Otacı
Süper Üye
- 5 Tem 2016
- 808
- 12,353
Derek Turner - Paleontoloji ve Evrim: Felsefi Bir Yaklaşım
Paleontoloji yeryüzündeki yaşamın tarihini anlayabilmek için fosilleri kullanır. Fakat sadece fosil kayıtlarındaki şablonları ve yönelimleri belgelemekle uğraşmaz; aynı zamanda bunların altında yatan evrimsel süreçlere dair sonuçlar da çıkarmaya çalışır. Darwin, Türlerin Kökeni’ni yayımladığında, daha yaşlı türler ile daha genç olanlar arasındaki “kayıp halkalar”ın neden bulunamadığına ilişkin bir açıklama getirmek zorunda kalmıştı. Bu konuda Darwin, jeoloji kayıtlarının tam olmadığını, tarihöncesi yaşam hakkındaki bilgilerin azımsanmayacak kısmının jeolojik süreçlerle ortadan kalktığını ileri sürmüştü. Onun bu hamlesi paleontolojinin evrim hakkında bize yeni bir şey öğretemeyeceği yönünde bir yoruma yol açtı. Ancak 1970’ler ve 80’lerde eksik halkalarla ilgili varsayım, paleontologlarca değişik şekillerde sorgulanmaya başlandı. Hatta bilim insanları, fosil kayıtlarının eksik olduğu varsayımının kendisini de araştırma konusu haline getirdiler. Toplanan fosil örneklerinin, bütünü homojen bir şekilde temsil etmediği durumları anlayabilirsek, kuramda düzeltmeler yapmanın da mümkün hale geleceğini düşünüyorlardı. Bu bilim insanları paleontolojinin epistemolojisini, bizzat paleontolojinin parçası haline getirdiler.
Evrimin nedeni olarak doğal seçilim ne kadar önemlidir? Evrimsel tarihin akışı ne ölçüde şansa bağlıdır? Evrim ilerlemeci midir? Bizim gibi dil ve alet kullanan zeki yaratıkların evrimi kaçınılmaz mıdır yoksa varlığımızı tarihsel rastlantılara mı borçluyuz? Kitapta görüşlerine yer verilen yeni paleontologlar bu sorulardan bazılarının yanıtına dair ipuçlarının fosil kayıtlarında yattığını düşünüyorlar.
Paleontoloji ve Evrim, felsefi düşüncelerin paleontolojiyi derinden etkilediğini öne sürüyor; evrime dair paleobiyoloji devriminin ortaya çıkardığı bazı büyük fikirler ve sorular için felsefi eğilimi güçlü bir rehber olmayı amaçlıyor.
Doç. Dr. Derek Turner Connecticut Kolej’de felsefe bölümü başkanıdır. Felsefe, mantık, Biyo-etik, çevre, bilim felsefesi ve Darwin konularında dersler vermektedir. Making Prehistory: Historical Science and the Scientific Realism Debate (Cambridge, 2007) isimli kitabın ve çok sayıda makalenin yazarıdır.
****************************************************************
TÜBİTAK’ın reddettiği projenin dünyada birinci seçildiği, çoğunluğun evrim teorisi ile ilgili tek “bilgi”sinin “insanın maymundan gelmediği” olduğu, TÜBİTAK’ın evrimle ilgili kitaplarını artık ancak sahaflardan bulabileceğimiz şu günlerde, Boğaziçi Üniversitesi ne güzel bir kitap çıkarmış: Paleontoloji ve Evrim: Felsefi Bir Yaklaşım. Derek Turner’in yazdığı kitap okuyucuyu bitmeyecek bir yolculuğa çıkarıyor!
Bitmeyecek bir yolculuk diyoruz, zira okuyucu bu kitapta belli sorulara kesin yanıtlar vermek yerine; sorular üzerine geniş, kuşatıcı bir yaklaşımın sergilendiğini görecektir. Soru-yanıt diyalektiği içinde, her yanıtın yeni bir soru doğurabildiğini, dahası yeni bir soruya dönüşebildiğini görmek, kitabı bir an önce bitirme isteğini artıyor kesinlikle. Zira bu yaklaşım kitabın alt başlığından da kendini sezdiriyor: Felsefi bir yaklaşım. Kitap, bilim felsefesine, özellikle de evrim teorisi-paleontoloji ilişkisinden yola çıkarak, yapılan bir katkı olarak görülebilir.
Biyolojide evrim teorisinin ilk ortaya atan kuşkusuz Charles Darwin değildi. Ona gelene kadar Lamarck, Buffon, Erasmus Darwin hatta Goethe(evet Goethe!), daha da geriye gitmek istersek, Milet’li Antikçağ filozofu Anaximandros’a kadar uzanan bir tarihsel süreçte evrime ilişkin birçok görüş ortaya atıldığını görürüz. Ancak ne olduysa Charles Darwin’in 1859’da Türlerin Kökeni’ni yayınlamasıyla oldu. Zira Darwin özellikle Beagle adlı gemide, 5 yıl boyunca, dünyanın birçok yerini dolaşma imkanı bularak elde ettiği örneklerin de etkisiyle, yepyeni ve bütünsel bir görüş ortaya atıyor, türlerin zaman içinde çevresiyle uyum içinde değişip evrimleştiğini ya da yok olduğunu, bütün canlı varlıklar arasında uzak ya da yakın akrabalık ilişkileri kurulabileceğini dile getiriyordu
He türlü sınanmaya (doğrulanmaya ya da “yanlışlanma”ya) açık olan Darwin’in bu teorisi, günümüze kadar yüzlerce belki de binlerce sınavdan geçti. Evrim teorisi, özellikle Mendel’in genetik kanunları, modern (sentezci) evrim yaklaşımı, tür kavramına yaklaşım gibi birçok yan etken sayesinde bugün, biyolojide tek geçerli görüştür. Tabii bilimsel anlamda!
Öyle ki, modern biyolojide, yolu evrim teorisinden geçmeyen hiçbir görüş, açıklama ciddiye alınabilir değildir. Embriyolojide, sistematikte, biyoçeşitlilikte, ekolojide, paleontolojide vb. bilimlerde evrim teorisine atıfta bulunmadan yapılan açıklamalara kuşkuyla bakılır.
Bilim dünyasında evrim olgusunun gerçekliğine ya da evrim teorisinin geçerli tek doğru açıklama olduğuna ilişkin görüş birliği olduğu ne kadar gerçekse, tartışmaların sürdüğü de bir gerçektir. Tartışma derken tabii ki söz konusu olan “şimdi biz maymundan mı geliyoruz?” türlü zırvalar değil, bir çeşit “iç” tartışmalardır: Tedrici değişim mi kesintili denge mi daha açıklayıcıdır? Her iki modelin de geçerli olabileceği aynı/farklı evrimsel dönemler olamaz mı? Fosillere ilişkin geleneksel bakış açımız ne kadar doğrudur? Evrim hep ileriye doğru mu işler? Evrimi tetikleyen mekanizmalar nelerdir? Biyolojik tür kavramı yeterince açıklayıcı mıdır?
Derek Turner’in “Paleonotoloji ve Evrim: Felsefi Bir Yaklaşım” adlı kitabı işte bu sorular etrafında, evrim teorisi-paleontoloji ilişkisini bilim felsefesine yaslanarak inceliyor. Üstelik kesin yargılar vermek yerine okuyucuyu da tartışmaların içine katıyor, okuyucuya yazarla birlikte düşünme imkanı sağlıyor... Yazının geri kalanı için:
Mediafire
PdfCs 3,3Mb:
Yandex
PdfCs 3,3Mb:
Paleontoloji yeryüzündeki yaşamın tarihini anlayabilmek için fosilleri kullanır. Fakat sadece fosil kayıtlarındaki şablonları ve yönelimleri belgelemekle uğraşmaz; aynı zamanda bunların altında yatan evrimsel süreçlere dair sonuçlar da çıkarmaya çalışır. Darwin, Türlerin Kökeni’ni yayımladığında, daha yaşlı türler ile daha genç olanlar arasındaki “kayıp halkalar”ın neden bulunamadığına ilişkin bir açıklama getirmek zorunda kalmıştı. Bu konuda Darwin, jeoloji kayıtlarının tam olmadığını, tarihöncesi yaşam hakkındaki bilgilerin azımsanmayacak kısmının jeolojik süreçlerle ortadan kalktığını ileri sürmüştü. Onun bu hamlesi paleontolojinin evrim hakkında bize yeni bir şey öğretemeyeceği yönünde bir yoruma yol açtı. Ancak 1970’ler ve 80’lerde eksik halkalarla ilgili varsayım, paleontologlarca değişik şekillerde sorgulanmaya başlandı. Hatta bilim insanları, fosil kayıtlarının eksik olduğu varsayımının kendisini de araştırma konusu haline getirdiler. Toplanan fosil örneklerinin, bütünü homojen bir şekilde temsil etmediği durumları anlayabilirsek, kuramda düzeltmeler yapmanın da mümkün hale geleceğini düşünüyorlardı. Bu bilim insanları paleontolojinin epistemolojisini, bizzat paleontolojinin parçası haline getirdiler.
Evrimin nedeni olarak doğal seçilim ne kadar önemlidir? Evrimsel tarihin akışı ne ölçüde şansa bağlıdır? Evrim ilerlemeci midir? Bizim gibi dil ve alet kullanan zeki yaratıkların evrimi kaçınılmaz mıdır yoksa varlığımızı tarihsel rastlantılara mı borçluyuz? Kitapta görüşlerine yer verilen yeni paleontologlar bu sorulardan bazılarının yanıtına dair ipuçlarının fosil kayıtlarında yattığını düşünüyorlar.
Paleontoloji ve Evrim, felsefi düşüncelerin paleontolojiyi derinden etkilediğini öne sürüyor; evrime dair paleobiyoloji devriminin ortaya çıkardığı bazı büyük fikirler ve sorular için felsefi eğilimi güçlü bir rehber olmayı amaçlıyor.
Doç. Dr. Derek Turner Connecticut Kolej’de felsefe bölümü başkanıdır. Felsefe, mantık, Biyo-etik, çevre, bilim felsefesi ve Darwin konularında dersler vermektedir. Making Prehistory: Historical Science and the Scientific Realism Debate (Cambridge, 2007) isimli kitabın ve çok sayıda makalenin yazarıdır.
****************************************************************
TÜBİTAK’ın reddettiği projenin dünyada birinci seçildiği, çoğunluğun evrim teorisi ile ilgili tek “bilgi”sinin “insanın maymundan gelmediği” olduğu, TÜBİTAK’ın evrimle ilgili kitaplarını artık ancak sahaflardan bulabileceğimiz şu günlerde, Boğaziçi Üniversitesi ne güzel bir kitap çıkarmış: Paleontoloji ve Evrim: Felsefi Bir Yaklaşım. Derek Turner’in yazdığı kitap okuyucuyu bitmeyecek bir yolculuğa çıkarıyor!
Bitmeyecek bir yolculuk diyoruz, zira okuyucu bu kitapta belli sorulara kesin yanıtlar vermek yerine; sorular üzerine geniş, kuşatıcı bir yaklaşımın sergilendiğini görecektir. Soru-yanıt diyalektiği içinde, her yanıtın yeni bir soru doğurabildiğini, dahası yeni bir soruya dönüşebildiğini görmek, kitabı bir an önce bitirme isteğini artıyor kesinlikle. Zira bu yaklaşım kitabın alt başlığından da kendini sezdiriyor: Felsefi bir yaklaşım. Kitap, bilim felsefesine, özellikle de evrim teorisi-paleontoloji ilişkisinden yola çıkarak, yapılan bir katkı olarak görülebilir.
Biyolojide evrim teorisinin ilk ortaya atan kuşkusuz Charles Darwin değildi. Ona gelene kadar Lamarck, Buffon, Erasmus Darwin hatta Goethe(evet Goethe!), daha da geriye gitmek istersek, Milet’li Antikçağ filozofu Anaximandros’a kadar uzanan bir tarihsel süreçte evrime ilişkin birçok görüş ortaya atıldığını görürüz. Ancak ne olduysa Charles Darwin’in 1859’da Türlerin Kökeni’ni yayınlamasıyla oldu. Zira Darwin özellikle Beagle adlı gemide, 5 yıl boyunca, dünyanın birçok yerini dolaşma imkanı bularak elde ettiği örneklerin de etkisiyle, yepyeni ve bütünsel bir görüş ortaya atıyor, türlerin zaman içinde çevresiyle uyum içinde değişip evrimleştiğini ya da yok olduğunu, bütün canlı varlıklar arasında uzak ya da yakın akrabalık ilişkileri kurulabileceğini dile getiriyordu
He türlü sınanmaya (doğrulanmaya ya da “yanlışlanma”ya) açık olan Darwin’in bu teorisi, günümüze kadar yüzlerce belki de binlerce sınavdan geçti. Evrim teorisi, özellikle Mendel’in genetik kanunları, modern (sentezci) evrim yaklaşımı, tür kavramına yaklaşım gibi birçok yan etken sayesinde bugün, biyolojide tek geçerli görüştür. Tabii bilimsel anlamda!
Öyle ki, modern biyolojide, yolu evrim teorisinden geçmeyen hiçbir görüş, açıklama ciddiye alınabilir değildir. Embriyolojide, sistematikte, biyoçeşitlilikte, ekolojide, paleontolojide vb. bilimlerde evrim teorisine atıfta bulunmadan yapılan açıklamalara kuşkuyla bakılır.
Bilim dünyasında evrim olgusunun gerçekliğine ya da evrim teorisinin geçerli tek doğru açıklama olduğuna ilişkin görüş birliği olduğu ne kadar gerçekse, tartışmaların sürdüğü de bir gerçektir. Tartışma derken tabii ki söz konusu olan “şimdi biz maymundan mı geliyoruz?” türlü zırvalar değil, bir çeşit “iç” tartışmalardır: Tedrici değişim mi kesintili denge mi daha açıklayıcıdır? Her iki modelin de geçerli olabileceği aynı/farklı evrimsel dönemler olamaz mı? Fosillere ilişkin geleneksel bakış açımız ne kadar doğrudur? Evrim hep ileriye doğru mu işler? Evrimi tetikleyen mekanizmalar nelerdir? Biyolojik tür kavramı yeterince açıklayıcı mıdır?
Derek Turner’in “Paleonotoloji ve Evrim: Felsefi Bir Yaklaşım” adlı kitabı işte bu sorular etrafında, evrim teorisi-paleontoloji ilişkisini bilim felsefesine yaslanarak inceliyor. Üstelik kesin yargılar vermek yerine okuyucuyu da tartışmaların içine katıyor, okuyucuya yazarla birlikte düşünme imkanı sağlıyor... Yazının geri kalanı için:
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
Mediafire
PdfCs 3,3Mb:
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
Yandex
PdfCs 3,3Mb:
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
