bakunin

Admin
12 Mar 2009
6,310
49,915
NeverLand
ÇOCUK HAFTASI


(1) İlk sayısı 2 ilkay 1943 tarihinde çıkan Çocuk Haftası, Tahsin Demiray'ın sahipliğinde ve Rakım Çalapala'nın yönetiminde Türkiye Yayınevi tarafından 'haftalık çocuk gazetesi' ibaresiyle yayınlanmıştır.

Çocuk Haftası, bünyesinde yayınladığı çoğu Türk ressamlara ait çizgiromanlarla dokuzuncu sanatın önemli koleksiyonlarından birini oluşturmuştur. Derginin 1958'de başlayacak serisinde bir çizgiroman karakteri haline gelecek olan Kabasakal Amca'nın bilmeceleri ve Rakım Çalapala'nın kaleminden çıkan metinlerin oluşturduğu alt yazılarla sunulan sevimli bir çocuğun maceralarının anlatıldığı Yaman İzci adlı çizgiroman okuyucular nezdinde ilk sayıların vazgeçilmezleri olmuşlardır. Bir alt yazılı çizgiroman da Cingöz Elebaşı'dır. Ancak derginin asıl vurucu gücü Reşat Ekrem Koçu'nun senaryosunu yazdığı ve Orhan Tolon'un çizdiği Deniz Kurtları başlıklı tarihi çizgiromandır. Onu Walt Disney karakterleri, öyküsü olmayan tek karelik esprileri; Pat Sullivan'ın yarattığı Felix the Cat ise Kara Kedi, Eylül 1944'den itibaren Hal Foster imzalı sayfalarıyla Prince Valiant/Kahraman Prens, Aslan Tekin başlığıyla ve Lorel ile Hardi (1944) başlıkları izlemiştir. Dergi 42. sayısında, arka kapaktan bu kez bir Dede Korkut uyarlaması olan Boğaç Han'ı çizer Ekrem Dülek'in fırçasından okuyucularına sunmuştur. Ayrıca Miki Fare'nin orijinal çizgiromanı dışında Ali Baba ve Kırk Haramiler, Gemici Sinbad ile Hacı Murat başlıklı ve yabancı kaynaklı üç çizgiroman daha yine bu dönemde birer sayfalık devamlı macera şeklinde yayınlanmıştır. Bunlara sonraki sayılarda Totoş adlı bantla Orhan Tolon; Keloğlan ile Rakım Çalapala'nın yazdığı ve Sururi Gümen'in çizdiği Nasreddin Hoca, Dünyayı Geziyoruz (İlkkanun 1944) eklenmiştir. Ertesi yıl ise Mehmet Tekdal'dan her üçü de alt yazılı sunumlu Altın Balta, Tarzan'ın Oğlu, Tılsımlı Su başlıklarını takiben gerçek çizgi stilini ilk yakaladığı Dede Korkut uyarlaması Tepegöz, Firuz Aşkın'dan önceleri alt yazılı olan Topaç; Sururi'den şiirli bir anlatımı olan Gamsızlar; Abdullah Ziya Kozanoğlu senaryosu ve Ayhan Erer ile Şahap Ayhan çizimini buluşturan Gültekin-Orhun Barkı Kahramanı gibi çoğu Türk çizerin elinden çıkan pek çok çizgiroman, dergide yerini almıştır. Gültekin'de çizgi gücünü ortaya koyan çizerler sonraki sayılarda kahramanın yeni maceralarını daha itinalı ve detaylı bir çalışmayla gerçekleştirmişlerdir.


1945.jpg


Çocuk Haftası'nın 1945 yılına ait sayılarından birinin kapağı.

1946 yılı çizer Mehmet Tekdal'a çok yaramış, sonradan adının birlikte anılacağı Dede Korkut Masalları'ndan bu kez Deli Dumrul'u çizgiroman haline getirerek yıla başlamıştır. Onu Firuz'un H.G.Wells'in romanından adapte ettiği Görünmeyen Adam; Çalapala'nın yazdığı Ayhan Erer'in çizgisiyle imzaladığı Barbaros takip etmiştir. 1947'de yine Tekdal'dan ardarda gelen üç Dede Korkut çalışması Boz Aygırlı ve Kara Çoban, ertesi yıl da Sarı Kale şahane çizgileri ve akıcı senaryolarıyla derginin başatı olmuştur. Bu dönemde çizer Hikmet Duruer çok uzun ömürlü olmasa da Suna ve Kaya adlı iki bantla Çocuk Haftası saflarına katılmış, bunlardan Kaya, sonradan biraz daha popülarite sağlayarak tam sayfalı çalışmalara dönüşmüştür. Ancak Ayhan Erer ve Şahap Ayhan imzalı Attila Geliyor ve Attila'nın Ölümü başlıkları yine 1947 yılının sağlam deseni olan çizgiromanlarından olmuştur. Bu çizgiromanlarda adı geçen Tarkans adlı tarihi kahraman, daha sonraki yıllarda Sezgin Burak tarafından çizilecek Tarkan'la oldukça benzer normlar taşımaktadır.


izgiromanAnsiklopedisi143.jpg


6 Mart 1948'de Çocuk Haftası'nın 271. sayısında yayınlanan Ayhan Erer ve Şahap Ayhan imzalı Atttila'nın Ölümü başlığına ait sayfa.​


1948'de yayına giren ilk çizgiroman Victor Hugo'nun romanından adapte edilen ve yabancı bir ressamın çizdiği anlaşılan Sefiller olmuştur. Onu bir Erer Ayhan çalışması olan Aslan Yüreği; Bedri Koraman'ın karikatürize tarzdaki metinleri alt yazılı Toraman; Tekdal'dan bu kez tarihi bir çizgiroman olan Turgut Reis; Alman çizer Erich Ohser tarafından yaratılan bir bant olan Baba ile Oğlu başlıklarındaki çizgiroman sayfaları takip etmiştir. Çocuk Haftası, 25 Şubat 1950 tarihindeki 374. sayısıyla yerini Arkadaş adlı çocuk dergisine bırakacağını duyurarak yayınına son vermiştir. Dergide ayrıca Hamit ve M.Cahit Gündoğdu, Mahmut Attila Aykut, Kemalettin Tuğcu, Sezai Solelli, Zahir Güvemli ve saire gibi yazarlar yer almıştır. Çocuk Haftası kapaklarını genelde Sururi Gümen çizmiştir.


izgiromanAnsiklopedisi143a.jpg


Mehmet Tekdal'ın 2 Ekim 1948'de Çocuk Haftası'nın 301. sayısında yayına başlayan Sarı Kale adlı Dede Korkut öyküsünün ilk sayfası.

(2) İlk sayısı 24 Mayıs 1958 tarihinde yayınlanan ikinci Çocuk Haftası serisi, bu kez Tahsin Demiray'ın kardeşi Celal Demiray'ın sahipliğindeki Türkiye Yayınevi logosuyla çıkmıştır.

Dergi, Kasım 1961'den itibaren ağabey Tahsin'in sahipliğine geçmiştir.
Çocuk Haftası, ilk sayılarından itibaren çok önemli bir bilimkurgu çizgiroman olan Buck Rogers'ın 1957'de Amerika'da basılmış Rick Yager imzalı maceralarını derginin ortasındaki bölümde renkli olarak ve Yıldırım Kaptan başlığıyla; arka kapak içi ve sonradan arka kapakta da Acar isimli ufak bir çocuğun tek sayfalık öykülerini yayınlamaya başlamıştır. Ayrıca yine ilk sayılarda ön kapak içinde Metin adı verilerek ulusallaştırılmış bir subayın savaş maceralarının konu edildiği bir çizgiroman Kahraman Teğmen adıyla basılmıştır. 21. sayıdan itibaren ön kapak içinde yayınlanmaya başlayan karikatürize olsa da dergideki ilk dokuzuncu sanat yerli üretimi olan Nasreddin Hoca'nın Torunu Hızır adlı devamlı çizgiromanı Yılmaz Karaca hazırlamıştır. 'Denizaltı Ülkesinde' başlıklı bu ilk öyküyü sonraki sayılarda diğerleri izlemiştir. Nisan 1959'da macerası biten, ancak bir süre sonra dergi sayfalarına bu kez George Tuska'nın 1959-1964 yılları arasında çizdiği kareleriyle yine dönecek olan Yıldırım Kaptan'ın yerine başlayan Kaçırılan Çocuk; o bitince de yerini H.G.Wells'in Dünyalar Savaşı ve Alaeddin'in Sihirli Lambası gibi çoğu kısa öykülerden derlenmiş sayısız çizgiroman bu sayfaları doldurmuştur. Mayıs 1959'da Şemsi Güner imzalı Yaman İzci ile Kabasakal Amca yer almıştır; ki bu başlık Mayıs 1961'den itibaren uzun soluklu bir bilimkurgu macera yaşayacaktır. Zira Kabasakal Amca tiplemesinin şöhreti 1943 yılındaki ilk Çocuk Haftası serisinden beri sürmektedir. Ondan bir sonraki ay ise, çalışmalarında Mıstık lakabını kullanan Mustafa Eremektar'ın unutulmaz çizgiromanı Mıstık , yazısız bantlar halinde yayına girmiştir. 18 Kasım 1959 tarihli 78. sayıda ise Uçan Çocuk başlığıyla Türkiye'de ilk kez macera yaşamaya başlayan Superboy, Smallville'de geçen öyküleriyle gözükmüştür. Şubat 1960'da karikatürist Tonguç Yaşar'ın küçük bir çocuğun yaramazlık dolu öykülerini anlattığı tek sayfalık Tonguç yer almaya başlarken, Temmuz 1960'dan sonraki sayılarda İnsan Kuklalar ve Modern Herkül gibi az sayfalı, çoğu bilimkurgu temalı genel geçer konuları olan çizgiromanlar okuyucuya sunulmuştur. Bu arada 14 Eylül 1960 tarihli Çocuk Haftası yepyeni bir Türk çizgiromanına evsahipliği yapmış ve devamı için okurunu merakta bırakmaya başlamıştır: Çetin Kaptan.


ch001.jpg


1962 tarihli seriden bir Çocuk Haftası.

Çocuk Haftası sayfalarında Kasım 1960'dan itibaren Alex Raymond'ın orijinal çizimleriyle renkli olarak yayınlanan Baytekin/Flash Gordon ilk kez gözükürken, sonradan uzun bir macerası da yayınlanacak olan Aliş ile Maviş adlı tek sayfalık mizahi bir çizgiroman hazırlamaya başlayan Sedat Alkan da derginin çizer kadrosuna katılmıştır. Alkan, sonraki sayılarda Bastı adlı bir köpeğin maceralarını işleyen bir bant; Keloğlan, Katibim (sonradan Katibim ile Turistcim, 1964 ortalarında ise sadece Turistcim olmuştur) ve Hakan adlı çalışmalarını hazırlamıştır. Nisan 1961'de Cingöz başlığını taşıyan ve alt yazılarla bezeli bir resimli anlatı başlamış; onu temmuz ayında arka kapaklarda renkli olarak yayınlanan bir veya iki sayılık kısa öyküler ve Ekim 1961'de de Y.Karaca'nın Topaç adlı bantı takip etmiştir. 1962 yılı başındaki sayılarda renkli arka kapak Mıstık tarafından çizilen İbiş adlı tek sayfalık mizahi bir çizgiromanı ağırlamış; mart ayında ise Fawcett Comics'in şöhretli başlığı Captain Marvel/Kaptan Marvel'de ortaya çıkmış ve onun tavşanı olarak adlandırılmış Hoppy, The Captain Marvel Bunny başlığı Harika Tavşan Hopi adıyla yayına girmiştir. Ve, sonunda 11 Nisan 1962 tarihli Çocuk Haftası'nda. ise bu kez Harika Kardeşler başlığı altında Mari, Billi ve Freddi adlarıyla Captain Marvel arz-ı endam etmeye başlamıştır. Mayıs 1962'deki sayılarda bir başka süper kahraman ilk kez gözükmüştü: Yeşil Ok. DC Comics tarafından ilk kez Kasım 1941'de piyasaya sunulan More Fun Comics'in 73. sayısında ortaya çıkan The Green Arrow en eski süper kahramanlardan biridir. Haziran 1962'den itibaren ise gökyüzüne hazırladığı kartal kanatlarıyla çıkan Icarus'un öyküsünü anlatan Yıldızlara Yolculuk, Jules Verne'in romanından uyarlanan Esrarlı Ada, Lassie; Öktemer Köksal'dan Minnoş ile Abduş; Mayıs 1964'de ise alt yazılı Nasreddin Hoca; haziranda piyasaya yeni girmiş bir çizer olan Cihan Sönmez'in İki Çocuğun Gezisi adlı başlıkları yayına girmiştir. Yine haziran ayı içinde, Çocuk Haftasının yayınını bitirmesine çok yakın bir tarihte bu kez Uçan Adam, Yarasa Adam ve Robin adı altında DC nin en şöhretli süper kahramanları dergide boy göstermiştir: Superman ile Batman.


izgiromanAnsiklopedisi144.jpg


Çocuk Haftası dergisinin 9 Mayıs 1962 tarihli 19. sayısında yayınlanan Sedat Alkan imzalı Aliş ile Maviş çizgiromanından bir sayfa.

Abdullah Ziya Kozanoğlu, Kemalettin Tuğcu, Sadık Övet, Oğuz Özdeş, Enver Behnan Şapolyo, Haluk Şehsuvaroğlu, Halit Kıvanç gibi çok ünlü yazarların kaleme aldığı roman tefrika ve hikayeler ve milli hakem Sulhi Garan ile Tevfik Ünsi'nin hazırladığı bir spor köşesi de dergi sayfalarına konuk olmuştur. Derginin ön ve arka kapak illüstrasyonlarıyla iç resimlerini Samim Utkun, Vâlâ Somali, Abdullah Turhan, Nezih Dündar, Nihat Ocal, Şemsi Güner, Gülergün, Mıstık, Şükrü İlkiz gibi ressamlar gerçekleştirmiştir. Ayrıca derginin 11. sayısındaki okur köşesinde, ileride çok ünlü bir çizgiromancı olacak ve İsveç'de Kızılmaske serileri çizecek olan Özcan Eralp'in ilk çizgi denemesi yayınlanmıştır. Buna sonraki sayılarda dergi okuru olan başka çocukların hazırladığı pek çok bant eklenmiştir. Çocuk Haftası, 24 Haziran 1964 tarihinde yayınlanan 318. sayısıyla yayınına son vermiştir.

Çocuk Haftası, 1959 yılı ortalarından itibaren 'Özel Sayı', 'Yıllık' ve 'Yazlık' adları altında ana dergisinden bağımsız olarak yayınlanan başka proje ve koleksiyonları da okuyucularına 1967 yılına değin sunmuştur. 1959 tarihli ilk özel sayılarda Korkusuz Pilot başlığını alan üç adet Buck Danny ve yine Baytekin adı altında iki adet Flash Gordon macerası yayınlanmıştır. Onları 1960 Yıllığında, yüzüğüne sakladığı kırmızı kostümüyle dünyanın en hızlı süper kahramanı Şimşek Polis/The Flash; 1960 Yazlığında, Mıstık'ın çizdiği Azrail, Korkusuz Dörtler; 1961 Yazlığında, Konuşan Katır ve kısa öyküler; 1962 Yazlığında, Lassie, Makine Adam; 1963 Yazlığı ve Yıllığında, çeşitli öyküler; 1964 Yıllığında Uçan Adam macerası ile Yarasa Adam ve Robin; 1967 Yıllığında Jesse James, Arizona çizgiromanları izlemiştir.
 
12 Şub 2010
15,006
543,764
ÇOCUK HAFTASI


(1) İlk sayısı 2 ilkay 1943 tarihinde çıkan Çocuk Haftası, Tahsin Demiray'ın sahipliğinde ve Rakım Çalapala'nın yönetiminde Türkiye Yayınevi tarafından 'haftalık çocuk gazetesi' ibaresiyle yayınlanmıştır.



ÇOCUK HAFTASI Haftalık Çocuk Gazetesi 1943-1950 Yılı Serisi Sıralı Liste – Tahsin Demiray Türkiye Yayınevi

Çocuk Haftası Haftalık Çocuk Gazetesi Sayı 001 – 02 Son Kânun 1943
Çocuk Haftası Haftalık Çocuk Gazetesi Sayı 002 – 09 Son Kânun 1943
Çocuk Haftası Haftalık Çocuk Gazetesi Sayı 003 – 16 Son Kânun 1943
Çocuk Haftası Haftalık Çocuk Gazetesi Sayı 004 – 23 Son Kânun 1943

...................

Çocuk Haftası Haftalık Çocuk Gazetesi Sayı 374 – 25.02.1950





Ansiklopedideki Çocuk Haftası ilk sayının yayın tarihinin değişmesi gerekiyor.
 
Üst