Tarihimiz Çizgi Roman (Tempo yazısı)

[scanfan]

Kültür Bakanlığı'nın Türk Tipleri
Tarihimiz Çizgi Roman
Tempo Makalesi, 1990

Bu yazı haftalık "Tempo" dergisinin 1990 yılında çıkan son sayısından (Aralık, 52. sayı). "Kültür Bakanlığı"nın o tarihlerde gündeme getirdiği bir çizgi roman ve çizgi film projesine getirilen eleştiriler ele alınmış. Bu projeye göre milli çizgi roman karakterlerinin oluşturulması ve Türk geleneklerine uygun, konusunu tarihten almış çizgi romanların yapılması, teşvik edilmesi söz konusu. Eleştirenler ise bunların özgün olmadığı, Türk mitolojisine uygun düşmedikleri, dolayısıyla yapılan bu sakil adaptasyonların çarpıtma yaptığını ve üretilirlerse çocukları yanlış bilgilendirecekleri şeklindeymiş. Bunun için de "Tarzan"dan adapte edilmiş yerli "Toygar"ı örnek gösteriyorlarmış.

Kitaplığımda rastladığım çizgi roman, mizah çizerleri, antika kitap, kitap kültürü, sahaflar vb gibi konulardaki dergi yazılarını hiç tasnif etmeden olduğu gibi bu bölüme aktarıyorum. Bazıları uzun, bazıları kısa olan bu yazılardan birçoğu akademik olmayabilir, ancak sonunda Çizgi Diyarı'nın makale arşivi dişe dokunur bir hacim kazanacak, belki de araştırma yapanlar bunların içinden değerli çalışmalar çıkarılabilecektir, kim bilir? En azından bunların arşiv değerleri vardır. Bundan çeyrek asır önceki durumla şimdiki durum arasında kıyaslamalar yapmamıza da yardımcı olabilirler. Veya belki de 10 yıl sonra araştırma yapacak birinin bu dergilere/yazılara ulaşma şansını arttırmış olacağız.

​

Not: O tarihte adı "Kültür Bakanlığı"ymış. Şimdi bu bakanlığın adı "Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı". Her hâlde adı en çok değişen bakanlık bu olmalı. İlk önce "Basın-Yayın ve Turizm Bakanlığı" (1957-1963) olarak kurulmuş, sonra adı "Turizm ve Tanıtma Bakanlığı" (1963-1981) olmuş, bu arada "Kültür Bakanlığı" (1971-1981) ayrılmış, "Kültür ve Turizm Bakanlığı" (1983-1989), tekrar "Kültür Bakanlığı" (1991-2003), "Turizm Bakanlığı" (1989-2003) olmuş, nihayet 2003'te şimdiki adı olan "Kültür ve Turizm Bakanlığı" olarak yeniden kurulmuş.

 

[büyük beyaz]

Tebrik ederim ağabey.
Gerçekten bunları çok önemsiyorum.
Toygar oğlumuzu ben hiç görmedim.
Ama bunu okurken hep aklım Tarzan'da olurdu zaten.
Oğlum (11 yaşında) Saftirik serisi dışında başka birşey okumaz.
Bence çizgiroman evet ama, yeni nesile bunu pc oyunları olarak aktarmak belki daha ilgi çekici olurdu.
Sonuçta biz son nesiliz işte.

 

[Shoryuken]

Makalede itiraz edilecek çok şey var aslında.

Ama dönemin şartlarının tartışmayı "özgün olmak" zemininden çıkarıp İslami propaganda yapılıp yapılmayacağı konusuna çekmiş görünüyor. Hayatın içerisinde din var, dindar ve dine karşı insanlar var. Ama anlaşılan ve görülen o ki dine dair herhangi bir imanın (iman değil, ima ) dahi herhangi bir şekilde sözünün edilmemesi isteniyor... Yokmuş gibi davranılması isteniyor... Bu kadar fevri olmaya hiç gerek yok... Sevilmese de, nefret de edilse insana dair her şey edebi eserlerde olmalı diye düşünüyorum.

Makalede bahsi geçen ve çok tartışılan Toygar, hiç de (bence) Tarzan çakması değil. Çünkü aslanların yetiştirdiği çocuk konsepti bizim geçmişimizde var olan bir olgu. İtiraz edenler hiç Dede Korkut okumamışlar galiba. Tepegöz'ü öldüren Uruz oğlu Basat aslanlar tarafından büyütülmüştür. Üstelik aslanlar sadece tropikal bölgede yaşamaz ki. (Eskiden daha yaygın yaşama alanları vardı) İran aslanı var mesela ki İran da tropikal bölgede değil. İran konusuna girmem Fahrettin Kırzıoğlu gibi benim de Dede Korkut Hikayelerinin Partlar döneminde yaşanılan olayların daha sonraki nesillere bu hikayeler aracılığıyla aktarılması, İslam'dan sonra da hikayelere İslami sos eklenmesi görüşüdür. Bu teorinin tartışılma yerinin burası olmadığını biliyorum, bu yüzden noktalıyorum burada.

Keşke Orhan ve Erhan Dündar kardeşler sitemizde de paylaşılan Toygar'ın devamını yapsalardı. O dönemde okumuş ve devamı var diye aramıştım. Aşağıdaki linkten ilgili paylaşımı indirip okuyabilirsiniz:

http://www.cizgidiyari.com/forum/digerleri-turkce-cizgi-romanlar/12106-toygar.html

Bir-iki şey daha yazacaktım ama unuttum onları. Neyse, güzel mevzu. Bugün bile tartışılabilecek bir konu. Makaleyi alıntılama amacınız da çok güzel, sevgili dostum. Aynen devam...

 

[yeryüzü]

Bir de Tounga var ama onu da konuya
dahil etmeyelim artık .. Teşekkürler dostlar.