scanfan
Yönetici
- 25 Eyl 2013
- 7,211
- 75,318
View-Master
Çocukluğumuzun Büyüleyici Oyuncağı
Biz bu oyuncağı ilk kez 1960'lı yıllarda gördük. "View-Master"ları Hac'dan dönen büyüklerimiz beraberlerinde hediye olarak getirlerdi. Oysa bunlar 1939'dan beri üretiliyormuş ("Kodak" firmasının renkli dia filmini ilk kez amatörlerin kullanımına sunduğu yıldan sadece 4 yıl sonra üretilmeye başlamışlar). Bu bakalitten yapılmış (sonradan sert plastikten) cihazlar dürbün gibi göze tutulup ışığa doğru bakıldığında içindeki renkli diaları (saydam filmleri) izlemek mümkün olurdu. Bir tür saydam film izleyicisiydi. Yanda bulunan küçük kolu parmağımızla aşağı her çekişimizde görüntü değişirdi. Hareketsiz görüntülerdi bunlar. Aletin yukarı kısmındaki yarıktan sokularak yüklenen dairesel "film diskleri" vardı ve her bir disk çok fazla sayıda görüntü içermezdi (sadece 7 görüntü), bunun bir nedeni de, her görüntüden ikişer adet bulunmasıydı (yani yer darlığıydı). Tıpkı insan gözüni taklid ederek birbirinden biraz farklı bir açıdan çekilmiş iki saydam fotoğrafa uygun merceklerle bakıldığında 3 Boyutlu görüntü elde ediliyordu. Bu film diskleri cihazdan ayrı da satılırdı ve hemen hemen her konuda film diski vardı. Bizimkiler Hac'dan gelmiş oldukları için çoğunlukla kutsal topraklara ait görüntülerle birlikte gelmişlerdi. Ancak Amerikan malı oldukları için de aralarından illâ ki çizgi film temalı bikaç disk de çıkardı. Televizyon dizilerinden ve sinema filmlerinden alınmış karelerle oluşturulmuş film diskleri olduğu gibi, turistik amaçlı manzara fotoğrafları içeren disklere de çok sık rastlanıyordu. "View-Master" aslında bu aleti üreten firmanın adıydı ve firma görüntü disklerine "reel" (makara) adını veriyordu. Bu disklerin "katalogları"nın da yayımlandığını sonradan öğrendik. Sonraki yıllarda üretilmiş bazı modellerinde harici bir ışık kaynağına bakmayı gerektirmeyecek dahili bir ışık kaynağı ve batarya yuvası da oyuncağın içine monte edilmişti. Sonradan öğrendiğim kadarıyla daha sonraki yıllarda (1970'ler) sesli diskler de üretilmiş ("Talking View-Masters"). View-Master şirketi disklerdeki görüntüleri duvara yansıtan "projektörler" de üretmişti. Bu projektörlerin çocuklar için üretilmiş basit olanları sadece tek görüntüyü yansıtıyordu, yani görüntü 3D değildi. Bir de görüntüyü çift objektifle yansıtan daha profesyonel ileri bir modeli varmış ("Stereomatic 500"), gümüş bir yansıtma ekranı ve polarize camlı gözlüklerle 3D görüntü elde ediliyormuş. Yine o yıllarda "View-Master", kendi 3D stereo fotoğraflarını çekmek isteyenler için de özel bir "fotoğraf makinesi" üretmiş. View-Master dia izleyicisi sadece bir oyuncak değildi, ticari amaçlarla da kullanılan bir cihazdı (ürün tanıtımı, sunum vb).
"View-Master"la ilgili dergilerde çıkmış reklâmlar ve tanıtım ilânları
"View-Master" ve iç şeması
Film diskleri (reel) ve kataloğu
Amatör ve profesyonel projektörleri
"View-Master"ın 3D Stereo film çeken kamerası
Son düzenleme: