Çizgi roman kapaklarında esinlenmeler, benzerlikler

[abboritta]

CCCXXXIII.

 

[abboritta]

CCCXXXIV.

 

[abboritta]

CCCXXXV.

 

[abboritta]

CCCXXXVI.

a.

b.

 

[abboritta]

CCCXXXVII.

 

[abboritta]

CCCXXXVIII.

 

[abboritta]

CCCXXXIX.

 

[abboritta]

CCCXL.

 

[abboritta]

CCCXLI.

 

[abboritta]

CCCXLII.

 

[abboritta]

CCCXLIII.

 

[abboritta]

CCCXLIV.

 

[abboritta]

CCCXLV.

Amerikan çizimleri ile Osmanlı kahramanlığının birleştirildiği çizimlerde(Amerika kökenli bu çizimin birçok Türk çizgi roman kapağında yer almış olması gibi Amerikan çizimlerinin tekrarlandığı çizimlere Amerikan Türk kahramanlık çizimi denilebilecek çizimlerin sayısı az değildir.) dikkat çekici bir unsur bulunmaktadır.

Buna göre Capitan Volki'nin bacısı Capitan Venüs'te uzayda uzayottiler(ki ilgili macera ile ilgisi yoktur!) ve Bizans'ı yıkan ve perişan eden kahramanların karşısındaki Bizanslılar İspanyolların morrion dedikleri başlıklarını takıyorlarmış, öyle mi?

İlgili wikipedia sayfası:

Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.

 

[abboritta]

Samanyolu Günlüğü:

Daha önce belirttiğim gibi ülkemizde yayınlanmış kitap kapakları ile çizgi roman kapakları arasında benzerlikler bulunmaktadır.

Aşağıdaki örnekte görüldüğü gibi sniperlı arkadaş Capitan Volki kapaklarında hatırlanan bir arkadaştır veya bayan arkadaş da Mandrake kapaklarındaki bayan arkadaşlar gibi hikaye kitap kapaklarından hatırlanan bir arkadaştır. Çünkü kapak çizimleride içerikle ilgisizlik esastır.

Bu örnekten hareketle bir başka örneğe bakalım.

Dikkat edelim, ortadaki kapakta bir tuhaflık var, tamam hem alıntının(!) nereden olduğunu biliyoruz ve buna dair esinlenmeyi bilebiliriz ama bir tuhaflık var. Çünkü bu yüzü bir yerden hatırlıyoruz.

O da nesi! Demek ki bazı çizerler için bir yüz ve bir vücut var ve bir de arka plan var. Yani eğer biz Mandrake veya Mister No gibi çizgi roman kapaklarındaki esinlenmeyi veya esinlenmeye konu olabilecek bayan arkadaşı bilsek bile ilgili pozu bulamıyorsak, bu çizerlerin üçe bölücüğü ile ilgiliymiş + zoomlama...Tabi çiçek de olmazsa olmazdır, kadın ya sonuçta...

Peki, çizerler bu üçlü unsuru kendileri mi tamlamıştır? Çünkü bilmekteyiz ki western demek cigara, at kafası demektir...kadın demek de Samanyolu ve Samanyolu ise Nous Deux demektir. Sonuçta Milliyet Çocuk ve çocuk dergisi türevleri eğer Fransız dergiler başta olmak üzere farklı dergilerden kopyalandı ise kadın dergilerinin Fransa’dan ve İtalya’dan kopyalanmamış olması imkansızdır...

O zaman hikaye kitapları, Samanyolu ve Nous Deux arasında bağlar olabilir.

Aynı Capitan Volki ve Capitan Venus denilen çizgi romanların kapaklar dahil içeriklerinin de Türkiye’de yayınlanmış veya yayınlanmamış Amerikan, Fransız çizgi romanlardan alınmış olması gibi. Neydi bu rahmetli Haluk Bey’in ifadesi ile Somali korsanlığı...

Hikaye kitapları ile bağlantı varsa çizgi roman kapakları ile bağlantılar da olabilir mi?

Hatta kadın modellerin yüzlerinin photoshop benzerinde vücuda eklenmesi gibi Zagor, Mister No, Gordon...benzer suratlı modelleme bile kapaklarda yer almış olabilir mi?

Bu nedenle Türk kahramanlığı sıfatıyla pazarlanan Karaoğlan veya Kara Murat ve türevlerindeki dişi karakterinin de bu şekilde bir makyajlama ürünü olabilecekleri düşünülebilir. Örneğin eski bir Kara Murat kapağında kuyruk sokumuna kadar beli açık dişi karakterin yüzü başka yöne vücudu başka yöne bakıyorsa bu makyajlamadır.

Peki Türk çizerler bu kadar kaliteli(!) işler yaparken gerçekten kaliteli iş yapmış olabilirler mi? Belki...Ama tabi bu örnekteki yüzü unutmazsak iş farklı olabilir yine de...

Ayrıca o dönemlerde taklitçilik sadece çizimlerde yoktu. Moyshe Nadir’in Rabbi Eli Melech (Az der Rebe Elimeylekh) isimli şarkısını Memleketim diye uyduranlar gibi Türk aktristler de verdikleri pozlarda, saçları gibi makyajlarında da taklitçiliği esas tutmuşlardır. Örneğin Türkan Şoray kendisini Sophia Loren ve Elizabeth Taylor...’a benzetmeye çalışarak bir Raquel Welch olabileceğini düşünmüştür. Belki de Müjde Ar’ın doğal güzelliğine yakınlaşabileceğini düşünmüştür.

Tabi tip olarak yabancılara benzeyenler de vardır. Örneğin Filiz Akın ile Barbara Bouchet arasında bir benzerliğin bulunduğu aşikardır, belki Filiz Hanım kendisini Barbara Hanım’a benzetmeye çalışmıştır ki bazı pozlarında adeta Raquel Welch ile çalışan fotoğrafçı ile çalıştığı dahi düşünülebilir.

Diyelim ki çizer tuttu Filiz Hanım’ın yüzünü Barbara Hanım’a ekledi ve biraz daha oynadı, bu esinlenmenin kökenini nasıl bulabiliriz?

Şu örneğe bakalım, bu yüz bir çizgi roman kapağındaki dişi karakter betimlemesidir ama belli ki burada photoshop benzeri şekilde vücuda yüz eklenmiştir ve çiçekle de hatalar kapatılmaya çalışılmıştır. Peki, Filiz mi Barbara mı? Göz renginden Barbara daha mantıklı görünmektedir ama yine de sorunlu bir betimlemedir bu bize göre.

Neden mi? Yine Samanyolu ve Nous Deux kapaklarına bakalım... Nous Deux’daki estetik Samanyolunda yoktur, kızın ağzı veya erkek karakterin bilek üstünden diz kapağına kadarlık bölüm gibi birçok sorun, Türk çizerlerin estetik kaygı duymadıklarını kanıtlamaktadır. Eklenmiş dal veya kitap istisnadır ama...

Mandrake’ye bakalım, kız önde evet yüz eklenmiş saçlar bir tuhaf Mandrake dürbünle gözlem yapıyor karayı arıyor ve arka plandaki dalgalar ya başka bir çizgi roman kapağında ya da hikaye kitap kapağında kullanılmıştır. Kızımızı ise hikaye kitaplarından hatırlıyoruz.

Tabi yine Samanyolu...Şimdi düşünelim...Ilıman bir yerdeki modeller neden kazak giyer şekilde betimlenir?

Yeni yılı mı kutluyoruz?

Yoksa esinlenme kökenli kapaklar bize ilham mı olamamıştır?

Moda takip edilirken Mandrake kapaklarındaki moda da Nous Deux ile öğrenilmiş ve sağdaki aktristin şapkası bir Türk aktrist tarafından pişti şeklinde kullanılmıştır...

Ama belki de en güzel örnek budur...Yine bir Samanyolu ama bunun Nous Deux kökenini bulamadık, belki ilerleyen zamanlarda...Buna göre Fransa’nın kilise bulunan köyünde dişi karakter kuzu tutmaktadır, kuzuyu tutan Bakire gibi ve Nous Deux’un taşra betimlemelerindeki diğer betimlemeler gibi. Tabi Fransa bayraklı kapakları kullanmayan arkadaşlar bu resmi kullanmışlardır ve esinlenmeye konu olan eril karakteri Zagor olarak düşünülebileceğini de düşünmüşlerdir.

Buradaki betimleme Gina Lollobrigida ile ilgili de olabilir.

veya Raquel Welch

 

[abboritta]

CCCXLVI.

 

[abboritta]

CCCXLVII.

 

[abboritta]

CCCXLVIII.

Aslında John Wayne'nin Lee Van Cleef'e benzetilmesi iyi bir esinlenme örneği olarak kabul edilebilir, eğer Alman kapaklarına bakmazsak...

 

[abboritta]

CCCXLIX.

a.

b.Bu kapaklardaki at yukarıdaki filmdeki sahneden alıntıdır.

 

[abboritta]

Ceylan Yayınları'nın Teksas ve Tommiks için hazırladığı ünlü oval kapak serileri bulunması hem maddi açıdan sorunlu hem de paylaşım konusunda sorunlar oluşturan en temel kapaklardır. Bazı beyaz kapak serileri de bu duruma dahildir ancak ovaller biraz daha özeldir.

Daha önce ben Teksas 200'e dair bir resim bulmuştum ve bunun sayısını öğrendikten sonra bu resmi hazırladım, Teks'te de yer almış orijinallerine uygun şekilde.

Ancak her ne kadar olsa çizim kadar iyi olmaz bazı resimler ve bilgisayar programı ile düzetlemenin de belli sınırları olabilir.

Örneğin bu Tommiks kapağını düzenledim, orijinal resmi de buldum ama pek iyi sonuç vermedi.

Veya bunda yarı resmi biliyordum ve diğer yarının nasıl çizildiğini bilmiyordum, bu yüzden orijinale uygun olabilecek bu şekilde bir düzenleme yaptım.

Acaba forumumuzda bozuk - kötü görüntülü ovallerin yeniden çizilecekleri veya düzenlenecekleri bir başlık açılması uygun mudur? Örneğin yukarıda paylaştığım Tommiks oval içindeki resim gibi isteyen arkadaşların çizimlerinin paylaşacakları bir bölüm uygun olur mu?

 

[abboritta]

Türk çizerlerin çizimlerinin yer aldığı kapaklar:

1 -

2 -

3 - Mac Roy'u hariç tutarsak Ömer Muz'un çizdiği Teksas kapaklarını gördükten sonra eski ile yeninin kalite farklılıkları daha bariz görünmektedir. Ve bu nedenledir ki Ömer Muz'un resimleri, ucuzluk değil de, kalite nedeniyle Alman kapaklarında yer alabilmiştir.

 

[abboritta]

Samanyolu Günlüğü II:

Önceki günlükte kapaklardaki makyajlama konusuna hikaye kitapları ve çizgi roman kapaklarına değinerek eğilmiştim.

Bu çerçevede yüzler ile vücut farklılıkları kapakları nasıl etkilediğine devam edelim.

Bir Süper Teks kapağı vardır, bir adam bıçağa uzanmaya çalışırken başka adam bu adamın eline silah kabzası ile kuvvet uygulamaktadır ve adam da bağırmaktadır. Karabina Slim'de de gördüğümüz bu kapağa dair kaynak ne olabilir diye düşünüyorduk...

Düşünüyorduk çünkü biz kapaktan bahsettiğimiz için kapakları önemsemekteyiz, ancak çizerler bizim gibi düşünmemektedirler. Tex ile ilgi alaka aramaksızın kendileri için ideal olanı betimlerler veya aynen koyarlar, misal bahsi geçen kapağı çizer bir Amerikan dergisinin içindeki illüstrasyondan almıştır. Almış diyelim çünkü aynısı olan bir şeyi aynen aktarmanın adını yazmayalım.

Dikkat edelim, bazı Mister No kapakları gibi Tay Yayınlarından çıkma kapaklarda biraz öznellik görülür ve asıl kaynak bulunmaz. Çünkü dergi içindeki bir illüstrasyon çizerin betimlediği, tabi kalite farklılığı aşikardır.

Yani çizer kendisine ilham olarak orijinal Mister No kapağını almaz, Amerikan dergi içindeki bir resmi beğendiğinden onu ilham(!) alır.

Peki, sadece dergi içerikleri mi? Tabi ki hayır...

Şimdi biz Kıbrıs, Kore... hakkında bir şey çizeceğiz, ordumuzdan yardım istemeyiz hani modellik anlamında. O zaman ne yapacağız? Amerika'nın kahramanlığını Türk kahramanlığı olarak ilham alacağız.

Ve yerli bir Steve Holland tipi sevdasıyla Steve Holland'ı kendilerine örnek alan çizerler, Steve abimizden vazgeçememişlerdir. Neydi bu, her Türk'ün okuması gereken...evet...

Peki, o zaman makyajlama konusuna bu çerçeveden bakalım mı?

Örneğin Kinova kapağına da taşınmış bu yüz photoshoplanmış gibidir, ancak o bandana Raquel Welch'ten mi alınmıştır?

Cüneyt Arkınlaştırılmaya çalışılan yüz başka bir yerden alınmış olabilir mi?

Zagorilla ve Kızılmaskella kapaklarında yine yüz nakil ameliyatı yapılmış gibidir

Bunun nedenini Mandrake'de bulabiliriz.

Ya da Mandrake ile Zagor arasında yüz nakil alışverişinde

Örneğin Zagor'un bu kapağında aslında ikili mücadele dışındakiler eklenmiş gibidir. Mandrake kapağında ise durum daha farklıdır.

Hatırlayalım, hikaye kitapları ile çizgi roman kapaklarına dair çizimlerde belirgin bir '' alıntılama '' vardır.

Ve bu alıntılamadan ötürü birçok kapağında aynı yüz nakil örnekleri görülür.

Not: Sniper başka bir Capitan Volki kapağında da yer almaktadır.

Hatta dişi figürler erilleştirilir, eril figürler de dişileştirilebilir(Hikaye kitapları ile bağlantılı olarak.).

O zaman zor bulunan kapaklar denilen kapaklara bir daha bakalım...

Burada çizer için bir arka plan vardır bir de ön plan, ön planda asıl karaktere dair muhtemel esinlenme:

Tommiks kapağında da gördüğümüz bu tuhaf saçlı zenci kim ola ki?

Kapaklarda çizerler birebir poz çizmediklerinden veya hayal güçlerini devreye soktuklarından veya yüz ile vücut farklılığı bariz olduğundan, özellikle Tay Yayınları'ndan çıkma uydurma denilebilecek kapaklarda asıl olan yüzdür, poz veya saç veya giyinilen değildir.

Örneğin bu resim...Önemli olan yüzdür, duruşa dair bulduğum afiş açıkçası bir şans eseri olmuştur. Peki, çizer neden bari olduğu gibi afişi eklememiştir. Çünkü koyu kahve ile sütlü kahve(ebony) arasında fark vardır. Hutular tarafından katledilen Tutsiler(Ruanda Soykırımı) gibi.

O zaman Kızılmaske kapakları ile hikaye kitapları arasında da benzerlikler olabilir

hatta dur bak dinle Kızılmaske geçiyor...

 

[abboritta]

CCCL.

 

[abboritta]

Samanyolu Günlüğü III:

Bu zamana kadar ülkemizde yayınlanmış çizgi roman kapakları ile öğrendiklerimizi özetleyelim:

1. Kapakların orijinale uygun veya içeriğe uygun olarak çizim bir dönem yapılmakta iken bu dönemden sonra bu neredeyse nadir bir hal almıştır.

2. Kapaklarda bir zemin vardır, konu ile ilgili veya ilgisiz, bu zemine figürler eklenmekteydi. Figür yerleştirme ise a, b ve hatta c şeklide yapılmıştır(O dönemlerde Avrupa’daki fotoroman kapaklarında da film sahnelerinden aktörler zemin olacak bir foto üzerine yerleştirilebilmekteydi.). A ve b gibi c’nin de konu ile ilgili olup olmadığı önemli değildir, önemli olan boşluğu doldurmadır.

3. Sadece figür yerleştirme değil figüre dair yüz ekleme de yapılmıştır.

4. Figürlerin yüz olarak benzerlikleri duruş açısından da benzerlikleri içerebilmiştir ve bu özellik hikaye – roman kitap kapaklarında da korunmuştur.

5. Figürlere dair yerleştirmelerde zoomlama yapılması detaylı çizim yapılamayacak hale getirilmişlikle ilgilidir.

6. Figür yerleştirme gibi arka planlara dair kaynaklar: orijinal çizgi roman kapağı, Avrupa veya Amerika kökenli çocuk dergilerindeki illüstrasyonlar veya resimler gibi bu dergilerin kapakları, Amerika’nın etkisi ile gelişen kültürde sinema oyuncularının da betimlendiği kadın dergi kapakları, farklı çizgi roman kapaklarını değiştirip değiştirip kullanmak, solu sağ sağı ise sol yapmak, Silber Western gibi Alman kapaklarındaki figürlerin yüzlerini değiştirip Swing kapağı veya Tommiks kapağı hazırlamak, Amerika’da yayınlanmış kitap veya dergi kapakları gibi bunların Avrupa gibi Türkiye’de de kullanılan aynı halleri...şeklinde oldukça geniş bir alana yayılan bir toplayıcılık.

7. Figür yerleştirmede kaynak olarak alınan kaynaklar genellikle zoomlamaya uygun olabilecek olanlardır.

8. Kapaklardaki figürlere dair renklendirme hikaye örgüsü ile anlamsızdır. Örneğin turuncu saçlı veya mor elbiseli bir kovboy, laciverte benzer bir renkli dişil figür...Bunlar hep içerik veya kapakla verilmek istenilen duygudan bağımsızdır, aynı kahraman + anti kahraman figürlerdeki, asabiyet hariç, bariz duygusuzluk gibi. Hatta bazı kapaklarda kahramanlar adeta İtler Vadisinde donuk bakması karizmatikliğinden değil de replik ezberleyemediğinden olan karakterlere benzemektedirler.
Friends - Joey Tribbiani

Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.

9. Eğer bir kaynaktan bir şekilde sürekli alım(!) yapılmışsa orijinaldeki tali kapak başlıklarına dair semboller dahi kopyalanabilmiştir.

10. Figür veya sahnenin kapağa taşınmasında çizgi roman içerik temelinde temel kaynaklar Vampirella ve Mac Coy olmuştur.

11. Figür yerleştirmede ilgili kapağın içeriğe uygunluğu önemli olmamıştır, kapaklar yapmak için yapılmıştır. Bu nedenle aynı seride kahramanlar farklı farklı çizilebilmiştir veya farklı serilerde kahramanlar aynı duruşlu çizilebilmiştir veya benzer çizimler aynı yayınevinden yayınlanma veya yayınlanmama koşulu aranmaksızın farklı serilerde kullanılabilmiştir.

12. Kapaklarda serideki ilgili kahramanın duyguları, yaşadıkları...önemsizdir. Önemli olan güncel olacak şekilde heyecanın olduğu imajını konumlandırmadır.

13. Kapaklarda ünlü isimlere dair hassasiyette esas aktör veya aktristin güncel popülerliği ile ilgili olabileceği gibi bu sadece çizerin eline geçen kaynakla ilgili bir sınır da olabilmiştir. Dolayısıyla çizer için popüler olana dair çizim sadece kaynak oluşturması ile sınırlıdır, yoksa popüler olanı dahi çizme kaygısı bulunmamaktadır.

14. Kapaklarda Türk ünlülere dair çizimler oldukça azdır değil yok denecek kadar azdır, birkaç Tom Braks kapağı temel istisnalardır.

15. Kapaklarda eril veya feminen figürler eğer orijinalden veya Alman kapakları başta olmak üzere Amerikan veya Avrupa kökenli değilse birtakım sorunları içermektedir.

16. Bir seriye ait kapaklardan bir kapak her şeye rağmen harika iken( Süper Teks 30) başka bir kapak oldukça kalitesiz hatta ilkokul çocuğunun çizeceği şekilde olabilmiştir.

17. Kapaklarda Teksas oval 54, Süper Teks 30, Zorro 8(alfa) gibi çok nadir örnek, kaliteli kapaklardandır.

18. Vampirella ve Mac Coy başta olmak üzere çizgi kapaklar gibi içerikler de(çizgi şeritler) genellikle çizerler tarafından farklı taktiklerle kullanılmıştır. Çizerler bu kaynakları ülkemizde eskiden yayınlanmış kaynaklardan bile kopya edebilmişlerdir.
...

Türkiye’de her ne kadar mösyö tabirleri ile eşleştirilmiş olsa da Fransız Kültürü’nün etkileri ile romantizmin yaşanmış olduğu açıktır(aranjman şarkılar + film senaryoları). Bu etkide kültürün baskınlığı popülerlikle eş değer olmuştur.

Romantizm Nous Deux’ü yelpazeli bir samanyoluna dönüştürmüşse o zaman içeriğe bakmak faydalı olabilir.

Nous Deux Fransa’ya taşınmış Cino Del Duca’nın girişimleri ile ortaya çıkmış, 18’nci yüzyıl feminist hareketleri ile bağlantılı olarak hedef kitlesi kadın okurlar olan, haftalık bir dergi serisidir. Kozmetik dahil feminenliğe uygunlukta Fransa’nın başatlığında anlamlı dergide içerikler foto-roman tarzında olmuş ve bu konuda birçok ardıla kaynak oluşturmuştur.

Peki, Noux Deux sadece yelpaze veya samanyolu ile mi hayatımıza girmiştir?

Aslında 18+ maddeye dikkat edilirse cevabımızın hayır olabileceği aşikardır ve bunlardan en önemlisi yüz bölümünde yapılan montajlamadır.

Not: Tepeyidelen(!) diye bir yer var mıdır dersek:

Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.

Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.

İleri erotizmin sözde tarihi kahramanlıkla ilişkilendirildiği kara çocuğa dair fantezi dünyasındaki bu kapakta kara çocuğun ve dişi figürün yüzleri Nous Deux çizimlerine oldukça benzemektedir. Ancak kara çocuktaki, Vampirella’da bile olmayan, müstehcenlik sevdası Nous Deux kapaklarında yoktur, en ilerisi şort giyen kızlardır(o da herhalde Amerika’daki taşralı kız modasının Avrupa’ya uyarlanması ile ilgilidir.). Nous Deux’un yüzlerinin kara çocuğa uyarlanmasında etkili olan unsurlar ise Samanyolu’nun popüler olması ve duygusallık – romantizin ithal edilmesi ile kara çocuğun bir uyumluluk örneği olarak anlamlı olacağına dair inançtır.

Bu örnekte ise kara çocuğun kapağındaki muhteşem çizimin(!) aksine Mister No’daki çizim dönemsel olarak popüler bir aktriste, modele... ait olabilir mi? Ayrıca neden kara çocuk oradan buradan kendisine kapak bulma furyasına girmiştir?

Sadece kara çocuk kahramanlığı anlatır da diğerleri bundan feyz almaz mı? Samanyolu II’de gördüğümüz gibi Zagor da olabilmiş Fransız eril figür bu kapakla sarıklı da olmuştur, tesbihi de vardır elinde...

Tabi yine de Zagor olarak Nous Deux betimleme çizimleri kullanılmıştır.

Şimdi 18+ maddeye dair yeni örneklere bakalım, asıl konuya geçmeden önce:

Not: Üçlü yerleştirmenin öncülerinden. Kinowa kapağı aslında oldukça güzel hatta yapılacak bir yenileme ile muhteşem olabilir. Tex 16’ncı sayı kapağındaki dev pumayla Il Totem Nel Deserto’daki pumalar arasında ilişki olduğu düşündürülmek istenmiş olabilir mi? Öyle olsa bile devasa puma ile dev puma farklı değil midir?

Not: Kinova’nın sembolünün az sayıda kullanıldığı örneklerde yılana benzetilmeye çalışılan çizim sağda başı ezilmiş yılana mı dönüşmüştür?

Not: Bu iki kapaktaki temel eril ve dişil figürlerin Vampirella ve bir sayıdaki çizime ait oldukları her çizgi roman tarafından bilinecektir.

Not: Zagor’a ait bu kapağı Samanyolu Günlüğü II’de de kullanmıştım.

Not: DVD öncesinde özellikle 80’lerin VHS kapakları her çizgi roman kapaklarına ilgi duyan açısından eşsiz örnekler içermektedir.

Not: Benzerlikler ikincil figürler(b) içinde geçerlidir.

Not: Orijinalde en sağdaki karaktere dair Mister No ve Gordon kapağını daha önce paylaşmıştım.

Not: Capitan Volki kapağındaki eril ve dişil figürler arka planı şelale olan başka bir kapakta da kullanılmıştır, ancak dişi figürdeki eklenmiş yüzde korunum esas tutulmuştur.

Not: Figürün erilmiş gibi görünüyor olması önemli değildir.

Not: Yüz ekleme sanatı çerçevesinde, benzerlik açısından, Zagor kapağında makineli tüfek bölümünün üzerine bakılmalıdır.

7
Not: Bu uyduruk kapak için Alman kapakları kaynak olarak kullanılmıştır, ama biz Alman kapaklarındaki esinlenmenin kökenini paylaşalım.

Şimdi gelelim kapaklardaki sorunlara...

Belli kapaklarda Noux Deux gibi oldukça bariz bir Amerikan etkisi belirgindir. Westland Whirlwind helikopterlerini(Westland Aircraft) de bu kapaklarda görüyoruz, yoksa...?

Kızılmaske nasıl Sibirya kaplanı ile karşılaşabilir sorusu

şu kapakları görene kadardır. Yani Mor Phantom Triceratops, Mandrake nasıl 70’lerin modası Vikinglerle karşılabilir? Herhalde biri zaman makinesine binmiş diğeri de kendini dördüncü Murat zanneden ayarında biri ile karşılaşmış.

Gotik korku kapakları da çizgi roman kapaklarında kullanılmıştır.

Aktör ve aktrist veya model yüzlerine benzeyen figürlerden kaç tanesi gerçekten bu ünlülerden esinlenilerek yapılabilmiştir veya bu kapakta bu ünlü değil o ünlü hayır o değil bu desek ne kadar yanılabiliriz veya yanılmış oluruz? Hele o mavi gözlü Zagor'u görünce...

Bunun en önemli nedenini dişi figürlerle ilişkili şu kapakta bulmaktayız.

İt ite benzer diye her it figürü popüler it ile ilişkilendirilebilmiştir.

İkinci dünya savaşındaki Thomson yarıotomatik tüfekler 70’li yıllarda Mandrake’ye, mızraklı yerlilere ve Volki’ye mi sıkılmıştır?

Ve bence en önemli kapak...Bir Zagor kapağında Zagor’a doğru uçan tekme atan kızılderili arkadaşın aslında bir Steve Holland betimlemesine uygun çizildiğini görmüştüm, ama bu kapak daha başkadır. Çünkü enkaza benzer bir yerde Mister No bir mücadele halinde ve bacımız sanki içinde bulunduğu durumu önemsemeden eteğini mi yırtıyor, toprağı suya dönüştürme gücü ile kendini mi temizliyor, yırtılan jartiyeri için ağıt töreni mi düzenliyor...

Bu kadar savaş mavaş demişken ve Türk çizerlerin Avrupa’da yayınlanmış dergi kapaklarından esinlendiklerini(!) de bildiğimizden, Amerikan dergi kapaklarına bakalım...

Evet, ayı saldırısına uğramış bir figürü çizer çevirmiş, Mandrake’ye eklemiş...değil, Kızılmaske’ye bile eklemiştir. Çünkü bir kere ele geçtiğinden kullan kullanabildiğine...Konu ile ilgi önemli değildir.

Ayrıca her ne kadar Amerika kökenli olsa da kaynakların Avrupa’dan getirildiği de düşünülebilir.

Not: Capitan Volki olur da Mister No Steve Holland olur mu?

Not: Bildiğim kadarıyla bu figür Zagor’da kızılderilileştirilmiştir.

O Zagorlar bu Zagorlara benzemez...

Tabi sadece insan figürleri değil hayvan figürleri de eklenmiştir, kapaklara...

Not: Kar leoparı mı leopar mı genet mi belli olmayan kedi Kızılmaske ile nasıl karşılabilir diye sormayacağız herhalde.

Not: Bayou’da aslan olur mu diye düşünmeyelim...

Çizerler kendilerince çizdikleri kapaklarda yerli ve milli(!) bir anlayışla bir Steve Holland yaratabileceklerini düşünürken bile Steve Holland’dan vazgeçemeyeceklerini adeta haykırmışlardır.

Tek bir kaynak farklı kaynaklarda kullanılabilecek kadar yayılabiliyorsa, çizerlerin Steve Holland sevdaları modeli çok sevdiklerinden değil de ellerine geçen kaynakla ilgiliyse ve nasıl Vampirella ve Mac Coy kareleri kapaklarda neredeyse umarsızca kullanılabilmişse... o zaman çizerlerin kapak hazırlamada dergi içlerinden de yararlandıkları(!) düşünülebilir.

Bu arkadaşı hatırlıyor muyuz hani Zagor, Tomi Brakos, Zembla...’daki yüz...Demek ki yüz naklinde ileri işler başarmış Türk çizerler dergi içlerinde de oldukça yararlanmış olabilir, ancak bir sorun var.

Öncelikle dergi içlerinden zoomlama ile alınan unsurlar bir resimden değil illüstrasyondan kopyadır.

Bildiğimiz gibi illüstrasyon ile resim farklıdır, illüstrasyon resimdeki betimleme veya temsil içeriğini temsil etmekle birlikte soyut veya somuttaki durağanlık illüstrasyonda yoktur.

Bu resimler dergi içinde ‘’ picture feature ‘’ adıyla yayınlanmıştır ve bu içerikte asolunan gerçek veya kurgusal bir olaya dair canlandırma yapmadır, o anı belirginleştirerek canlandırmadır, resimdeki somut ve soyutluktan farklı olarak gerçek veya kurgusal yaşanılmışlık, açıklayıcılık için, detaylı hale getirilmiş bir somutla betimlenir ve bu nedenle daha çok geniş perspektif iki sayfaya yayılmıştır.

Örneğin ‘’ Hawai’de insan eti yiyen bir grup var mı? ‘’ ile ilgili bir başlıkta insanları ve özellikle seksi olarak görülecek kadınları kovalayan yerlilere dair bir betimleme yapılır, bir yandan yerliler bunları kovalar bir yandan da uzakta bu yamyamları durdurmaya çalışacak Amerikan askerleri yer alır, bir yandan da bir erkekle kadın bir yerde saklanıyor olabilir. Hani aynı bir fotoğraf karesinde bir kişi düz yola bakar, diğeri askere bakar, asker yanda kameranın odağının ters yönüne bakar, diğer asker arkada silahı ile diğer yere geçmekte olması gibi.

Örneğin Ankara semalarında bakılınca da bilinen Joseph Thorak’in gökdelen seviyesinde yükselttiği heykellerine dair Berliner Illustrirte Zeitung’da ki illüstrasyonda bir çalışma alanı tasvir edilmiştir.

Peki Türk çizerlerin illüstrasyon anlamış oldukları nedir?

Ve hep söylenilen imkansızlıklara(!) basit ve ucuz çözüm bulmakla uğraşmak mı yoksa Steve Holland ve Eva Lynd’i kopyala gitsin mi? İşte belki de mesele buydu.

İşin daha ilginci şudur, bu illüstrasyonların yayınlandığı dergi içeriklerinde öldürülmüş insanların görüntüleri sansürsüz şekilde yayınlanmıştır. Yani o döneme günümüzde özlem ile bakalım dersek, o da nesi öldürülmüş insanların sansürsüz görüntüleri, belki Türk çizerler bizi bu görüntülerden korumak istemişlerdir diyebiliriz ve bu istek ülkemizde resmi makamlarca 80 darbesi zamanında yayınlanmış sansürsüz şekilde öldürülmüş insanların resimleri ile yapılan propaganda kaynaklarına kadar devam etmiş de olabilir.

Zagor yüzü başka bir kapakta ikincil figür yüzü olabilir ama foto-roman kapaklılıkta esaslıklar korunmalıdır.

Tabi yine Steve Holland...

Peki, Türk çizerler gibi yabancı çizerler de Steve Holland’dan etkilenmiş olabilirler mi ya da Türk çizerlerin etkilendikleri yabancı çizerlerin etkisinden kaynaklanan Steve Holland modeli yabancı çizerleri ne kadar etkilemiş olabilir? Tabi ki belli bir etkinin olduğu açıktır..Ancak bir serideki bir sayıdaki bir esinlenme örneği ile genelleştirmişlik arasında fark olacağı açıktır.

Kaldı ki kapaklardaki benzerlikler illüstrasyon benzerlikleri içinde kullanılabilir, ancak orijinal olmayan kapaklardaki zoomlama çizimleri sorun teşkil etmektedir. Çünkü kapağa dair oluşturulan bir illüstrasyon kaynağını hikayeden alabilmesiyle, içeriği ortaya koyabilmesiyle ilişkili olma durumu beraberinde detaylı çizimi gerektirmektedir ki bu Türkiye’de yayınlanmış çizgi romanlarda bulunmayan bir özelliktir.

Not: Tex kapağı Türkiye’de yayınlanmış bir Zagor kapağında Zagorlaştırılarak kullanılmıştır.

Çünkü bir çizgi roman kapağı ile anlamlıdır, kapak hikayedeki kahramanın oluşturulan tarzını yansıtmalıdır, kapaktaki esinlenme ile kopyacılık farkı tasarımsal farklılıkları ifade eder ve içerikten bağımsızlık, çok az istisna hariç, mutlak kopyacılıkla şekillendirmedir.

Esinlenme örneklerinde popüler olanların kapaklarda yer alması normaldir, dönemsel bir özelliği yansıtabilme açısından da. Peki, illüstrasyon çizimlerinden farklı olarak çizime dair esinlenme örneklerinin yurt dışı kökenli olarak kapaklarda kullanılması nasıl adlandırılabilir?

Örneğin İtalyanların çizgi roman kapakları Türk çizerlere örnek oluşturmuş olabilir mi? Sonuçta plana bağlı olsun veya olmasın bir planla çizilmiş kapaklara dair benzer veya kopya çizimde İtalyanlar arasında olanların Türkiye’ye ithal edilmesi veya İtalyan aktör veya aktristlerin Türk çizgi roman kapaklarında yer alması bir çizgi roman değil de fumetti kültürünü temsil edebilir.

Hatta İtalyan çizerler aktristlere çiçek de eklediklerinde, Türk çizerlerin çizimleri ile benzerlik oluşturacak bir yolu açmış olabilirler.

Hani filmlerde storyboardlar vardır, çizerlerin de kapağa dair tasarımları açısından kapak konsepti için bir kavramsallaştırma silsilesine(kompozisyon) ihtiyaçları olabilmelidir. Eğer okuyucunun ilgisini çekecek bir sahneye dayalı bir kapağa ihtişam kazandırmak istiyorsak o zaman karakter fazlalığını küçük ölçeklendirme ile anlamlı tutma gibi taktiklerden yararlanabilmeliyiz. Çünkü kapak bir nevi fragman gibidir, asıl film değildir. Örneğin Süper Teks 30 hem popülerlik hem kaynağını içerikten alma açısından benzersiz bir örnektir veya Teksas oval 54 renk + karakter kompozisyonu açısından benzersizdir. Hani insan düşünüyor, acaba bu kapakları kim çizmiştir?

İnsanlar genellikle kahraman + anti kahramana dair kapakları severler ama Türk çizerler kahramana karşıtlık çizimlerinde daha çok komünistleri düşman gösterebilme temelli betimlemelerden de yararlanmışlardır, yani çizgi roman içerikleri gibi kapakları da siyasi propaganda yapabilmek maksadını yansıtabilmiştir.(Küba’da gerçekleşen devrimden sonra Amerika ve uyumlu müttefikleri komünizmin yayılmasını durdurabilmek ve çıkar alanlarını korumak için çeşitli propagandalardan yararlanmışlardır ve Türkiye’de de top atılmayacak bir hassasiyetten sonra dergilerin yayınlanmasına dikkat edilmiştir. Örneğin komünistler insanların mango yetişmeyen yerlerde mango yeme özgürlüğünü engelliyor, komünistler seksi ajanlarını içimize yerleştiriyor, komünistler su gibi içki içerler, komünist kadınlar külotlu dolaşırlar ve onların iffetleri düşüktür...Gerçi kapitalist Batı Almanya şehvet düşkünlüğü, lüks hayat özentisi ve içkileri ile tanınıyordu da olsun tüm kötülüklerin anası komünistlerdir.).

Aynı Avrupa’daki Capitan Volki ve Capitan Venüs’ün atası olarak değerlendirilebilecek örneklerdeki içerikler gibi.

Tabi bu sadece kaynak alma kabiliyetinin bir bölümünü oluşturmuştur.

Yani Türkiye’de birisi çıkıp bir çizgi roman kapağı tasarımı yapsa ilham alacağı örnekler ne olabilir veya bir sahne canlandıracak bunu nasıl yapabilir? Çünkü Türk çizerler çizgi romanın alınabilir olmasında temelde bir şekilde aksiyon ve erotik içeriğin yeterli olacağına kanaat getirmişler, kapakta sanata dair bir hassasiyet önemsizdir(Süper Teks 30 ve Teksas oval 54 gibi çok az örnek hariç).

Evet, şimdi kara çocuğa geri dönelim..

Demek ki bazı kapaklarda güncel olan bir aktrist veya model değil de Earl Norem’in Tonight’s Wife isimli çalışması gibi illüstrasyon örnekleri kullanılmıştır.

Sadece Amerikan dergi içlerinden bile bu kadar örnek bulabiliyorsak, Avrupa’da yayınlanmış dergi içeriklerinden kaç tane örnek bulunabilir veya şöyle soralım Avrupa’da yayınlamış kapak – içeriklerin Türk çizgi romanlarına olan etkisi nedir?

Demek ki çizerlerin kapakları zoomlanmış illüstrasyon geleneğine dayanmaktadır ve kapakta çizgi romana dair bir hikaye alt yapısı zoomlanmış illüstrasyon örnekleri ile kapatılmaya çalışılmıştır. Figür modellemesi açısından da bir şekilde uygun olma yeterli görülmüştür.

Anlaşılan Ömer Muz’un çizimlerine kadar Süper Teks 30 ve Teksas oval 54 dışında çok az değerli kapak yapılabilmiştir. Peki, bu durum değişmiş midir?

Capitan Volki aradan geçen senelerde Maggiore Volki rütbesine yükselmiştir, ancak değişen bir şey olmuş mudur?

İllüstrasyon kökenli tespit edebildiğimiz diğer örnekler:

O Bardot’lar bu Bardotlara benzemiyorlar.

Kapaklardaki o altta bulunan yüzler de acaba eklenmiş yüzler midir?

Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.

 

[abboritta]

CCCL.

 

[abboritta]

Günaydın Dünya Klasikleri Günlüğü:

Dünya klasikleri serisi denildiğinde aklımıza insanlığın ortak kültürü olarak anlam taşıyan kitaplar gelebilir, ancak bu klasikler 1967 ile 1970 yıllarında İtalya'da yayınlanmış I classici a fumetti isimli seriyi tanımlamaktadır.

Toplamda 28 adet yayınlanmış seriden ülkemizde, renklendirilerek, 9 adet yayınlanmıştır.

 

[oktayyapıcı13]

 

[oktayyapıcı13]

 

[oktayyapıcı13]

 

[oktayyapıcı13]

 

[oktayyapıcı13]

 

[oktayyapıcı13]

 

[oktayyapıcı13]

 

[oktayyapıcı13]

 

[oktayyapıcı13]

 

[oktayyapıcı13]

 

[oktayyapıcı13]

 

[oktayyapıcı13]

 

[oktayyapıcı13]

 

[oktayyapıcı13]

 

[oktayyapıcı13]