Başarıya Giden Yol
Programli çalisin verimli ögrenin
Anlamakta güçlük çektiginiz konu ya da dersleri sabahin erken saatlerine kaydirin. Çalismaya ne kadar zaman ayiracaginizi tespit edin. Bunu yaparken dersin önemi, anlasilirligi ve agirligini gözönünde bulundurun
Seyfi adinda çok sevdigim bir arkadasim vardi, zekiydi ve basariliydi. Ama aslinda çok daha basarili olabilecek zeka kapasitesine sahipti. Seyfi"nin gözlemleyebildigimiz bir hatasi vardi. Program yapamamak...
Gerçekten Seyfi"yi çogu zaman defterlerinin kitaplarinin basinda bir kagit kalemle düsünür görürdüm. "Ne o hayrola?" diye sordugumda "Program yapmaya çalisiyorum" derdi. Onun bu çalisma plani çikartmasi saatler alirdi.
Büyük bir ihtimal sizlerde bu kadar olmasa bile zaman zaman benzer bir sekilde düsünmüssünüzdür. Kendinize "Acaba simdi ne yapabilirim?" sorusunu sordugunuz olmustur. Bu soruyu sormak dogaldir ancak bu soruya takili kalmak hatadir.
Kararsizliga dikkat
Çünkü yaptiginiz çalisma plani siz böyle bir soru sordugunuzda bu soruya hemen cevap verecek kapasitede olmalidir. Çevrenize göz attiginizda hemen farkedeceksiniz; basarili insanlar belli bir plan ve program dahilinde çalisan disiplinli insanlardir. Bunun aksini düsünmek mümkün degildir.
Hiçbir durum karsisinda kararsiz kalmayin verilen en kötü karar bile kararsizliktan daha iyidir. Bu gerçek, "Simdi ne yapabilirim?" sorusunu sordugunuzda sizleri aydinlatan bir isik olmalidir. Kararsizlik ve ne yapacagini bilememe insanlari korkuya, endiseye ve basarisizliga iter. Süphesiz hayatimizin her ani güzellikler ve iyiliklerle dolu degildir. Mutlak sorunlarimiz ve tabi ki sorumluluklarimiz vardir.
Ancak hiçbir sey sonunda bize kazanim sunmayan endiselerle dolu dünyada yok olup gitmemize degmez. Mutlaka her zorlugun bir çikisi her karanligin bir aydinligi vardir. Gelecege yönelik tamamen muhtemel kötülük ve olumsuzluklari düsünmek, bugünümüzü kendi istegimizle yok etmemiz akilli bir davranis degildir.
Endiseye kapilmayin
Endiselenmenin yersizligini kanitlamak için en emin yol sizi korkutan endiseye sevkeden nedenleri ortaya koyup, bunlar üzerinde objektif degerlendirmeler yapmaktir. Sonuçta endise kaynagi olan birçok nedenin bos bir vesveseden ibaret oldugunu farkedersiniz.
Endise içinde olmak insanin dogru düsünme ve saglikli karar verme yetenegini köreltir. Endiseden kurtulmada inancin hissedilir bir yeri vardir.
Belli bir iradi güç gösterebilen kisi artik programini yapabilir. Çünkü hedefi bellidir. Ikinci adim belli program çerçevesinde bu hedefe ulasmak olmalidir.
Birçok kisiye program yapmak büyük zaman kaybiymis gibi gelebilir. Program yapma bahanesiyle oyalanmanin disinda bu kesinlikle yanlis bir düsüncedir. Programsiz çalisma verimsiz olur, verimsiz çalismanin sonu da basarisizliktir. Bu durum beraberinde mutsuzlugu ve organik psikolojik rahatsizliklari getirir.
Planlanmis programlanmis hayatta dirlik ve düzen vardir, basari vardir, mutluluk vardir. Etkili ve verimli ögrenmenin temelinde de bu yüzden planli programli çalisma yatar.
"Bes N" kurali diye anilan, neyi, nerede, ne zaman, nasil, niçin yapacagini bilen bir insanin basarili olmasi kadar dogal hiçbirsey yoktur. Bu da ancak gerçekçi bir programla mümkündür.
Program yapin
Program yapmak kimileri için gayet basit bir is gibi görülebilir. Oysa ben program yapmanin bir sanat olduguna inanirim. Gerçekten programi yapmak, yapilan programi uygulanabilir kilmak hiç de yabana atilacak beceri degildir. Nitekim bir program uygulanabilirligi ölçüsünde degerlidir.
Herhangi bir dersi çalismak için oturdugunda sadece 15-20 dakikayla yetinen sonra sikilip çalismayi terkeden birinin saatlerle ifade edilen bir programi uygulamasi mümkün degildir. Aksine kendini motive etmis, inançli kendine güvenen amacina ulasmak için attigi ufacik adimlarin kiymetini bilen gerçek bir mücadele adami için böylesi bir program yasanan gerçegin ta kendisidir.
Isin aslina bakarsaniz, programli çalisma fazla bir efor gerektirmeyen çalismadir. Plansiz programsiz saatlerce çalismaya karsilik neyi, nasil ve niçin çalisacagini bilen bir kisi öncekinin çok daha azina, daha verimli çalismalar yapabilir. Planli çalisma daha kisa zamanda daha verimli çalismayi ifade eder. Bu basarinin iki kelimelik açilimidir.
Ders çalisma plani yaparken belli bazi özellikleri gözönünde bulundurmaliyiz. Birinci nokta, anlamakta güçlük çektiginiz konu ya da dersleri daha iyi anlamaya yönelik saatler olarak bilinen sabahin erken saatlerine kaydirmak... Ikinci öncelikli nokta; çalismaya ne kadar zaman ayiracaginizdir. Bunda da yine dersin önemi anlasilirligi ve agirligi gözönünde bulundurulmalidir. Üçüncü nokta; dersin nasil çalisilacagidir. Yazarak, özet çikararak, okuyarak tekrar ederek, soru çözerek, anlamaya yönelik çalisma, göz gezdirme vs... Tekrar çalisma ve göz gezdirme digerlerine göre daha az zaman isteyecektir. Ya da ayni zaman diliminde daha fazla yer çalisilmasina firsat verecektir. Ancak yazarak, özet çikararak ya da anlamaya yönelik çalisma yöntemleri uzun zaman gerektiren çalisma sekilleridir.
50 dakika ders 10 dakika mola
Simdi de plan-program nedir ve nasil yapilir onu ögrenelim...
Programlar günlük, haftalik, aylik, yillik olarak düzenlenmelidir. (Ajandaniz yoksa hemen simdi bir ajanda alip programinizi ajanda üzerinde yapiniz.)
Öncelikle günlük programinizi yapin. Yapilacak programin daha saglikli ve uygulanabilir olmasi için kendinizi bir hafta kadar gözlemleyerek çalismaya ayirabilecek bos ya da daha iyi degerlendirilebilecek yari bos vaktinizi tespit edin. Günlük çalisma, genel programin ilk adimidir. Günlük yapacaginiz isleri, sabah kalkis saatinizden baslamak üzere kahvalti, okula gelis-gidis, aksam programi ve yatis olmak üzere bir gündeki aktivitelerinizin hemen hepsini not etmelisiniz.
Ayrica günün hangi saatinde daha verimlisiniz. (Ki bu genelde sabah saatleridir) Bunu mutlaka belirleyin. Çünkü en zor dersler ve anlasilmasi, çözülmesi zor problemler o saatlerde programlanirsa daha verimli ve basarili olunur.
Günlük programda ölü saatlerin degerlendirilmesine, dinlenmeye ve genel anlamda kendinize de vakit ayirmis olmalisiniz. Günlük programinizda neyi, ne zaman, nasil yapacaginiz açikça ve net bir sekilde görülmelidir. Kendinizi gözlemlerken dikkat edeceginiz nokta her zamanki gibi dogal olmanizdir. Dogru ve objektif bir plan için bu sarttir.
Öncelikleri belirleyin
Her programda oldugu gibi günlük programda da yapacaginiz islerden öncelik arzedenler olabilir. O vakit yaptiginiz programi tekrar gözden geçirip öncelikle o isin üzerine giderek bitirmeniz gerekmektedir. Örnegin o gün matematik dersinde islenen ikinci dereceden iki bilinmeyenli denklemler konusunu hemen okuyup pekistirmek istiyorsunuz. Bu takdirde tarih, cografa, edebiyat gibi diger derslere öncelik vermeniz anlamsiz olur. Bu önceligi kendi konumuza göre sizler belirleyeceksiniz. Sözkonusu sistem, sinav dönemlerinin öncesinde ve çalisma isteginize göre degisiklikler gösterebilir.
Herseyin ötesinde sunu kesinlikle aklinizdan çikartmayin. Ders basinda geçirdiginiz süre degil, ders çalistiginiz zaman zarfinda ondan elde ettiginiz verim önemlidir. Amaciniz verimli ders çalisma olmalidir. On saat ders çalisiyor gözükmekle, bir saat hakkiyla ders çalismak arasinda daglar kadar verimlilik farki vardir. Bunlardan birincisi insani bikkinliga, motivasyon eksikligine ve sonuçta da dersten sogumaya ve basarisizliga iterken, digeri dersi cezbedici görünüme sokar. Bunlardan sonraki çalismalar için tesvik unsuru olur.
Ders çalisma programinizi hazirlarken "5"e 1 yöntemi" olarak adlandirilan sisteme uymaniz, yapacaginiz en akillica davranis olacaktir. Bu sistem kabaca 50 dakika ders, 10 dakika mola seklinde ifade edilebilir. 50 dakikalik çalismanin ilk 40 dakikalik bölümünü ders çalismaya (Bu sistemle çalismanin ilk günlerinde eger 40 dakikalik sürede henüz yeni konsantre olmus ve çalisma ortamindan ayrilmak istemiyorsaniz büreyi kendinize göre ayarlayabilirsiniz. Ancak zamanla sisteme uyarsaniz (sistem size degil) daha iyi olur. On dakikalik kismini da tekrara ayirmalisiniz. Tekrarin belli bir uygulama sekli vardir. On dakikanin ilk bes dakikasinda sessiz tekrar, ikinci bes dakikasindaysa kitabi kapatip sesli tekrar yapilmalidir.
Yapilan arastirmalar göstermistir ki, ders çalisma ve dinlemede derse adaptasyondan 35-40 dakika sonra konsantrasyon bozulmalari ve dikkat uçusmalari baslamaktadir. Bu durum zaman içerisinde konsantrasyonu tamamen bozacak, dersi anlamak zorlasacak ve sonuç itibariyla de verimsiz bir ders çalisilmis (!) olacaktir.
5"e 1 kuralini kesinlikle yabana atmayin. Önemsememezlik gibi bir hatay düsmeyin. Çünkü önemi ve geçerliligi olan bir kuraldir. Basari bu kuralin iyice uygulanmasinda yatar. Tekrarlarinizi mutlaka yapin. Ögrenmede tekrar çok önemlidir. Zamaninda derslerine çok iyi çalisip yeterli tekar yapamadiklarindan daima performanslarinin altinda not alan arkadaslarim olmustur. Bunlarin durumuna düsmeniz istemem. Düzenli yapilan her tekrar insanin kendine olan güvenini de artirir. Kendine güvenen ben bu isi yaparim diyen ve yeterince de çalismis bir kisinin basarili olmasindan daha dogal ne olabilir?
Programli çalisin verimli ögrenin
Anlamakta güçlük çektiginiz konu ya da dersleri sabahin erken saatlerine kaydirin. Çalismaya ne kadar zaman ayiracaginizi tespit edin. Bunu yaparken dersin önemi, anlasilirligi ve agirligini gözönünde bulundurun
Seyfi adinda çok sevdigim bir arkadasim vardi, zekiydi ve basariliydi. Ama aslinda çok daha basarili olabilecek zeka kapasitesine sahipti. Seyfi"nin gözlemleyebildigimiz bir hatasi vardi. Program yapamamak...
Gerçekten Seyfi"yi çogu zaman defterlerinin kitaplarinin basinda bir kagit kalemle düsünür görürdüm. "Ne o hayrola?" diye sordugumda "Program yapmaya çalisiyorum" derdi. Onun bu çalisma plani çikartmasi saatler alirdi.
Büyük bir ihtimal sizlerde bu kadar olmasa bile zaman zaman benzer bir sekilde düsünmüssünüzdür. Kendinize "Acaba simdi ne yapabilirim?" sorusunu sordugunuz olmustur. Bu soruyu sormak dogaldir ancak bu soruya takili kalmak hatadir.
Kararsizliga dikkat
Çünkü yaptiginiz çalisma plani siz böyle bir soru sordugunuzda bu soruya hemen cevap verecek kapasitede olmalidir. Çevrenize göz attiginizda hemen farkedeceksiniz; basarili insanlar belli bir plan ve program dahilinde çalisan disiplinli insanlardir. Bunun aksini düsünmek mümkün degildir.
Hiçbir durum karsisinda kararsiz kalmayin verilen en kötü karar bile kararsizliktan daha iyidir. Bu gerçek, "Simdi ne yapabilirim?" sorusunu sordugunuzda sizleri aydinlatan bir isik olmalidir. Kararsizlik ve ne yapacagini bilememe insanlari korkuya, endiseye ve basarisizliga iter. Süphesiz hayatimizin her ani güzellikler ve iyiliklerle dolu degildir. Mutlak sorunlarimiz ve tabi ki sorumluluklarimiz vardir.
Ancak hiçbir sey sonunda bize kazanim sunmayan endiselerle dolu dünyada yok olup gitmemize degmez. Mutlaka her zorlugun bir çikisi her karanligin bir aydinligi vardir. Gelecege yönelik tamamen muhtemel kötülük ve olumsuzluklari düsünmek, bugünümüzü kendi istegimizle yok etmemiz akilli bir davranis degildir.
Endiseye kapilmayin
Endiselenmenin yersizligini kanitlamak için en emin yol sizi korkutan endiseye sevkeden nedenleri ortaya koyup, bunlar üzerinde objektif degerlendirmeler yapmaktir. Sonuçta endise kaynagi olan birçok nedenin bos bir vesveseden ibaret oldugunu farkedersiniz.
Endise içinde olmak insanin dogru düsünme ve saglikli karar verme yetenegini köreltir. Endiseden kurtulmada inancin hissedilir bir yeri vardir.
Belli bir iradi güç gösterebilen kisi artik programini yapabilir. Çünkü hedefi bellidir. Ikinci adim belli program çerçevesinde bu hedefe ulasmak olmalidir.
Birçok kisiye program yapmak büyük zaman kaybiymis gibi gelebilir. Program yapma bahanesiyle oyalanmanin disinda bu kesinlikle yanlis bir düsüncedir. Programsiz çalisma verimsiz olur, verimsiz çalismanin sonu da basarisizliktir. Bu durum beraberinde mutsuzlugu ve organik psikolojik rahatsizliklari getirir.
Planlanmis programlanmis hayatta dirlik ve düzen vardir, basari vardir, mutluluk vardir. Etkili ve verimli ögrenmenin temelinde de bu yüzden planli programli çalisma yatar.
"Bes N" kurali diye anilan, neyi, nerede, ne zaman, nasil, niçin yapacagini bilen bir insanin basarili olmasi kadar dogal hiçbirsey yoktur. Bu da ancak gerçekçi bir programla mümkündür.
Program yapin
Program yapmak kimileri için gayet basit bir is gibi görülebilir. Oysa ben program yapmanin bir sanat olduguna inanirim. Gerçekten programi yapmak, yapilan programi uygulanabilir kilmak hiç de yabana atilacak beceri degildir. Nitekim bir program uygulanabilirligi ölçüsünde degerlidir.
Herhangi bir dersi çalismak için oturdugunda sadece 15-20 dakikayla yetinen sonra sikilip çalismayi terkeden birinin saatlerle ifade edilen bir programi uygulamasi mümkün degildir. Aksine kendini motive etmis, inançli kendine güvenen amacina ulasmak için attigi ufacik adimlarin kiymetini bilen gerçek bir mücadele adami için böylesi bir program yasanan gerçegin ta kendisidir.
Isin aslina bakarsaniz, programli çalisma fazla bir efor gerektirmeyen çalismadir. Plansiz programsiz saatlerce çalismaya karsilik neyi, nasil ve niçin çalisacagini bilen bir kisi öncekinin çok daha azina, daha verimli çalismalar yapabilir. Planli çalisma daha kisa zamanda daha verimli çalismayi ifade eder. Bu basarinin iki kelimelik açilimidir.
Ders çalisma plani yaparken belli bazi özellikleri gözönünde bulundurmaliyiz. Birinci nokta, anlamakta güçlük çektiginiz konu ya da dersleri daha iyi anlamaya yönelik saatler olarak bilinen sabahin erken saatlerine kaydirmak... Ikinci öncelikli nokta; çalismaya ne kadar zaman ayiracaginizdir. Bunda da yine dersin önemi anlasilirligi ve agirligi gözönünde bulundurulmalidir. Üçüncü nokta; dersin nasil çalisilacagidir. Yazarak, özet çikararak, okuyarak tekrar ederek, soru çözerek, anlamaya yönelik çalisma, göz gezdirme vs... Tekrar çalisma ve göz gezdirme digerlerine göre daha az zaman isteyecektir. Ya da ayni zaman diliminde daha fazla yer çalisilmasina firsat verecektir. Ancak yazarak, özet çikararak ya da anlamaya yönelik çalisma yöntemleri uzun zaman gerektiren çalisma sekilleridir.
50 dakika ders 10 dakika mola
Simdi de plan-program nedir ve nasil yapilir onu ögrenelim...
Programlar günlük, haftalik, aylik, yillik olarak düzenlenmelidir. (Ajandaniz yoksa hemen simdi bir ajanda alip programinizi ajanda üzerinde yapiniz.)
Öncelikle günlük programinizi yapin. Yapilacak programin daha saglikli ve uygulanabilir olmasi için kendinizi bir hafta kadar gözlemleyerek çalismaya ayirabilecek bos ya da daha iyi degerlendirilebilecek yari bos vaktinizi tespit edin. Günlük çalisma, genel programin ilk adimidir. Günlük yapacaginiz isleri, sabah kalkis saatinizden baslamak üzere kahvalti, okula gelis-gidis, aksam programi ve yatis olmak üzere bir gündeki aktivitelerinizin hemen hepsini not etmelisiniz.
Ayrica günün hangi saatinde daha verimlisiniz. (Ki bu genelde sabah saatleridir) Bunu mutlaka belirleyin. Çünkü en zor dersler ve anlasilmasi, çözülmesi zor problemler o saatlerde programlanirsa daha verimli ve basarili olunur.
Günlük programda ölü saatlerin degerlendirilmesine, dinlenmeye ve genel anlamda kendinize de vakit ayirmis olmalisiniz. Günlük programinizda neyi, ne zaman, nasil yapacaginiz açikça ve net bir sekilde görülmelidir. Kendinizi gözlemlerken dikkat edeceginiz nokta her zamanki gibi dogal olmanizdir. Dogru ve objektif bir plan için bu sarttir.
Öncelikleri belirleyin
Her programda oldugu gibi günlük programda da yapacaginiz islerden öncelik arzedenler olabilir. O vakit yaptiginiz programi tekrar gözden geçirip öncelikle o isin üzerine giderek bitirmeniz gerekmektedir. Örnegin o gün matematik dersinde islenen ikinci dereceden iki bilinmeyenli denklemler konusunu hemen okuyup pekistirmek istiyorsunuz. Bu takdirde tarih, cografa, edebiyat gibi diger derslere öncelik vermeniz anlamsiz olur. Bu önceligi kendi konumuza göre sizler belirleyeceksiniz. Sözkonusu sistem, sinav dönemlerinin öncesinde ve çalisma isteginize göre degisiklikler gösterebilir.
Herseyin ötesinde sunu kesinlikle aklinizdan çikartmayin. Ders basinda geçirdiginiz süre degil, ders çalistiginiz zaman zarfinda ondan elde ettiginiz verim önemlidir. Amaciniz verimli ders çalisma olmalidir. On saat ders çalisiyor gözükmekle, bir saat hakkiyla ders çalismak arasinda daglar kadar verimlilik farki vardir. Bunlardan birincisi insani bikkinliga, motivasyon eksikligine ve sonuçta da dersten sogumaya ve basarisizliga iterken, digeri dersi cezbedici görünüme sokar. Bunlardan sonraki çalismalar için tesvik unsuru olur.
Ders çalisma programinizi hazirlarken "5"e 1 yöntemi" olarak adlandirilan sisteme uymaniz, yapacaginiz en akillica davranis olacaktir. Bu sistem kabaca 50 dakika ders, 10 dakika mola seklinde ifade edilebilir. 50 dakikalik çalismanin ilk 40 dakikalik bölümünü ders çalismaya (Bu sistemle çalismanin ilk günlerinde eger 40 dakikalik sürede henüz yeni konsantre olmus ve çalisma ortamindan ayrilmak istemiyorsaniz büreyi kendinize göre ayarlayabilirsiniz. Ancak zamanla sisteme uyarsaniz (sistem size degil) daha iyi olur. On dakikalik kismini da tekrara ayirmalisiniz. Tekrarin belli bir uygulama sekli vardir. On dakikanin ilk bes dakikasinda sessiz tekrar, ikinci bes dakikasindaysa kitabi kapatip sesli tekrar yapilmalidir.
Yapilan arastirmalar göstermistir ki, ders çalisma ve dinlemede derse adaptasyondan 35-40 dakika sonra konsantrasyon bozulmalari ve dikkat uçusmalari baslamaktadir. Bu durum zaman içerisinde konsantrasyonu tamamen bozacak, dersi anlamak zorlasacak ve sonuç itibariyla de verimsiz bir ders çalisilmis (!) olacaktir.
5"e 1 kuralini kesinlikle yabana atmayin. Önemsememezlik gibi bir hatay düsmeyin. Çünkü önemi ve geçerliligi olan bir kuraldir. Basari bu kuralin iyice uygulanmasinda yatar. Tekrarlarinizi mutlaka yapin. Ögrenmede tekrar çok önemlidir. Zamaninda derslerine çok iyi çalisip yeterli tekar yapamadiklarindan daima performanslarinin altinda not alan arkadaslarim olmustur. Bunlarin durumuna düsmeniz istemem. Düzenli yapilan her tekrar insanin kendine olan güvenini de artirir. Kendine güvenen ben bu isi yaparim diyen ve yeterince de çalismis bir kisinin basarili olmasindan daha dogal ne olabilir?