston'da yaşayan Avukat Konoli (Connoly) Amerikan bağımsızlık savaşında istasyon şefi olarak görev yapmakta, arasıra Çelik Blek'i ziyaret ederek ona gizli ve tehlikeli görevler vermektedir. Bu çizgi romanın kahramanları hayal ürünü olmakla beraber tarih açısından gerçekçi bazı kişi ve olaylara da yer verilir. Örneğin Amerikan bağımsızlık savaşının önderi ve Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk başkanı George Washington ve gene Amerika Birleşik Devletleri'nin kurucularından biri olan bilim adamı Benjamin Franklin bu çizgi romanın bazı maceralarında yer alırlar.
Teksas çizgi romanı kesin bir şekilde Amerikan yanlısıdır. Romanda İngilizler kötü, beceriksiz ve zalim olarak gösterilirler. Çelik Blek ciddi, cesur, becerikli ve akıllı bir kişidir. Romanda romantik aşk konularına değinilmez. Profesör Oklitus ve Rodi'nin en büyük zaafları yemek yemek, ve özellikle turtaları mideye indirmektir

Türk kültürüne etkisi





İtalyan yapımı olmakla birlikte genelde Amerikan kültürünü tanıtan ve o kültürü olumlu bir bakış açısıyla yansıtan bir çizgi romandır. Bu bakımdan Türkiye'de sağ görüşe uygun geldiği düşünülebilir. Ancak Emperyalizme karşı olan temaları işlediği için sol görüşe de uygun düşen yönleri vardır. Soğuk savaş yıllarında ve Türkiye'de büyük sağ-sol çatışmalarının yaşandığı bir dönemde gençler arasında çok ilgi gören bu çizgi romanın kültürel açıdan gençlik üzerinde ne gibi bir rol oynadığı ilginç bir araştırma konusu olabilir.
 

silence

Süper Üye
26 Mar 2009
2,346
1,721
Yazlın Temmuz ayının ikindi serinliğinde bir demlik çayla Teksas ne giderdi!Bir de ramazan aylarında!
 

kral27700

Kıdemli Üye
20 Nis 2012
131
195
GAZİANTEP
Teksas; 1980 öncesinde en çok okuduğum çizgi romandır. O yıllarda kitapta, Vatanseverler, Yurtseverler, Milliyetçiler, Ontario kurtları kelimelerinden dolayı çok severek okurdum. Hatta ben 200 yıl öncesindede milliyetçilik varmış derdim :) Hele Kırmızı ceketlilerden ne kadar nefret etmiştim. Şu anda bile halen ingilizlerden nefret ederim. Nefretimin sebebide sanırım Kaptan Blek ve Arkadaşları sayesinde oldu her halde :)
 
Üst