Sinemaya Emek Verenler: Emin Beliğ Belli

reader20

Onursal Üye
23 Kas 2011
849
18,578
Denizli
Sinemaya Emek Verenler: Emin Beliğ Belli
bK5X0V.jpg

Bilinen Diğer Adı: Emin Belli
Doğum: 1894 - İstanbul
Ölüm: 5 Aralık 1941 – Ereğli/Zonguldak
Eğitim: Darülbedayi Konservatuarı
(Türk doktoru ve sahne sanatçısı)
c7a9Cy.jpg

Vefa İdadisinde okurken amatör bir topluluk kurup Kadıköy ve civarında temsiller vermeye başladı.
Tıp fakültesindeyken Türk ocağı sahnesinde Muhsin Ertuğrul ile Donanma cemiyetinin kurduğu sahnede Burhanettin Tepsi ile çalıştı.
1914 Yılında Dârulbedayi’nin açtığı giriş sınavını Zor Nikâh adaptasyonu ile kazandı.
1914-1916 arası Benliyan Kumpanyasında Yıldırım Beyazıt ve Sultan Selim-i Salis gibi tarihi oyunlarda rol aldı.
Fakülteyi bitirdikten sonra üç dört yıl kadar askeri doktorluk yaptı. 1920’de Yeni sahneye girdi.
uEnD1P.jpg

Savaş sonrasında tekrar sanat hayatına geri döndü. Tiyatronun yanı sıra sinema oyunculuğu da yaptı. İlk filmi İstanbul'da Bir Facia-ı Aşk (1922) oldu.
1939 yılında oyunculuğu bırakarak doktorluk mesleğine döndü. 1940 yılında Muhsin Ertuğrul'un Şehvet Kurbanı filminde küçük bir rol aldı. 1941 yılında Zonguldak'ta vefat etti.
rPJNqk.jpg

Daha sonra devamlı olarak Dârulbedayi’de oynadı. 1940’ta 25. yıl jübilesi yapıldı. Son zamanlarında Zonguldak’ta doktorluk yaptı.
1941 yılında Zonguldak'ta vefat etti.


FİLMLERİ:
Boğaziçi Esrarı "Nur Baba" (1922)
Daha önce incelenmiştir.
Sinemaya Emek Verenler: “Boğaziçi Esrarı (Nur Baba)” Filmi

İstanbul'da Bir Facia-i Aşk "Şişli Güzeli Mediha Hanımın Facia-i Katli" (1922)
Yönetmen ve Senaryo: Muhsin Ertuğrul (Günlük bir olaya dayanan ilk özgün senaryo)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Anna Mariyeviç, Behzat Bu tak, Roza Felekyan, Onnik Binemeciyan, Vahram Papazyan, Emin Beliğ Belli, Liane Console, Refik Kemal Arduman, Vasfi Rıza Zobu, Aznif Mınakyan, Siranuş Aleksenyan, Matmazel Blanche
Yapım: Kemal Film (Şakir Seden)
Konu: Şişli güzeli olarak ün yapan Mediha adlı bir fahişeyle, onu öldüren dostu Hamdi Bey'in dramatik öyküsü.
Gösterim Tarihi: 20 Kasım 1922
Not: İlk özel sinema kuruluşu Kemal Film şirketi ile Muhsin Ertuğrul'un Türkiye'de yönettiği ilk filmi.
(Bkz. Rakım Çalapala, Yıldız der. s. 34. 1 Eylül 1944)
RSNJ3H.jpg


Ateşten Gömlek (1923)
Yönetmen ve Senaryo: Muhsin Ertuğrul (Halide E. Adıvar’ın romanından)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Muhsin Ertuğrul, Bedia Muvahhit, Emin Beliğ Belli, Sait Köknar, Neyyire Neyir, Behzat Butak, Hakkı Necip Ağrıman, Vasfi Rıza Zobu, Refik Kemal Arduman, Panayot
Yapım: Kemal Film (Seden Kardeşler)
Konu: Yunanlıların işgali sırasında eşi ve çocuğu öldürülen Ayşe ile İhsan'ın sonları ölümle biten öyküsü.
Gösterim Tarihi: 23 Nisan 1923
Not: İlk "Kurtuluş Savaşı filmi denemesi". Türk asıllı kadın oyuncuların sinemaya girdikleri ilk film (Neyyire Neyir, Bedia Muvahhit). "Ateşten Gömlek" sinemalarda iki ayrı bölüm olarak yani çift bilet karşılığı izleyiciye sunuldu.
(Muhsin Ertuğrul, Benden Sonra Tufan Olmasın!. Sh. 303, Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Vakfı Yayınlan 1989)
uE5Yko.jpg


Kız Kulesinde Bir Facia (1923)
Yönetmen ve Senaryo: Muhsin Ertuğrul (Pierre Antier ve P. Cloquemin'in "Les Gardiens de Phare - Fener Bekçileri adlı oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Muhsin Ertuğrul, Neyyire Neyir, Emin Beliğ, Ali Rıza, Aznif Mınakyan, Hakkı Necip Ağrıman
Yapım: Kemal Film (Seden Kardeşler)
Konu: Kuduz bir köpeğin ısırıp, kuduran oğlunu, kendi elleriyle öldürmek zorunda kalan bir babanın acı öyküsü.
Gösterim Tarihi: Mart 1924

kzadUD.jpg


Ankara Postası (1928)
Yönetmen ve Senaryo: Muhsin Ertuğrul (Francois de Curel'in "La Terre Inhumaine- İnsafsız Toprak" adlı eseri ile Reşat Nuri Güntekin'in "Bir Gece Faciası" adıyla uyarladığı oyundan)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Münire Eyüp (Neyyire Neyir), Nafia Arcan, İsmet Sırrı, Muhsin Ertuğrul, Behzat Butak, Ercüment Behzat Lav, İ. Galip Arcan, M. Kemal Küçük, Sait Köknar, Emin Beliğ Belli, Hüseyin Kemal Gürmen, Hazım Körmükçü, Vasfi Rıza Zobu
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Kuvva-i Millicilerle çalışan bir kurye ile, sonunda hedefine ulaşan bir "taaruz emri"nin öyküsü.
Gösterim Tarihi: 2 Ekim 1929
Not: İki buçuk günde 16.575 kişi tarafından izlenerek o güne dek en büyük kasa geliri sağlandı.

WX3qPN.jpg



Bir Millet Uyanıyor (1932)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu (kendi eserinden)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Atıf Kaptan, Ercüment Behzat Lav, Ferdi Tayfur, Naşit Özcan, Emin Beliğ Belli, Sait Köknar, Emel Rıza, Kevser, Mahmut Moralı, Muammer Gözalan, Behzat Butak, İ. Galip Arcan
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Kurtuluş Savaşı sırasında İstanbul'a gizli bir görevle gelen Kuvva-i Milliyeci bir subayla, Yüzbaşı Davut'a aşık olan öğretmen Nesrin'in öyküsü.
Gösterim Tarihi: 7 Aralık 1932
Not: Filmin sonuna Kurtuluş Savaşı ile ilgili belgeseller eklenmiştir.
Eleştiri: Filmin en kuvvetli sahneleri Yahya Kaptan'ın (Atıf Kaptan) ölümü, düşmanların İstanbul'u terki ve bilhassa "Ateş" emrini aldıkları halde bir türlü dostlarına ateş edemeyen ve nihayet kucaklaşarak "İnkılap" diye bağırdıkları sahnelerdir.
(Bkz. Cihat Muammer, Hollywood Bir Millet Uyanıyor Dünyası s.39, 14 Kanunievvel (Aralık) 1932)
1PyK0C.jpg


Aynaroz Kadısı (1938)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Necdet Mahfi Ayral (Musahipzade Celal'in aynı adlı oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, Şevkiye May, Behzat Butak, Vasfi Rıza Zobu, İ. Galip Arcan, Necla Sertel, Müfit Kiper, Mahmut Moralı, Kadri Ögelman, Emin Beliğ Belli, Nevin Akkaya, Sami Ayanoğlu, Yaşar Ozsoy, Muammer Karaca, Refik Kemal Arduman, Halide Pişkin, Perihan Yanal, Neşet Berküren
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Rüşvet ve kadına düşkün, Aynaroz kadısının çevirdiği dolapların öyküsü.
Gösterim Tarihi: 1 Aralık 1938
Eleştiri: Mevzu ve rejisindeki iptidailikten başka, filmin bazı münasebetsiz derecede açık sahneleri, birçok karilerimizin de mektuplarında yazdıkları gibi bu eser hakkında iyi fikirler beslenmesini icap ettirecek mahiyette değildi. Nitekim hükümet de "Ayranoz Kadısı"nı Türkiye hudutları dışında oynatmamak suretiyle yerinde bir karar vermiş bulunuyor.
(Bkz. Rejisör, Yıldız der., s.8, 15 Şubat 1939)
uETCVn.jpg


Allah'ın Cenneti (1939)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Ziya Şakir (Kendi öyküsünden)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Müzik: Sadettin Kaynak
Oynayanlar: Feriha Tevfik, Hazım Körmükçü, Behzat Butak, Münir Nurettin Selçuk, Gülseren Sadak, Perihan Yanal, Hadi Hün, Halide Pişkin, Emin Beliğ Belli, Muammer Karaca, Yasemin Esmergül, Hakkı Necip Ağrıman, Neşet Berküren, Muhip Arcıman, Yaşar Özsoy, Saim Bilge
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Boğaziçi’nde yaşayan zengin bir ailenin öyküsü
Gösterim Tarihi: 26 Ekim 1939
Not: İlk şarkıcı-oyuncu denemesi.

8ZRGoJ.jpg


Bir Kavuk Devrildi (1939)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Necdet Mahfi Ayral (Musahipzade Celal'in oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, İ. Galip Arcan, Mahmut Moralı, Emin Beliğ Belli, Vasfi Rıza Zobu, Muammer Karaca, Samiye Hün, Refik Kemal Arduman, Talat Artemel, Feriha Tevfik, Halide Pişkin, Yaşar Özsoy, Sami Ayanoğlu, Sait Köknar, Muazzez Akçay, Mualla Akçay, Şevkiye May
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Bir kavukçu dükkânı sahibi Neşati ile sadrazam olan yakınının öyküsü.
Gösterim Tarihi: 31 Ocak 1939
Not: Bazı açık saçık sahneleri nedeni ile Yunanistan ve diğer ülkelerde filmin gösterimine izin verilmedi. Ayrıca " Aynaroz Kadısı" adlı filmle birlikte her iki yapım "Türk tarihini tezyif edici" bulunarak dönemin bazı milletvekillerinin tepkisini çekti.

55af02.jpg



Şehvet Kurbanı (1940)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Mümtaz Osman (Nazım Hikmet) (Victor Fleming'in "The Way of ali Flesh" adlı filminden-1927)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Müzik: Muhittin Sadak
Oynayanlar: Cahide Sonku, Muhsin Ertuğrul, Suavi Tedü, Necla Sertel, Nevin Akkaya, Gülseren Sadak, Ferdi Tayfur, Sait Köknar, Nuri Işılay, Kadri Ögelman, Emin Beliğ Belli, Hadi Hün, Necdet Mahfi Ayral, Müfit Kiper, Kani Kıpçak, Hakkı Necip Ağrıman, Muhip Arcıman, Yaşar Özsoy, Nemci Oy, Cahit Irgat, Saim Bilge, Kenan Çakak, Reşit Baran, Neşet Berküren, Mehdi Yeşildeniz, Mümtaz Ener, Faik Coşkun
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Âşık olduğu bar kadını uğruna elindeki avucundaki tüm paraları harcayıp kendini yitiren evli ve iki çocuklu veznedarın dramatik öyküsü.
Gösterim Tarihi: 6 Haziran 1940
Not: Suavi Tedü ile Türk Sinemasında ilk "Jön-Prömiye" tipinin doğuşu.

uEHcWn.jpg


SAYGILAR!..
 
Üst