Utanmaz Adam

bakunin

Admin
12 Mar 2009
6,307
49,877
NeverLand
UTANMAZ ADAM


1959 yılında Türk çizgiroman dergi okuru ilk kez mizahi bir çizgiroman kahramanı ve onun kendi başlığını taşıyan bağımsız dergisiyle karşılaşmıştır: Utanmaz Adam. 1970'lerin hemen başında çıkacak ve giderek bir olgu haline gelecek Gırgır mizah dergisini çıkaracak olan karikatürist Oğuz Aral'ın Utanmaz Adam başlıklı haftalık renkli çizgiroman dergisi, Duran Yayınevi tarafından saman kağıda ancak renkli olarak basılan bir mecmuanın kahramanıdır. Duran Ofset tarafından basılan bu ilk ve son Utanmaz Adam serisi, başlangıçta tamamen renkli sayfalarında maceralar yaşarken sonradan tek renkli, ve ardından da siyah-beyaz olarak basılmıştır. Kapak ve iç resimlere sadece O.A. şeklinde imza atan Oğuz Aral, toplam 9 sayı süren serinin tamamını kendi yazıp çizmiştir.

Oğuz Aral, o dönemdeki henüz oturmamış, ancak yine de oldukça sempatik çizgilerle gerçekleştirdiği Utanmaz Adam başlığıyla tanınan ve bunu lakap olarak kullanan kişi aslında Şeref Haktanır isimli sade, ancak çok uyanık, kurnaz bir vatandaştır. Utanmaz Adam'ın klişeleşen uyanıklıkları, insanların birbirine reva gördüğü madrabazlıklarla yoğrularak bir nevi düzenbazlığa dönüşmüştür. Bu çarpıcı olduğu kadar gerçekçi de olan karakterin dönemin okurlarından destek bulması pek şaşırtıcı bir durum değildir. Sonuçta Utanmaz Adam sahip olduğu hasletlerinden dolayı bir antikahramandır. Hilekârdır; para ve lükse ve tabii ki kadın-kıza olan düşkünlüğüne eklenen her türlü kurnazlık, gününü gün ederek yaşamayı amaç edinen bir zihniyeti simgelediğinin göstergesidir.

izgiromanAnsiklopedisi617.jpg


Avni dergisinin 188. sayısında yer alan Utanmaz Adam sayfası.

Utanmaz Adam, 'klark' bıyıklarıyla, mümkün olduğunca iyi giyinmesiyle tezgahsal imajını sağlama alan ve bunu kullanarak 'iş' bitiren gerçek bir utanmazdır. Ancak ahlaksal değerin çoğundan tamamen yoksun gözükse de, bazı açılardan modern bir Guillaume Tell pozundaki davranışları da vardır. Toplumun gerçek soyguncuları olduğunu düşündüğü mültimilyoner işadamları; çıkarları uğruna şereflerine, eşlerini peşkeş çekenler, nonoşlar, politikadan çıkar sağlayanların hepsi onun hedefindedir. Onları 'çarparak' elde ettiği ganimeti muhtaç olanlara olmasa bile, en muhtaç konumunda gördüğü kendine aktaran tuhaf bir XX. yüzyıl Guillaume Tell'idir. Etrafında ahlaki açıdan çökmüş ve/veya saflıktan aptallaş(tırıl)mış o kadar çok kişi vardır ki, okuyucu ilerleyen sayılarda aklanmış bir tip gözüyle bakmaya başlayacaktır. Yanından ayrılamayan ve sürekli, "Ebüüüvveee," diye naralar atan Korna dahi onun 'satışlarından' kurtulamamıştı. Hiçbir şey yapamasa zor durumda kaldığında ardına bile bakmadan onu belanın ortasında bırakıp 'tüymektedir'. Görünmezlik kapısı denilen gri kapı sayesinde en mahrem sırları öğrenmiş ve onları kendi çıkarları için kullanmak için bir saniye bile düşünmemiş olan Utanmaz Adam, bir macerasında zaman makinesi sayesinde çıkar amacıyla Nazilerin arasına dalmaktan bile çekinmemiştir.

izgiromanAnsiklopedisi618.jpg


1959'da basılan Utanmaz Adam dergi serisinin ilk sayı kapağı.

En son noktada hep kazanan Utanmaz Adam, 'işadamlarını, ikiyüzlü siyasetçileri ve toplumdaki pek çok antipatik çehreyi yaya bırakan biri de var' mantığını sunarak okuru bu anlamda rahatlatan bir yapıya da sahiptir. Duran Yayınevi'nden çıkan ilk serisiyle birlikte periyodik dergisi olan ilk Türk çizgiromanı olan Utanmaz Adanı, bu tarihten sonra hiçbir zaman bağımsız başlığıyla bir dergiye dönüşememiştir. Oğuz Aral'ın çalakalem yapılmış gibi görünen ancak son derece hareketli, kıvrak çizgisi ve esprili diyaloglarıyla bütünleşen başlık, daha sonraki senelerde ancak Gırgır mizah dergisinde ve Dıgıl'da da yeni ve eski maceralarıyla boy göstermiştir. Toplum parazitlerini rezil ederek eğlenen Utanmaz Adam maceraları uzun yıllar boyunca Gırgır sayfalarında kalmış, bu derginin el değiştirmesiyle birlikte aynı anda iki ayrı dergide birden yayınlanmıştır. Utamaz Adam ayrıca 1998 yılında Okan Bayülgen'in canlandırdığı bir televizyon dizisine uyarlanmıştır.

 
Üst