scanfan
Yönetici
- 25 Eyl 2013
- 7,211
- 75,324
Donald Amca Hikayesi Bir Patent Başvurusunu Nasıl Suya Düşürdü?
Danimarkalı Mucit Karl Krøyer Bir Batık Gemiyi Ping-Pong Toplarıyla
Yüzeye Çıkarma Tekniğinin Patentini Bu Yüzden Alamadı!
+Söz Konusu Çizgi Hikâye "The Sunken Yacht"ın (Batık Yat) Çeviri ve Balonlaması
Öncelikle şunu söylemeliyim: Bu konuyu açmamı bana sevgili "Shoryuken" önerdi, yazdığı mesajda bununla ilgili bir Twitter linkini göndermiş ve burada sözü edilen çizgi öyküyü de bulmuş ve mesaja eklemiş (ama ben onun gönderdiği restore edilmiş 1996 versiyonunu değil de orijinal 1949 baskısını seçtim, ama aşağıdaki linkte her ikisi de var). Gözlerim uzun çeviriler yapmama izin vermiyor artık, ama bu çeviri yalnızca 10 sayfaydı ve 'gözüm yedi' diyebilirim! "Shoryuken"çizgi öykünün çevirisinin de yer alacağı bir konunun açılmasının ÇD'nı diğerlerinin bir adım önüne geçireceğini belirtmiş (zaten ülkemizde konu kendine fazla yer bulmamış, 2016-17 yıllarında sadece bir iki mecrada paylaşılmış). Bana da mantıklı geldi. Sosyal medya mesajlarını da dikkate alırım ama, konunun asıl kaynağını araştırmaya çalıştım. Sosyal medyada yazılanlar bazen abartılı ya da değiştirilmiş olabiliyor, bir de araştırma yapmadan birbirinden copy/paste yapılarak çabucak alıntılanan bilgilerin güvenilirliği azalıyor, mesela bu aktarımlar sırasında sonra bahsedeceğim mucidin adı "Karl" yerine "Kari" olmuş. Aşağıdaki kaynaklar bana en gerçekçi/orijinal kaynaklar gibi geldi:
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
ve
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
Konuyu kısaca özetleyeyim: 14 Eylül 1964 tarihinde "Al Kuwait" adlı bir şilep Kuveyt limanında içindeki 5000 koyunla birlikte battı. Gerçi gemi sigortalıydı, bu nedenle maddi hasar önemli değildi, ama batık, deniz suyunu arıtarak içme suyu üreten önemli bir tesisin çok yakınındaydı, yani şilebin ambarlarında sıkışmış koyunların çürüyen leşlerinin şehir halkı için ciddi bir hijyen sorunu ortaya çıkartması an meselesiydi. Bu nedenle kurtarma için çok hızlı davranılması gerekiyordu. Bu işi yapabilecek kapasitede vinçlerin getirtilmesi çok zaman alacaktı, üstelik bunların gemiyi parçalama riskleri de vardı. Danimarkalı bir mucit olan Karl Krøyer suda yüzebilen cisimlerin bir hortum vasıtasıyla geminin içine pompalandığında gemiyi yüzdürebileceğini ileri sürdü. 31 Aralık 1964'te Berlin'den uçakla getirttiği 27 milyon plastik topu batık geminin içine doldurdu. Bu toplar polistiren köpükten yapılmıştı ve toplamda 65 ton ağırlığındaydı. Kurtarma masrafı $345,000 tuttu, ama Karl Krøyer sonuçta sigorta şirketini 2 milyon dolar fazla para ödemekten kurtarmış oldu. Hikâye, "New York Times" gazetesi ile Popular Science, Die BASF ve Chemistry dergilerinde yayımlandı. Mucit Karl Krøyer buluşu için 1967 yılında İngiltere ve Almanya'da patenler aldı. Asıl hikaye, kabul edilmeyen Hollanda patenti ile ilgili olanıdır.Hollanda Patent Ofisi bir şekilde, aynı icadın 1949 tarihli bir "Donald Duck" dergisinde ayrıntılarıyla tarif edilmiş olduğunu keşfetti. Bir icada patent verilebilmesi için onun özgün olması gerekmektedir, oysa bu durumda basılı bir mecrada daha önce yayımlanmıştı. Bu nedenle patent başvurusu reddedildi. Bu gibi durumlara patent literatüründe "prior art" deniyormuş, yani "Tekniğin Bilinen Durumu". Hollanda patent ofisinin sadece bu çizgi romana dayanarak patent başvurusunu geri çevirip çevirmediği hususunda karanlık noktalar da vardı. Belgelerin imha edilmiş olması, Kroyer'in avukatının birkaç yıl önce ölmüş olması doğrulama şansını azaltıyor. Ayrıca Kroyer bu Donald Duck hikayesini gençliğinden hatırladığını beyan etmiş. Bu doğru olamaz zira Kroyer dergi yayımlandığında 35 yaşındaydı (demek ki o zaman 35 yaşında birinin çizgi roman okuması tuhaf karşılanıyormuş, okuyabileceğine ihtimal verilmemiş! Şimdi bizlerin 50-60 yaşlarında ÇR okuduğumuzu bilselerdi ne yazarlardı acaba?!)
Söz konusu Donald Duck macerası "The Sunken Yacht" (Batık Yat) "Carl Barks" tarafından yazılıp çizilmiş ve 1949 yılında yayımlanmıştı. Hikâyede Donald ve yeğenleri batık bir tekneyi su yüzüne çıkartıyorlardı, bunu da çok sayıda ping-pong topunu bir tüp yardımıyla batık teknenin içine tıkıştırmak suretiyle yapıyorlardı, üstelik ona bir hasar da vermiyorlardı. Çizgi hikâyede detaylarıyla anlatılan bu teknik Karl Krøyer'in patent başvurusunda sunduğu teknikle birebir aynıydı. Bir patent verilebilmesi için gerekli bütün unsurlar, yöntem ve amaçlar birebir örtüşüyordu. Yani Karl Krøyer'in icadı özgün değildi. Patent ofisleri bazen olması gerekenden fazla titiz davranabiliyor. Bu durumda sadece çocukları eğlendirmek için olaydan çok uzun süre önce yazılıp çizilmiş bir hayâli öyküyü patent başvurusunda "prior art" kabul ederek referans almış olması oldukça sert bulunmuş. Bu Donald hikayesi "Prior Art/Patentability" (Tekniğin Bilinen Durumu/Patentlenebilirlik) konusunun önemini de vurgulamaktadır ve bir buluşa patent vermeden önce patent ofisi görevlileri tarafından araştırma yapılırken araştırmanın nerelere kadar genişletilmesi gerektiğine güzel bir örnek teşkil etmekteymiş.
Discovery Channel'ın sevilen dizisi "MythBusters"ın (Efsane Avcıları) 3 Kasım 2004 tarihinde yayına verilen 21. bölümünde, dizinin sunucuları Adam Savage ve Jamie Hyneman bu efsane olayın doğruluğunu sınadılar. 27.000 ping pong topu kullanarak "Al Kuwait"den çok daha küçük olan bir yatı öce batırıp sonra da yüzeye çıkartmayı başardılar. Yani Efsane Avcıları bir "şehir efsanesi" olarak kabul etmiş oldukları bu tekniğin geçerli olduğunu kanıtladılar ve ekranda bunun bir Donald Duck öyküsünde tarif edilmiş olduğundan bahsettiler ama 1964 yılında gerçek hayatta da kullanıldığından ve işe yaramış olduğundan bahsetmeyi unuttular!
Efsane Avcıları - Ping Pomd Topuyla Batık Gemi Kurtarma-böl.4
"The Sunken Yacht" (Batık Yat) adlı Donald Duck macerasının çeviri/balonlaması
1949 baskısından yapılan Türkçe Çeviri/Balonlama 10 sayfa+ kapak-künye) 946x1351 px
1996 baskısındaki hikâye orijinal (İngilizce) haliyle aynı dosyada (10 sayfa) 963X1500 px
Toplamda 21 sayfa, 9 MB. Font: CCHushhush
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
(Mega)
Son düzenleme:
Top işini ben hallederim.
