The Manhattan Projects #1 (Çeviri ve Balonlama)

[Muhammed AĞAR]

Manhattan Projesi hakkında

1940'lardaki atom bombası çalışmalarını çizgiroman kurgusu içinde anlatacak olan Hickman'ın Image Comics'ten olan bu yeni serisini Sayı/Seri İncelemeleri kısmına almayı daha uygun gördüm. Neden? En önemli nedeni serinin uzun soluklu olacak olması. Bir diğer nedeni de seriyi ilk sayıdan itibaren her ay inceleyemeyi planlamam. Bu plan ne kadar tutar bilemiyorum tabii ki fakat en kötü ihtimalle Farklı Tatlar'a aktarılabilecek genel bir yazıya daha sonra dönüştürülebilir. Seriye gelecek olursak, ilk sayısı Pitarra ve Cris Peter tarafında çizilen seride Hickman, projenin sadece atom bombası yapmaktan çok daha öte olduğunu bir çizgiroman fantezisi altında anlatmak içi yola çıkıyor.

Robert Oppenheimer birçok okul bitirmiş, Berkeley'de öğretim görevlisi olmuş, bilim camiasında tanınan ve saygın bir insandır. İlerleyen yaşında The Manhattan Projects'e Amerikan başkanının yeşil ışık vermesi üzerine atom bombasını tamamlamak için katılan Oppenheimer, ilk gününde Japonlar'ın üsse bir portal açarak robot samuraylarını bilim adamlarını doğraması için yollaması ile kendisini aksiyonun içinde buluyor. Tabii Oppenheimer'ın projeye katılış amacı bir avuç politikacıyı memnun edecek bir atom bombası yapmaktan çok öte olacaktır. Robert'ın ikiz kardeşi Joseph Oppenheimer ise genç yaşında hayvanları daha sonraki hayatında ise insanları öldürerek suç dünyasında tanınan ve azılı bir seri katil olmuştur. Yakalandığı zaman akli dengesi yerinde olmadığı için tımarhaneye gönderilen Joseph yıllar sonra hastaneden çıktığında iki zıt dünyayı temsil eden bu iki kardeşin artık birleşmesine karar verir ve Robert'i projeye katılmasının önceki günü öldürür. Diğer öldürdüğü insanların ruhları gibi onun ruhunu da kendisine katarak ikiz kardeşi ile bir olur. Oppenheimerlar tek bünyede robot samuraylarıyı taramalı tüfekle delik deşik ederken Joseph belki kardeşi ile birleşmesinden belki de robotlar canlı birer varlık olmadıklarından dolayı insan öldürdüğü zamanki aldığı tatmini yaşayamaz.

Yine Image'de yayınlanan dört sayılık The Red Wing serisinde beni hayal kırıklığına uğratan Hickman bu sefer daha ilgi çekici bir dünya yaratmışa benziyor. Sayının bir sahnesinde bir odaya kilitlenmiş ve 2001 a Space Oddyssey'dekine benzer siyah, kahverengi bir duvarı inceleyen Einstein'ı gördüğümde ileride neler olacak diye iyice meraklanmamın yanında başka bir sahnede robot samurayların Einstein'a dokunamamış olmasını görmem ile bu merakım ikiye katlandı.

Çeviriye daha başlamadım bittiğin de yine bu konu üzerinden paylaşıcam onun için böyle açtım başlığı.
Şimdi size bir prototipini göstericem ilk sayfanın. Hatalarımı söylerseniz mutlu olurum. Tavsiye ve önerilerinizi bekliyorum.

 

[serifengin]

Öncelikle başarılar..
Çeviride cümle düşüklükleri var.
Balonlamada ise taşma var.
Yazıyı ortala yaparsan daha iyi olur.
Uzun cümleleri yerleştirmede sorun yaşıyorsan anlaşılır şekilde olarak kısaltabilirsin.
Balon temizliği güzel.
Basitçe;
Dünyanın her yerinde savaş var General Groves.
Politikacılar sözleri işlerine geldiği gibi kullanırlar, gibi cümlelerde hem anlam hemde çeviri hatası var.
Translate çevirisi doğru olmaz..

 

[Muhammed AĞAR]

Öncelikle başarılar..
Çeviride cümle düşüklükleri var.
Balonlamada ise taşma var.
Yazıyı ortala yaparsan daha iyi olur.
Uzun cümleleri yerleştirmede sorun yaşıyorsan anlaşılır şekilde olarak kısaltabilirsin.
Balon temizliği güzel.
Basitçe;
Dünyanın her yerinde savaş var General Groves.
Politikacılar sözleri işlerine geldiği gibi kullanırlar, gibi cümlelerde hem anlam hemde çeviri hatası var.
Translate çevirisi doğru olmaz..

Translate çevirisi değil, daha çok okul çevirisi. Teşekkürler düzelttiğiniz için.

 

[İskenderunlu]

Genelde çizgi romanları büyük harflerle okumaya alışığız..

 

[MKanjeri]

Bazı yerlerde cümleler çok havada kalıyor. Ayrıca ufak tefek imla hataları da mevcut. En önemli hataların ''-da, -de'' ekleri ile bağlaç olan ''da, de'' yi birbirine karıştırman. İlk baştaki ''benimkinden'' kısmı da aynı şekilde.
Balonlamaya gelecek olursak, cümleleri ortalayarak yazarsan sığdırma konusunda pek sıkıntı çekmezsin.

 

[Muhammed AĞAR]

Genelde çizgi romanları büyük harflerle okumaya alışığız..

İngilizcesi de böyle. Küçüklü-büyüklü olunca vurgular daha sağlam oluyor.

 

[Muhammed AĞAR]

Bazı yerlerde cümleler çok havada kalıyor. Ayrıca ufak tefek imla hataları da mevcut. En önemli hataların ''-da, -de'' ekleri ile bağlaç olan ''da, de'' yi birbirine karıştırman. İlk baştaki ''benimkinden'' kısmı da aynı şekilde.
Balonlamaya gelecek olursak, cümleleri ortalayarak yazarsan sığdırma konusunda pek sıkıntı çekmezsin.

Teşekkürler uyarınız ve öneriniz için.

 

[serifengin]

Tavsiyem;
Önce bir sayfaya yaz balonlara yerleştirceğin cümleleri iyi derece ingilizce bilen ama Türkçeyede hakim birisini bulup revize ettirmen.
Yazık olmasın uğraşına..

 

[uzung]

Sevgili Muhammed Ağar, öncelikle başarılar dilerim. Zor bir işe kalkışıyorsun.
Balonlama konusunda naçizane tavsiyem, yazıyı mutlaka balona
sığdırmalısın. Bir yana yaslamak yerine ortalayarak yazmayı dene.
Kelimeleri kaydır, böl. Mutlaka birden fazla seçenek vardır. Görerek en
iyisini seçebilirsin. İmla kuralları konusunda biraz sıkıntı var.
(Her da' yı ayırma.)
Yazının boyutunu çok küçük oynamalar dışında değiştirme. Yaptığın
bölümleri sürekli birilerine kontrol ettir. (Çeviri ve balonlama olarak ayrı
ayrı.) Kolaylıklar diliyorum.​

 

[Muhammed AĞAR]

Tavsiyem;
Önce bir sayfaya yaz balonlara yerleştirceğin cümleleri iyi derece ingilizce bilen ama Türkçeyede hakim birisini bulup revize ettirmen.
Yazık olmasın uğraşına..

Benim çeviri yapmamdaki amaç İngilizce mi geliştirmek. Yanlışlarımı söylerseniz bir daha o yanlışa düşmem onun için uyarın dedim. İlk çevirim olduğu için biraz acemilik var. Zamanla çözerim olayı bayağı üretken biriyimdir.

 

[Muhammed AĞAR]

Sevgili Muhammed Ağar, öncelikle başarılar dilerim. Zor bir işe kalkışıyorsun.
Balonlama konusunda naçizane tavsiyem, yazıyı mutlaka balona
sığdırmalısın. Bir yana yaslamak yerine ortalayarak yazmayı dene.
Kelimeleri kaydır, böl. Mutlaka birden fazla seçenek vardır. Görerek en
iyisini seçebilirsin. İmla kuralları konusunda biraz sıkıntı var.
(Her da' yı ayırma.)
Yazının boyutunu çok küçük oynamalar dışında değiştirme. Yaptığın
bölümleri sürekli birilerine kontrol ettir. (Çeviri ve balonlama olarak ayrı
ayrı.) Kolaylıklar diliyorum.​

Teşekkürler uyarınız için. Tavsiyenizi uygulayacağım tavsiye içinde teşekkür ederim.

 

[enygma]

Dostum çeviri için verebileceğim en iyi tavsiye sözlük kullanmak olacak. sürekli sözlük kullan. Bildiğin kelimeler için bile sözlük kullan. çok basit yapılı cümleler olmadığı müddetçe her zaman sözlük kullanmaya çalış. Bir kelimenin anlamını biliyor olabilirsin, ama sözlüklerle çok daha uygun anlama ulaşabilirsin. gördüğüm kadarıyla deyimleri ve özel tamlamaları yanlış çevirmişsin. bunun çözümü de dediğim gibi tamlamayı araştırmakla olacak. Yani ingilizceyi iyi bilsen bile ingilizceden daha çok türkçe zenginliğinin olması gerek. Bunun da en uygun yolu sözlüklerden alternatifleri bulmak.

benim türkiyenin en iyi çevirmeni olarak addettiğim Çiğdem Erkal İpek'ten aldığım tavsiyedir, uygulamanı öneririm

tabi olay kelime çevirmekle ibaret değil. dil yapısı konusunda kendini geliştirmen lazım. Üstelik Jonathan Hickman'dan seçmişsin ilk projeni ki mecaz-dolaylı anlatımı bol kullanan birisi. bu yüzden cümleler üzerinde hassas olman gerek.

çevirini bitirdikten sonra kapat, 1-2 saat sonra açıp okuduğunda sen tatmin oluyorsan balonlamaya geç. ama çevirinden sen bile rahatsız oluyorsan yanına bir çevirmen alıp sadece balonlamaya odaklanırsan hem sen yaptığın tek işte iyileşirsin, hem de bizler bu eserleri gözümüze zarar vermeden okumuş oluruz

benim tavsiyem, ya balonlamayı ya da çeviriyi yapman. çünkü ikisinde de yeni olduğunu söylüyorsun ve bu cidden sana da zarar verir. tek bir sayı üzerinde 5-6 saat uğraşırsın, yaptığından bile soğuyabilirsin.

 

[Muhammed AĞAR]

Dostum çeviri için verebileceğim en iyi tavsiye sözlük kullanmak olacak. sürekli sözlük kullan. Bildiğin kelimeler için bile sözlük kullan. çok basit yapılı cümleler olmadığı müddetçe her zaman sözlük kullanmaya çalış. Bir kelimenin anlamını biliyor olabilirsin, ama sözlüklerle çok daha uygun anlama ulaşabilirsin. gördüğüm kadarıyla deyimleri ve özel tamlamaları yanlış çevirmişsin. bunun çözümü de dediğim gibi tamlamayı araştırmakla olacak. Yani ingilizceyi iyi bilsen bile ingilizceden daha çok türkçe zenginliğinin olması gerek. Bunun da en uygun yolu sözlüklerden alternatifleri bulmak.

benim türkiyenin en iyi çevirmeni olarak addettiğim Çiğdem Erkal İpek'ten aldığım tavsiyedir, uygulamanı öneririm

tabi olay kelime çevirmekle ibaret değil. dil yapısı konusunda kendini geliştirmen lazım. Üstelik Jonathan Hickman'dan seçmişsin ilk projeni ki mecaz-dolaylı anlatımı bol kullanan birisi. bu yüzden cümleler üzerinde hassas olman gerek.

çevirini bitirdikten sonra kapat, 1-2 saat sonra açıp okuduğunda sen tatmin oluyorsan balonlamaya geç. ama çevirinden sen bile rahatsız oluyorsan yanına bir çevirmen alıp sadece balonlamaya odaklanırsan hem sen yaptığın tek işte iyileşirsin, hem de bizler bu eserleri gözümüze zarar vermeden okumuş oluruz

benim tavsiyem, ya balonlamayı ya da çeviriyi yapman. çünkü ikisinde de yeni olduğunu söylüyorsun ve bu cidden sana da zarar verir. tek bir sayı üzerinde 5-6 saat uğraşırsın, yaptığından bile soğuyabilirsin.

Çok teşekkürler tavsiyeniz için. Baktık olmadı birine odaklanırım. Teşekkürler tavsiyeniz için. Ben kaba taslak olarak gösterdim. Üzerinden geçicektim zaten.

 

[Efsahane]

Çok teşekkürler tavsiyeniz için. Baktık olmadı birine odaklanırım. Teşekkürler tavsiyeniz için. Ben kaba taslak olarak gösterdim. Üzerinden geçicektim zaten.

Zor olan herzaman ilk çalışmadır.

Önemli olansa eleştirelere açık olup bunu kendini geliştirecek şekilde kullanabilmektir.

Muhammed dostum, özelden mesaj attım.

Kolay gelsin...

 

[TopFury]

Biz hep ''Çevirmen ile birlikte çalışın'' demişiz de, adam zaten dil geliştirmek için yaptığını söylüyor; grafik değil ki.

Bence dil geliştirmek içinse SADECE, bunu yapmayın. Metin, text, farklı şeyler çevirin.

İlla çizgi roman olsun diyorsanız, yol çok zor geçecek gibi Kolay gelsin.

 

[Muhammed AĞAR]

Biz hep ''Çevirmen ile birlikte çalışın'' demişiz de, adam zaten dil geliştirmek için yaptığını söylüyor; grafik değil ki.

Bence dil geliştirmek içinse SADECE, bunu yapmayın. Metin, text, farklı şeyler çevirin.

İlla çizgi roman olsun diyorsanız, yol çok zor geçecek gibi Kolay gelsin.

Çeviri yapıyordum zaten geliştirmek için. Buca Fen Lisesi'ne giden tanıdık bi abi var benim ana dili gibi ingilizce konuşan o bana ödev gibi veriyordu ben de çeviriyordum. Deyimlerde sıkıntım olduğunu biliyorum. Kelime vs. gibi bir sıkıntım yok 10 yıllık oyuncuyum kelimeden bol ne var. Film, dizi gibi şeyler çeviriyorum zaten. Pratik amaçlı zaten bu ÇR çevirme. İyi akşamlar.

 

[TopFury]

Eyvah eyvah...

 

[İskenderunlu]

Muhammed kardeş, biraz da Tex, Zagor falan çevirsen de biz fumetticiler de dua etsek sana, hep comics severleri memnun ediyorsun bize ayrım yapıyorsun..

 

[Muhammed AĞAR]

Muhammed kardeş, biraz da Tex, Zagor falan çevirsen de biz fumetticiler de dua etsek sana, hep comics severleri memnun ediyorsun bize ayrım yapıyorsun..

Sizi kıracağıma kafamı kırarım. Şu Manhattan'ı bitireyim. İstediğiniz bir sayının linkini atın çevireyim. Onlar usta işi zorlar şu Manhattan'la olayı çözer biraz da size çalışırım.

 

[direnc11]

Sizi kıracağıma kafamı kırarım. Şu Manhattan'ı bitireyim. İstediğiniz bir sayının linkini atın çevireyim. Onlar usta işi zorlar şu Manhattan'la olayı çözer biraz da size çalışırım.

Sevgili okaya fumetti dedi, farkındasın değil mi, sevgili Muhammed? İngilizceden yaptığın örnek çeviri ile ilgili epeyce eleştiriler varken bir de İtalyanca'dan çeviri yapmaktan filan bahsetmek? İtalyanca bilgin İngilizce bilginden daha fazlaysa bilemem. Öyle değilse biraz ciddiyet beklerim.

Ayrıca okaya'nın mesajından bugüne kadar yaptığın çeviriler varmış gibi bir anlam çıkıyor, halbuki daha yolun başındasın. Biraz sakin olalım, acelemiz yok. Önce yaptığın işten ne çıkacağını hem sen hem biz görelim..

 

[Muhammed AĞAR]

Sevgili okaya fumetti dedi, farkındasın değil mi, sevgili Muhammed? İngilizceden yaptığın örnek çeviri ile ilgili epeyce eleştiriler varken bir de İtalyanca'dan çeviri yapmaktan filan bahsetmek? İtalyanca bilgin İngilizce bilginden daha fazlaysa bilemem. Öyle değilse biraz ciddiyet beklerim.

Ayrıca okaya'nın mesajından bugüne kadar yaptığın çeviriler varmış gibi bir anlam çıkıyor, halbuki daha yolun başındasın. Biraz sakin olalım, acelemiz yok. Önce yaptığın işten ne çıkacağını hem sen hem biz görelim..

İngilizce'ye çevrilmişini çevirmeyi kastettim.

 

[direnc11]

İngilizce'ye çevrilmişini çevirmeyi kastettim.

Tamam sevgili muhammed, dediğin özelliklere sahip çok az sayıdaki çizgi romandan bir tane bulursan onu da yaparsın. Ama bak epey eleştiri var. Önce bu eleştirileri göz önünde bulundurarak elindeki işi nasıl yapacağına bir karar ver. Sonrasına sonra bakalım olmaz mı?

Sevgiler

 

[Muhammed AĞAR]

Tamam sevgili muhammed, dediğin özelliklere sahip çok az sayıdaki çizgi romandan bir tane bulursan onu da yaparsın. Ama bak epey eleştiri var. Önce bu eleştirileri göz önünde bulundurarak elindeki işi nasıl yapacağına bir karar ver. Sonrasına sonra bakalım olmaz mı?

Sevgiler

Doğru diyorsunuz. Esprisine geçmiş bir diyalog o okaya'nın da ciddi olmadığını düşünüyorum.

 

[denizkara]

Konuyu yeni görmemle birlikte biz de bu işe ilk soyunduğumuz için ilgimi çekti, bugüne kadar iş ile ilgili sık sık İngilizceden çeviriler yapmış olmama rağmen; çizgi roman çevirmek çok daha ciddi bir iş, bana göre ayrıntı ve detaylar düzyazı, çizgi roman ise şiirdir.
Biz İngilizce okuduğumuzu çok güzel anlayabiliriz, ama onu aslına uygun Türkçe ifade edebilmek daha başka bir iş.
Çizgi roman sanatçısı; makul boyutlarda dil hatta imla kurallarında bilinçli hatalar yapabilir, ancak çevirmen; olası çok çok zorunlu durumlar dışında bunu kesinlikle aklından bile geçirmemeli, biz sadece sanatçıya tercüman oluyoruz.
Çevirmen İngilizceyi çok iyi bildiği kadar; mutlaka Türkçeyi de çok iyi bilmek mecburiyetinde, örneğin “Mişli Geçmiş Zaman” İngilizcede yok ve çevirisi bir nevi Çin İşkencesidir.
İleri derecede Fransızca bilen babam yıllar önce bana şöyle demişti; “Fransızcada ‘Ekmek alacak kadar bile param yok’ diye bir şey yoktur, onlar ‘Çorba içecek kadar param yok’ derler”. Hatta Fransıza sadece “Ekmek” derseniz; hemen onun zihin gözünde bizim bakkaldan aldığımız daha tombul ve kısa ekmek değil, sadece ince ve uzun baget ekmek canlanır.
Balonlama konusunda daha hiç bilgim olmadığından; birikimlerinden faydalanabilmeniz için forumdaki üstadlara gitmenizi öneririm, bu size daha hızlı ve doğru yol aldıracaktır diye düşünüyorum, önce onlara gönderebilirsiniz, eminim hepsi ellerinden gelen yardımı sonuna kadar severek yapacaklardır.
Benim bildiğim kadarıyla aramızda profesyonel çevirmenler yok, sanırım hepimiz amatör çevirmenleriz, bence siz de; çeviri, balonlama, tarama vb... her şeyi yapabilirsiniz sonunda, ancak önerim acele etmemeniz. Sadece kendimiz için çevireceksek her istediğimizi yapabiliriz, fakat nihayetinde çevirdiğimiz esere “Çizgi Diyarı” yazacaksak ki biz özellikle bunu çok istiyoruz; amatör olsak dahi forumun çeviri/balonlama kriterlerine eksiksiz uymamız lazım. Çeviri işinin şakası yok ve konuya çok ciddi yaklaşmamız gerekiyor çalışmalarımızda.
Projenizde başarılar diler, eseri forumda dörtgözle beklediğimi belirtirim, işimiz çok çok zor ama biz de yapabiliriz, sadece kontollü ve tecrübelerden yararlanarak, sevgi ve saygılarımla,

“Her şeyin başlangıcı küçüktür” Cicero

 

[seymin]

Ben de seninle aynı amaçla, yani sıfır seviyesindeki İngilizce bilgimi arttırabilmek amacıyla çeviri balonlama işine giriştim. Emin ol, çok ciddi faydası oluyor zira artık bazı cümleleri hiçbir yere bakmadan zihinden tercüme edebiliyorum. Zamanla, İngilizcen gelişecektir. Ancak Türkçe kullanımı konusunda çok ciddi sorunlar var çalışmalarında... Çok ama çok daha fazla özen göstermeni tavsiye ederim. Ya da birilerine (bana da olur) gönder çevirilerini, yeniden düzenlemeden geçirsin. Ben bu işe girişirken İngilizce bilgime değil, Türkçeye hakimiyetime güveniyordum. Sana da tavsiyem, motomot çeviri değil, "bu laf Türkçede nasıl söylenir" tarzı bi yorumlamaya gitmendir.
Balonlama da sorunlu ama o tali bi sorun... Kısa zaman içinde aşabileceğini düşünüyorum.
Kolay gelsin

 

[seymin]

Türkçe kullanımı konusunda bi örnek vereyim. Orijinal metni göremediğimden, emin olmamakla birlikte, " zaman konusunda doktorun arkasındayız" ibaresi " zaman konusunda doktoru destekliyoruz" gibi bi anlama gelir Türkçedeki yaygın kelime kullanımlarına göre... Halbuki ben o lafta kastedilenin " doktordan geride olmak" olduğunu düşünüyorum. Yani " zaman konusunda doktorun gerisindeyiz" şeklinde olması daha doğru anlaşılmasını sağlayacaktır. Bence destek değil geç kalma anlatılmak isteniyor. Sözlüğe bakarsan "arkasında" ile "gerisinde" aynı anlama geliyor ama cümle içindeki kullanımlarında bambaşka anlamlar veriyor. ( Tekrar söylüyorum, metni görmediğim için kesin emin değilim. Ama öyle olması lafın akışına daha uygun.)

 

[seymin]

tavsiye...

Çok teşekkürler tavsiyeniz için. Baktık olmadı birine odaklanırım. Teşekkürler tavsiyeniz için. Ben kaba taslak olarak gösterdim. Üzerinden geçicektim zaten.

Sözlük olarak basılı sözlükleri kullanabileceğin gibi, nette "zargan" adında harika bi online sözlük var.. Hararetle tavsiye ederim...

 

[Muhammed AĞAR]

Sayıyı sınavlar yüzünden bitiremedim. Sınavlar bitsin paylaşacağım. Tavsiyeleriniz için gerçekten çok teşekkür ederim.