scanfan
Yönetici
- 25 Eyl 2013
- 7,211
- 75,322
Pis Fred, Kaptan (Çeviri/Balonlama)
Piszkos Fred, a kapitány (Macarca adı)
Dirty Fred, The Skipper (İngilizce adı)
Roman (1940): Jenö Rejtö
Çizgi Uyarlama: Pál Korcsmáros
Çeviri & Balonlama: scanfan
2006 Renkli Albüm (1964 ilk yayın, S&B Çizgi Bant)
99 sayfa, 117 MB, CBR
Fontlar: CCComicrazy (balonlar), Time Script Pro Bold (kapak), Kids (mektup)
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
(MediaFire)Orijinal Macarca Albümün ve İngilizce Çevirisinin Kapakları:
Bu kez bir Macar çizgi romanı çeviri/balonlaması sunuyorum. P. Howard takma adını da kullanan Jenö Rejtö (1905-1943) adlı popüler bir Macar romancının (aynı zamanda bir gazeteci ve oyun yazarı) aynı adlı romanından uyarlanmış. Aslında Jenö Rejtö'nün yazdığı gezi ve macera kitapları ucuz roman tarzında olmasına rağmen kendine has tuhaf bir mizah barındırdığı için edebiyat çevrelerinin de takdirini kazanmış. Absürt ve grotesk bir mizah anlayışı var. Yahudi asıllı olduğu için 2. Dünya Savaşı öncesinde kimliğini gizlemek amacıyla P. Howard takma adını kullanmaya başlamış. Savaş sırasında Macaristan Nazi partisi onun Yahudi kimliğini basın yoluyla ilan edip onun zorunlu hizmetten kaçarak tembellik ettiğini ifşa edince, hastanedeki hasta yatağından alınarak Doğu Cephesi'ne (Rusya'ya, Mihver devletlerinin işgalindeki bir bölgeye) çalışma kampına gönderilmiş ve orada da ölmüş. Komünist dönemde de Macaristan'da kitapları ancak karaborsada bulunabiliyormuş (ne İsa'ya ne Musa'ya yaranabilmiş yani!), ancak 1960'larda (hâlâ Komünist dönem) kitapları basılabilmiş. Eserlerinin film ve çizgi roman adaptasyonları yapılmış. Romanlarının en popüler olanları "Yabancı Lejyon" temalı olanlar ve "Pis Fred" serisiymiş (bizdeki "Utanmaz Adam" serisini çağrıştırdı bana). Bu arada onun tüm eserleri "kamu malı" haline gelmiş (70 yıl kuralı) ama sonradan sadece Avrupa Biriği ülkelerinde geçerli olmak üzere yeniden telif hakkı alınmış.
Macaristan'da onun romanlarını Pál Korcsmáros (1916-1975) çizgi romana uyarlamış. 1964 yılında çizgi bantlar halinde siyah beyaz yayımlanan macera, 2006'da Zsolt H. Garisa ve Zoltán "Zerge" Varga tarafından Avrupa albümleri stilinde yeniden düzenlenmiş, metinler yeniden yazılmış ve çizimler renklendirilmiş. Nihayet bir ÇR sevdalısı da albümü İngilizce'ye çevirmiş (gayrıresmi scanlation).
Albümdeki esprileri, uyarlandığı romanın 1940'lı yıllarda yazılmış olduğunu göz önüne alarak değerlendirmek gerekir. Üstelik yazarı bize oldukça yabancı bir sosyo kültürel ve siyasal ortamda yaşamış, ayrıca olaylar da farklı bir zaman diliminde geçiyor. Üstelik bu espriler o zaman da absürt ve grotesk bulunuyormuş. Albümün tuhaf naif bir yapısı var, sanki cinsellikten özellikle uzak durmaya çok gayret edilmiş. Her çevirdiğim sayfada, "şimdi mutlaka cinsel tacize uğrayacak bu!" diye düşünürken, hiç de öyle olmuyor, naif öykü masalsı bir havada devam ediyor. Hani çocuklar için yazıldı desek o da değil, zira şiddet, yaralama, cinayet, hırsızlık, organize suç hatta darbe girişimi vs bolca var, sadece taciz yok, tecavüz yok(!)
İki yıl önce şurada İngilizce scanlation'ını sunmuştum. O sunumda albümü henüz detaylı okumamış olduğum için başlığını "Rezil Fred, Kaptan" olarak çevirmiştim. Aslında bu da yanlış değildi, "dirty" rezil anlamına da geliyordu. Fakat şimdi çeviri-balonlamasını yaparken haliyle satır satır dikkatle okuduğum için albümün adının "Pis Fred, Kaptan" olması gerektiğini anladım. Zira bu, 19. sayfada maceraya dahil olan ve albümün kahramanının önceden tanıdığı biri olan yeni karakterin adıydı. Korkunç bir suç makinesi olan adı geçen şahıs hiç yıkanmadığı için dünyanın en pis adamı olarak da tanınmaktadır. Dolayısıyla albümün adını da "Pis Fred, Kaptan" olarak çevirdim (İngilizceye de "Dirty Fred" olarak çevirmişler). Bu arada albümün orijinal Macarca adındaki "Piszkos" kelimesi "Pis" anlamına geliyormuş, malum Macarcada Türkçeyle benzer kelimelerin çok fazla olduğundan ve iki dil arasındaki müthiş benzerliklerden hep bahsederler.
Not: Bu isimde karar kılmam Photoshop'ta kapağı Türkçeleştirirken de kolaylık sağladı, zira başlık "Time Script Pro" fontuyla yazılmış ve bu fontun ücretsiz bir versiyonunu bulamadım, tam ekran görüntüsünden benzer bir font üretmeye çalışıyordum ki bu fikir çıktı. "Piszkos"u "pis", "kapitány"i "kaptan" yapmak nispeten kolay oldu. Hem kapağın orijinal kompozisyonunu da bozmamış oldum. İngilizceye çevirenlerin haliyle bu dil benzerliği avantajları olmadığı için değişik bir kapak yapmak zorunda kalmışlar(!). İç sayfalarda ise orijinalinde Toledo diye bir font kullanmışlar (Türkçesi yok!). İngilizce çeviride ise Times New Roman'a benzeyen bir kitap fontu kullanmışlar, ki hiç yakışmamış (roman uyarlaması olduğunu vurgulamak için mi acaba?) Ben "CCComicrazy"yi tercih ettim, çok uydu, orijinalindeki Toledo fontunu da andırıyor.
Romanın retro havasına uygun olarak çoğunlukla eski (ama hâlâ geçerli) sözcükleri kullanmaya özen gösterdim: Tebaa, tebdili kıyafet, asil, takdim, pejmürde, tereddüt, muhafaza, bedbaht vs. gibi Romanın (ve serinin) başkahramanı, 'Sırıtkan Jimmy' adında serseri bir genç, "Pis Fred" ise önemli yan karakterlerden biri. Buradaki "Pis Fred, Kaptan" macerasındaki temalardan biri, biraz da Mark Twain'in Prens ve Dilenci (The Prince and The Pauper) romanının ana temasını andırıyor. "Sırıtkan Jimmy"nin bir başka macerası olan "The 14 Carat Roadster" (14 Karatlık Otomobil) İngilizce olarak Çizgi Diyarı'nda mevcut. Buradaki beğenilirse belki onu da çeviririm.
Keyifli okumalar dilerim,
Saygılarımla.
Son düzenleme: