bakunin

Admin
12 Mar 2009
6,304
49,801
NeverLand
Ratip Tahir BURAK, (1904-1976)


1904 yılında İstanbul'da doğan Ratip Tahir Burak, on yedi yaşında Yüksek Deniz Ticaret Mektebini bitirdikten bir yıl sonra yeteneği doğrultusunda çizimle ilgili çalışmalarına hız vermiş ve ilk karikatürleri Aydede mizah dergisinde yayınlanmıştır. Ancak ailesinin yönlendirmesiyle Paris'e resim eğitimine farklı bir aşama kazandırabilmek amacıyla gitmiş, bu nedenle de 1926-1928 arasında yayınlanan dergilerle ilişki ve çalışmalarından uzak kalmıştır.

Türkiye'ye döndükten sonra bir dönem resim öğretmenliği yaparak geçinmiş, buna zaman zaman bazı basın organlarında karikatür çizerek katkı sağlamıştır. 1936'da yerleştiği Ankara'da Ulus, 1950'den itibaren tekrar İstanbul'a döndüğünde de Hürriyet gazetelerinde karikatürler çizmiş, kendi adına çıkarmaya çalıştığı Halk adlı gazeteyi yürütemeyerek yeniden Hürriyet'e dönmüştür. 1956 yılında karikatür çizdiği Ulus'ta Demokrat Parti'yi eleştiren bir karikatürü için yargılanmış, 18 ay hüküm giyerek hapse düşmüştür. Akabinde de 1961 seçimlerinde Kurucu Meclis'e CHP İstanbul milletvekili olarak girmiştir.


izgiromanAnsiklopedisi099.jpg


Ratip Tahir Burak cezaevi çıkışında.

Ratip Tahir Burak; Yeni İstanbul, Akşam ve Hürriyet gazetelerine tarihi çizgiromanlar hazırlamıştır. Bunlardan ilki 30 Nisan 1950'de Hürriyet Gazetesinde yayınlanmaya başlayan Barbaros'un Son Seferi olmuş, bunu bir Kırkpınar efsanesinin hayatını konu alan Koca Yusuf izlemiştir. İki farklı tür içinden tarihi temayı kendisine yakın bulan Burak, ertesi yıl Cem Sultan'a. başlamış, hemen ardından da Saray Kadınları başlıklı çizgiromanı yayınlanmıştır. 1969 yılına dek sürdürdüğü çizgiroman çalışmalarından 1953'den itibaren Bir Yemin Uğruna, alt yazısı bol Plevne ile Lale Devri başlıklı çalışmalarını bu tarihte transfer olduğu Yeni Sabah Gazetesine; 1955'de bant tarzındaki çalışmaları olan Selma ve Küçükbey'i Ulus Gazetesine; 1959'da Kırk Şehitler Kalesi; 1960'da Bize Barbaroslu Derler; 1963'de yine bir Kırkpınar başpehlivanın hayatını konu edinen Kara İbo; 1964'de İstanbul'un Fethi; 1965'de Hürrem Sultan; 1967'de bir Abdullah Ziya Kozanoğlu romanı uyarlaması olan Hilal ve Salip; 1968'de yine bir güreşçi olan Kara Ahmet ve nihayet 1969'da Timur ile 1970'de Timur ve Yıldırım başlıklı çizgiroman çalışmalarının tamamını ise Akşam Gazetesi için resimlemiştir. Burak, Özellikle tarihi çizgiromanlarını hazırlarken dönemin kılık kıyafetlerini gerçekçi çizmek için yoğun araştırmalar yapmıştır.


izgiromanAnsiklopedisi100.jpg


Ratip Tahir Burak'ın Hürriyet Gazetesi için çizdiği Lale Devri
başlıklı çizgiromanın bir sayfası.​

1953'de Hürriyet Gazetesinde çizmeye başladığı Bir Yemin Uğruna başlıklı çizgiroman, Ratip Tahir Burak'ın bu yayın organıyla aralarında çıkan anlaşmazlık sonucu Şahap Ayhan tarafından tamamlanmıştır. Burak'ın yayınlanmış onlarca çizgiroman çalışmasından sadece dört tanesi sonradan Barbaroslar adı altında albümleştirilerek Rakım Çalapala'nın sahibi olduğu Atlas Yayınevi tarafından 1963 yılında yeniden basılmıştır. Ayrıca Ulus Gazetesinde çizdiği karikatürlerinden seçilerek hazırlanmış Karikatürcünün Şakaları adlı bir tek karikatür albümüyle, Hapishane Hatıraları adlı biyografik bir kitabı 1963'de yayınlanmıştır. Son çalışması olan Timur ve Yıldırım'I 1970'de çizerek dokuzuncu sanattaki kariyerine nokta koyan Burak; 1976 yılı başından itibaren Yeni Asır Gazetesinin ilavesi konumundaki Sarmaşık adlı magazinel bir günlük gazeteye Solak Reis başlıklı bir resimli roman yazıp çizmiştir. 1976 yılında vefat eden Burak'ın ölümünden on yıl sonra, 1986'da Günaydın Gazetesi Cem Sultan başlıklı çizgiromanını tekrar yayınlamıştır.


izgiromanAnsiklopedisi099A.jpg


Ratip Tahir Burak'ın albümleşen Barbaroslar serisi cilt kapakları.​
 

dedo11

Onursal Üye
8 Nis 2013
1,790
4,701
Sayın bakunin ;
Sunduğun bilgilere teşekkür ederim. Pek bilmediğim şeylerdi. Kim bilir belki çizgilerine de kavuşuruz böyle bir site olduktan sonra.
Dikkatimi şu satırlar çekti :"1956 yılında karikatür çizdiği Ulus'ta Demokrat Parti'yi eleştiren bir karikatürü için yargılanmış, 18 ay hüküm giyerek hapse düşmüştür." Demek ki hep milleti kandırıp demokrasi getireceğiz diyenler hep böyle yapıyor. Günümüzdekiler gibi... Değişen bir şey yok.
Esen kalınız...
 
Son düzenleme:

hashusdin

Yeni Üye
21 Nis 2013
5
8
Tek parti dönemlerinde (1930) çizgi roman yasakmış. Çocuklar ders kitapları arasında çizgi roman okuyorlarmış. Benim gençliğimde de hala aynı yöntem vardı. Ratip Tahir Burak çok iyi bir ressam ama inönünün borazanlığını yapmış. O yüzden demokrat parti aleyhine karikatür yapmış. Sanatçı bana göre tarafsız olmalı. Herkese eşit yaklaşmalı. Şimdide geçerli. Kalın sağlıcakla.
 

Abdülhamit68

Yeni Üye
19 Haz 2017
12
26
Pek kıymetli Bakunin, ellerinize emeğinize sağlık...

Sanal âlemde pek bu kadar detaylı bilgi yok; iyi ki yazmışsınız.

Ratip Tahir Burak'ın çizgileri çok müthiş ve detaylı...

Hilâl ve Sâlip isimli bir çizgi-romanı var...

Diyarda bulamadım..

Ben mi bulamadım, yoksa gerçekten Çizgi Diyarı'nda yok mu?

Ya da daha doğru soru...

Bu çizgi-romanı bir şekilde bulma imkânı var mı acep?
 

tahsin

Aktif Üye
10 Kas 2015
334
789
sayın üstad bakunin, paylaştığınz Barbaroslar cilt kapakları,lale devri sayfası ve cezaevi çıkışı fotoğrafı. bunların linklerimi yok,yoksa paylaşıma kapalımı ? anlayamadım. yani şu anda göremiyorum
 

tahsin

Aktif Üye
10 Kas 2015
334
789
sağol " süpür" kardeşim, sayende görebildim.A.Z.Kozanoğlu-R.T. BURAK ortak yapımı, hilal ve salip eserini çok merak ediyorum paylaşan olursa çok memnun oluruz
 

gandor08

Yönetici
6 Ocak 2013
18,364
141,460
Çizdiği eserlerin listesi (Tarih, kültür, mizah) gazete kitap farketmez oluşturabilecek veya böyle bir listesi olan varmı?

Liste olursa hem paylaşılmayanları görürüz hemde eksik olanları tamamlama yoluna gideriz.
 

lotoloto

Onursal Üye
Çeviri & Balonlama
6 Kas 2009
4,131
20,696
Bunlar çok güzel eserler. Yeniden taranması muhteşem olur. Teşekkürler.
 

gandor08

Yönetici
6 Ocak 2013
18,364
141,460
Bu çizerimizin bütün eserlerine basılı olarak sahip olmak isterdim. Barborosları gençlik yıllarımda İlçe Halk Kütüphenesinde zevkle defalarca okuduğumu hatırlıyorum, yıllar sonra çok aradım ama o ciltleri bulamadım.
 
Üst