Sergio Bonelli Sorularınızı Yanıtlıyor
Zagor’un kızılderili lisanındaki ismi ‘Zagor-Te-Nay’ gerçekten Algonkin lehçesinde ‘Baltalı İlah’ anlamına gelir mi?
Hayır, bu benim uydurduğum bir şey. Zagor-Te-Nay ‘Baltalı İlah’ anlamına gelir dediğimde aslında bunun gerçekte hiç bir anlama gelmediğini biliyordum. Şu anda bir isim vermek zorunda kalsaydım daha dikkatli olurdum ve belki Navajo’ların veya diğer kızılderili kabilelerinin dillerinde var olan kelimeleri kullanarak bir isim yaratırdım. Ama o zaman, ki 1961 senesiydi, şu anda olduğumdan çok daha esnektim ve bugünkü kadar fanatik değildim; bu yüzden baştan sona her şeyi kendim yarattım. Ayrıca çizgi romanlar o zamanlarda daha naif ve daha hayalciydi; kesinlikle günümüzde olduğu kadar belgelere dayanmıyordu ve okuyucular da bu durumdan hoşnuttu. Zagor ismini nasıl yarattım ? Uzun bir süre isim konusuna kafa yorduğumu hatırlıyorum. Otobanda araç kullanıyordum ve hazırladığım çizgi romanın esas kahramanının tüm özelliklerini belirlediğim halde ona ne isim vereceğime karar verememiştim. Milan’a vardığımda hoşlandığım bir isim kafamda oluştu: Ajax. Daha sonra halihazırda bu isme sahip bir deterjan markası olduğunu fark ettim. İsim konusunda kafa patlatmaya devam ettim ve Zagor ismine ulaşmam oldukça uzun bir süre aldı. İsmin içerisine kapak sayfasına birebir gidecek şimşeği andıran bir ‘Z’ harfinin olması gerektiğini düşünüyordum. Ajax’a gelecek olursak, belki de Baltalı İlah’ın çok iyi bilinen ‘Aayaaaak’ narasında bu ismin izlerini görebiliriz.
Zagor evrenindeki en önemli unsurlardan birisi de ‘Darkwood Ormanı’dır: diğer klasik western sahnelerinden farklı, her an her şeyin olabileceği fantastik bir mekandır Darkwood. Böyle bir mekan yaratma fikri nasıl ortaya çıktı ?
Darkwood tamamen sezgisel bir karardı: Tex’de olduğu gibi gerçekçi tarihlere ve coğrafyaya dayanan senaryolara benzemeyen hayali öyküler yazmaya karar verdiğimde fantastik ve gerçekte var olmayan bir yer yaratmamın doğru olacağını düşündüm, tıpkı 30 lardaki Flash Gordon ve günümüzdeki Conan gibi. Senaryo yazarının istediği her şeyi yapabileceği, bunu yaparken de mantıklı açıklamalarda bulunmak zorunda olmadığı hayali bir dünyaya sahip olmasının önemli olduğunu düşünüyordum. Tıpkı Robin Hood ve Tarzan gibi Zagor’un kendisine ait gizemli bir ormanı olmasını arzu ettim. Bu yüzden ağaçlık alanlarıyla, bataklıklarıyla, dağlarıyla, geniş düz arazileriyle ve civar kasabalarıyla içinde çeşitli maceralar barındıran Darkwood’u yarattım. Darkwood gerçek dünyada değil fantazi dünyasında yer alır. Böylece yarattığım karaktere en az kendisi kadar fantastik bir mekan vermiş oldum. Ayrıca diğer bir çok çizgi roman kahramanının yaşadığı yerleri haritada tespit etmek güçtür. Örneğin Kızılmaske’nin yaşadığı Kafatası Mağarası Bengal’deki Bandar pigme ormanında bulunur. Coğrafi konuma göre Bengal, Hindistan alt kıtasında yer alır. Kızılmaske maceralarında kaplanlar ve Raca’ların yanısıra aslanlar, siyahi yerli kabileleri ve çöl bedevileri ile karşılaşırız. Şimdi bu mekan Hindistan mı yoksa Afrika mıdır ? Kızılmaske’nin yaşadığı Bengal’in fantastik bir mekan olduğu apaçıktır. Hatta 1930 ların bir diğer çizgi romanı Flash Gordon’da Alex Raymon, içerisinde orman krallıkları, uçan ülkeler ve macera dolu mekanlar içeren Mongo isimli bir gezegen yaratmıştır. Sonuçta yazar koca bir evren yaratabiliyor iken sadece bir karakter yaratmakla kendisini niye kısıtlasın ki ? Anlatım tekniği keyifli bir okuma vadettiği sürece coğrafi doğruluk yazarın ve öykünün gereksinimlerine göre elastikiyet gösterebilir. Böylece artık keşfedilecek köşesi kalmayan fazla kalabalık dünyamızda bilinmeyene ulaşan kapı halen açık kalabiliyor.
Yine de Darkwood ile ilgili her şey hayal ürünü değil. Bir dereceye kadar ormanın nerede konuşlandığı, belli bir zaman içerisinde sınırları daha kesin bir şekilde tanımlandı. Ayrıca ormanın aşırı fantastik yönleri törpülendi. Peki öyleyse Darkwood nerede ? Ve Zagor evreninde tanımlanan bölgenin ne kadarı topografik açıdan gerçek ?
Darkwood hayali bir mekandır ancak bir çok referans gerçektir: örneğin kızılderili kabileleri ve bazı dağların, nehirlerin ve vadilerin coğrafi isimleri. Tabi ki geröek ile fantazi arasında bir denge kurmaya çalıştım. Örneğin Zagor’un sık sık ziyaret ettiği Henry Kalesi gerçekte var olan bir yerdi. Bu kale Wheeling Nehrinin yanıbaşında kurulmuştu ve günümüzde bu kalenin eskiden bulunduğu yerde Wheelin isimli kasaba bulunur. Peki öyleyse Darkwood nerededir ? Aşağı yukarı ABD’nin kuzey doğusunda bir yerde, Ohio ile Pennsylvania arasında kalan Büüyük Göller yöresinin hemen güney kısmındadır. Alın size ilk tezat : Darkwood tropikal bir ormandır, hatta sarmaşıklarla doludur ancak coğrafi olarak normalde burada Kuzey bitki örtüsü (örneğin kozalaklı ağaçlar) olması lazım. Ancak hayal gücünün ürünü olan çizgi romanlarda iklim kuralları değil maceranın gerektirdikleri baskın çıkar. Zamanın, okuyucuların ve anlatım tekniklerinin değişmesi, senaryo yazarlarının farklılıklar göstermesi ile artık ormanda daha az sarmaşık görüyor ve yer isimleri daha çok gerçeğe uygun konuluyor ama yine de bunlar orijinal Zagor arka planını zedelemeden gerçekleşiyor. Örneğin bugün yeni bir karakter yazmak durumunda kalsaydım sayısız kütüphanede araştırma yapmam gerekirdi. Halbuki Zagor’u yarattığımızda Darkwood bataklıklarının timsahlarla dolu olması çok iyi sonuçlar verdi.
Zagor’dan bir western çizgi romanı olarak bahsedebilir miyiz ?
Maceraların mekanı ABD’nin kuzey doğusunda yer aldığı için Zagor’a ‘western’ değil ‘eastern’ diyebiliriz. (western: batıya ait, batı ile ilgili / eastern: doğuya ait, doğu il ilgili) Aklımdaki arkaplan John Ford’un ‘Stagecoach’ veya ‘Fort Apache’ filmlerindeki sahneler değil, ‘The Last of the Mohicans’ filmindeki sahnelerdi. Zagor’da kullandığım mekanları bilinçli olarak Tex’de ve o zamanların gözde western karakterlerinin maceralarında kullanılan mekanlardan farklılaştırdım. Bu yüzden Zagor maceralarında karşılaştığımız kızılderili kabileleri Apaçiler ve Navajolar gibi batıda yaşayan kızılderili kabileleri değil, Algonkinler ve Urokiler gibi kuzey doğu halklarıdır. Ayrıca Zagor’un yaşadığı dönem klasik western karakterlerinin yaşadığı dönemden daha önceki bir zamandır. Fantazi ve korku öğelerinin Zagor’u alışıldık western karakterlerinden ayırdığını görebilirsiniz : bu öğeler gelişigüzel bir şekilde değil, sistematik olarak kullanılırlar çünkü western döneminin klasik konuları halihazırda sayısız kereler kullanılmış ve tüketilmiştir. Bu yüzden Baltalı İlah belirli bir türün (janr) sınırları içerisine girmez, bir çok türün özelliklerini gösterir. Ama eğer gerçekten bir tanımlama isteniyorsa ben ‘macera çizgi romanı’ tabirini tercih ederim.
Zagor maceraları hangi zaman diliminde geçer ve bu zaman dilimini tercih etmenizin ardındaki nedenler nedir ?
Baltalı İlah maceraları 19 ncu yüzyılın ilk yarısında yaşanırken Tex ve diğer bir çok western kahramanı 19 ncu yüzyılın ikinci yarısında at koştururlar. Zagor’un diğer kahramanlardan farklı olmasının önemli nedenlerinden birisi budur. Zagor’u yarattığım sırada Vahşi Batı teması en görkemli günlerini yaşıyordu ancak tüm bu konseptin hayalimdeki maceraları yaşayacak kahraman için yetersiz kalacağını hissettim. Bu yüzden öykülerin zaman dilimini daha önceki bir döneme kaydırdım. Böylece Zagor’un maceralarının da yardımıyla kolonicilerin henüz kirlenmemiş kızılderili topraklarını ele geçirme sürecinin etkileyici bir şekilde hissedilmesini amaçladım. Bu tercih bana kızılderilileri henüz beyaz adamlar tarafından topraklarından kovulmadan, memleketlerinin efendisi ve geleceklerini tayin etme fırsatı ellerindeyken resmetme olanağı sağladı. Her halukarda hem ben hem de diğer senaryo yazarları maceralarımızı ‘Seminollerle Savaş’ benzeri tarihi olaylara da
Kaynak :
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
Türkçe Çeviri : Bilinmiyor
alıntıdır