1980 yılında Dünyada ve Türkiye'de gelişen önemli olayları buraya yazalım!..

Baltimora

Yönetici
16 Nis 2009
9,592
34,927
İstanbul
1980 YILINDA TÜRKİYE'DE GELİŞEN ÖNEMLİ OLAYLAR..

2 Ocak 1980: Komutanların Hükümete bir uyarı mektubu verdiği ileri sürüldü ancak mektubu kimse sahiplenmedi.
-Diyarbakır Belediye Başkanı Mehdi Zana (Leyla Zana'nın kocası) hakkında, bölücülük ve Kürt propagandası yaptığı gerekçesiyle dava açıldı.

5 Ocak 1980: Demirel, Ecevit'in 'AP-CHP işbirliği' önerisini reddetti.

11 Ocak 1980: Buca Cezaevi'nde siyasi mahkumların kaldığı tarafta 150 metrelik bir tünel ortaya çıkarıldı.

16 Ağustos 1980: Adalet Bakanlığı'nda bazı önemli dosya ve belgelerin çalındığı açıklandı.

23 Ocak 1980: İzmir Tariş'te Güvenlik Güçleriyle eylemciler arasında çıkan çatışmada, 20'si Polis, 1'i Jandarma olmak üzere toplam 35 kişi yaralandı.
-Çıkan olaylar üzerine Ege Üniversitesi tatil edildi.

24 Ocak 1980: Ünlü '24 Ocak Kararları' alındı. IMF'nin isteklerini kabul ettik. Devalüasyon sonucu dolar 70 lira oldu. A'dan Z'ye herşeye zam geliyor.

7 Şubat 1980: Bern Büyükelçimiz Doğan Türkmen, Ermeni teröristlerin saldırısından yaralı olarak kurtuldu.

12 Şubat 1980: İzmir'de artan gerilim üzerine şehre 3.000 asker gönderildi. Çatışmalar devam ediyor.

13 Şubat 1980: Bern Büyükelçisi Doğan Türkmen'e ateş eden Ermeni terörist Kilimciyan, Fransa'da yakalandı.

14 Şubat 1980: İstanbul Valisi Nevzat Ayaz, kepenk kapatan esnafa çağrıda bulunarak, dükkanlarını açmalarını istedi. Kent genelinde yapılan operasyonlarda 322 militan yakalandı.
-İzmir'de işçiler ve bazı gruplar tarafından işgal edilen TARİŞ'e asker girdi, 500'den fazla direnişçi gözaltına alındı.

15 Şubat 1980: İstanbul'da kepenkleri kapalı dükkanları askerler açtı. İzmir'de asker TARİŞ'e girdi. DİSK, genel grev ilan ettiğini bildirdi.

16 Şubat 1980: İstanbul'da esnaf dükkanlarını açtı.

17 Şubat 1980: İzmir Gültepe'de Polis, aşırı sol görüşlüler tarafından 'kurtarılmış bölge' olarak ilan edilen yere girdi, 16 Polis yaralandı, 3 kişi öldü.

19 Şubat 1980: Kara Kuvvetleri Komutanı Org. Nurettin Ersin'in görev süresi 1 yıl uzatıldı.

21 Şubat 1980: Büyük turizm acentası TUI, yaşanan anarşi ortamı ve can güvenliği olmadığı gerekçesiyle Türkiye'yi kara listeye aldığını açıkladı ve yapılmış olan rezervasyonların yaklaşık yarısını iptal etti.

29 Şubat 1980: Dövizli askerlik yasası kabul edildi.

3 Mart 1980: Hatay eski Cumhurbaşkanı olan ve Hatay'ın Anayurda katılmasında büyük emekleri geçen Tayfur Sökmen öldü.

9 Mart 1980: Genelkurmay başkanı Org. Kenan Evren, Cumhurbaşkanlığına aday olacağı söylentilerini yalanladı.

21 Mart 1980: Nevruz Bayramı nedeniyle yurdun çeşitli yerlerinde çıkan olaylarda 8 kişi öldü, onlarca kişi yaralandı.

23 Mart 1980: TBMM'de Cumhurbaşkanlığı seçimi, aday bulunamadığı için yapılamadı. (Kimse talip değil.)

26 Mart 1980: TBMM'de Cumhurbaşkanlığı seçimleri için turlara başlandı. Yapılan ilk turda bağımsız aday Nurettin Yılmaz 80 oy aldı.

29 Mart 1980: Şiddetli yağışlar nedeniyle Sivas Develi'ye bağlı Ayvazhacı köyünde meydana gelen toprak kaymasında 57 kişi öldü, 100'den fazla kişi yaralandı.

1 Nisan 1980: Van Cezaevi'nde 58 mahkum, kazdıkları tünelden kaçtı.

2 Nisan 1980: Devalüasyon yapıldı. Dolar 75 lira oldu.

5 Nisan 1980: Ortadoğu Gazetesi yazarı İsmail Gerçeksöz, solcular tarafından öldürüldü.

6 Nisan 1980: Eskişehir'de DİSK'in düzenlediği mitingde çıkan olaylarda 5 kişi öldü, 4 kişi yaralandı.

7 Nisan 1980: 7 yıllık görev süresi dolan Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, törenle Çankaya Köşkü'nden ayrıldı. Cumhuriyet Senatosu Başkanı İhsan Sabri Çağlayangil, Cumhurbaşkanı Vekili oldu.

12 Nisan 1980: Yazar Ümit Kaftancıoğlu, Müslümün Kardeşler Birliği adlı örgüt tarafından öldürüldü.

22 Nisan 1980: Sağmalcılar Cezaevi'nden de 23 mahkum kaçtı.

3 Mayıs 1980: Eski Başbakanlardan Nihat Erim'in ikametinin girişinde görevli bir Bekçi teröristlerce şehit edildi.

4 Mayıs 1980: Demokrat Parti Kongresi'nde partinin feshedilmesine karar verildi.

5 Mayıs 1980: Anayasa Mahkemesi, Türkiye Emekçi Partisi'ni kapattı.

15 Mayıs 1980: AP'li Devlet Bakanı Muhammed Kelleci istifa etti.

21 Mayıs 1980: Tuzla Piyade Okulu Komutanı Sabri Demirbağ, uğradığı silahlı saldırı sonucu yaralandı.

28 Mayıs 1980: MHP Milletvekili ve eski Bakanlardan Gün Sazak öldürüldü.

2 Haziran 1980: Zonguldak Ağır Ceza Mahkemesi, 'mobilya davası'ndan dolayı Yahya Demirel'i 4 yıl ağır hapis cezasına çarptırdı.

10 Haziran 1980: Bu yıl içinde 8. kez devalüasyon yapıldı.

21 Haziran 1980: Şair ve oyun yazarı Ahmet Muhip Dranas öldü.

23 Haziran 1980: İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Yardımcısı Bülent Demir, Müslüman Kardeşler Birliği adlı örgüt tarafından öldürüldü.

28 Haziran 1980: Adana Cezaevi'nde 16 mahkum, kazdıkları tünelden firar ederken Güvenlik Güçlerinin fark etmesi sonucu çatışmaya girdiler, 4 mahkum öldü, diğerleri kaçmayı başardı.

2 Temmuz 1980: Sivas'ta artan çatışmalar üzerine sokağa çıkma yasağı kondu.

3 Temmuz 1980: TBMM'den güven isteyen Demirel, 214 red, 227 kabul oyu aldı.

4 Temmuz 1980: Cumhurbaşkanlığı seçimleri bir türlü sonuca bağlanamıyor. Partiler arasında en ufak bir uzlaşma ümidi görünmüyor. Bunalım Devleti derinden etkiliyor.

5 Temmuz 1980: Çorum ateşler içinde. Alevi-Sünni çatışması çıktı. Olaylarda 3 kişi öldü, 30 kişi yaralandı.

6 Temmuz 1980: Çorum'da olaylar yatıştırılamadı, çatışmalar devam ediyor. Kente askeri birlikler gönderildi. Askerler yollara barikatlar kurdu. Sokağa çıkma yasağı kondu.

7 Temmuz 1980: Çorum'da çatışmalar devam ediyor. Ölü sayısı 20'ye çıktı.

8 Temmuz 1980: Polis ve Asker Çorum'a hakim olabildi, şehirde azda olsa sükunet sağlanabildi.

9 Temmuz 1980: Fatsa'da 2 Astsubay, DEV-YOL (Devrimci Yoldaşlar) militanlarınca kaçırıldı.

10 Temmuz 1980: Fatsa'da gerginlik doruk noktasında, çatışmalar devam ediyor. Komando birlikleri şehri kuşattı.
-Çorum'da çatışmalar sona erdi, toplam ölü sayısı 25.

12 Temmuz 1980: Güvenlik Kuvvetleri Fatsa'ya hakim oldu. 200'den fazla kişi gözaltına alındı.

16 Temmuz 1980: CHP İstanbul Milletvekili Abdurrahman Köksaloğlu öldürüldü.

19 Temmuz 1980: Eski Başbakanlardan Nihat Erim, solcu teröristlerin düzenlediği bir buikast sonucu öldürüldü.

22 Temmuz 1980: DİSK eski Genel Başkanı ve Maden-İş Sendikası Başkanı Kemal Türkler öldürüldü.

1 Ağustos 1980: Atina Büyükelçiliği İdari Ateşesi Galip Özmen, ASALA'ya bağlı Ermeni teröristlerce öldürüldü.

5 Ağustos 1980: Ali Özgentürk'ün 'Hazal' isimli filmi, Paris'te düzenlenen 'Prades Film Festivali'nde en iyi film seçildi.

6 Ağustos 1980: ASALA militanları, Türkiye'nin Lion Konsolosluğu'nu bastılar, 4 Konsolosluk görevlimiz yaralandı.

9 Ağustos 1980: Kahramanmaraş olaylarının (23 Aralık 1978) faillerinden 22 kişi idama mahkum edildi.

27 Ağustos 1980: Alman Hükümeti, Türkiye'ye verdiği notada MSP Genel Başkanı ve eski Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan'ı eroin kaçakçılığı ile suçladı.

28 Ağustos 1980: Ankara Savcılığı, Erbakan'ın dokunulmazlığının kaldırılmasını istedi.

3 Eylül 1980: İzmir Cumhuriyet Başsavcısı, müstehcen pozlar veren Bülent Ersoy hakkında tutuklama kararı verdi.

5 Eylül 1980: AP'li Dışişleri Bakanı Hayrettin Erkmen, gensoru ile düşürüldü. İlk defa bir Bakan gensoru ile düşürülmüş oldu.

6 Eylül 1980: MSP, Konya'da Kudüs'ü kurtarma yürüyüşü yaptı. İstiklal Marşı okunurken protestolar oldu, bazı kişiler yere oturdu.

12 Eylül 1980: DARBE... Genelkurmay Başkanı Org. Kenan Evren Başkanlığında, Kara Kuvvetleri Komutanı Org. Nurettin Ersin, Hava Kuvvetleri Komutanı Org. Tahsin Şahinkaya, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oram. Nejat Tümer ve Jandarma Genel Komutanı Org. Sedat Celasun'dan oluşan Milli Güvenlik Konseyi (MGK) yönetime el koydu.

-Milli Güvenlik Konseyi'nin yaptığı açıklama ile, Hükümet, Senato ve Parlamento feshedildi. Siyasi Partilerin faaliyetleri durduruldu. Milletvekilleri ve Senatörlerin dokunulmazlıkları kaldırıldı. Tüm yurtta saat 05.00'den itibaren sokağa çıkma yasağı kondu. Anayasa yürürlükten kaldırıldı.
Tüm sendikalar faaliyetten men edildi. Tüm dernekler kapatıldı. Yurtdışına çıkışlar yasaklandı.

-Sabah saatlerinde Genel Kurmay Başkanı Kenan Evren, radyo ve televizyondan halka hitaben bir konuşma yaptı:
Yüce Türk Milleti... Türkiye Cumhuriyeti Devleti, son yıllarda izlediğiniz gibi dış ve iç düşmanların tahriki ile varlığına, rejimine ve bağımsızlığına yönelik ciddi ve fiziki haince saldırılar içindedir. Devlet, başlıca organları ile işlemez duruma getirilmiş, Anayasal kuruluşlar tezat ve suskunluğa bürünmüş, siyasi partiler, kısır çekişmeler ve uzlaşmaz tutumlarıyla Devleti kurtaracak birlik ve beraberliği sağlayamamışlar ve lüzumlu tedbirler almamışlardır...
Kısaca Devlet, güçsüz bırakılmış ve acze düşürülmüştür. Azizi Türk Milleti, işte bu ortam içinde Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu'nun kendisine verdiği 'Türkiye Cumhuriyeti'ni kollama ve koruma görevini' yüce Türk Milleti adına, emir ve komuta zinciri içinde yerine getirme kararı almış, Ülke yönetimine bütünüyle el koymuştur... Vatandaşların, sükunet içinde radyo ve televizyonları başında yayınlanacak bildirileri izlemelerini ve bunlara tam uymalarını ve bağrından çıkan Türk Silahlı Kuvvetleri'ne güvenlerini beklerim.

-Tüm yurtta sıkıyönetim ilan edildi.

13 Eylül 1980: Org. Kenan Evren, Devlet Başkanlığı görevini üstlendi.

-Milli Güvenlik Konseyi'nden yapılan açıklamada, AP Genel Başkanı Süleyman Demirel, CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit ve MSP Genel Başkanı Necmettin Erbakan'ın 'güvence altına alındıkları' bildirildi. (Gözaltına alınmanın kibarcası.)

-MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş'e teslim olması için saat 15.00'e kadar süre tanındı.

14 Eylül 1980: DİSK, HAK-İŞ, TÜRK-İŞ ve MİSK yöneticilerine teslim olmaları için 15 Eylül günü saat 18.00'e dek süre tanındı.
-İşçi ve memur maaşlarına %70 zam yapıldığı ve tüm grevlere son verildiği açıklandı.
-Alparslan Türkeş teslim oldu.
-Adana'da Yüzbaşı Bülent Angın şehit edildi. Teröristlerden, Serdar Soyergin yakalandı. 5 gün sonra hakkında idam cezası verildi.

15 Eylül 1980: Tüm sendikaların, bankalarda bulunan paraları bloke edildi.
-İhtilalden önce grevde bulunan 51.000 işçi işbaşı yaptı.

16 Eylül 1980: Sendikacılar teslim olmaya başladılar.

17 Eylül 1980: Gözetim altında tutma süresi 15 günden 30 güne çıkarıldı.

18 Eylül 1980: Kenan Evren ve MGK üyeleri, TBMM'de törenle ant içtiler.
-AP'den 7, CHP'den 25, MHP'den 11, MSP'den 5 ve Bağımsızlardan 2 olmak üzere toplam 50 parlamenter gözetim ve güvence altına alındığı açıklandı.

19 Eylül 1980: Avrupa Parlamentosu, AET-Türkiye ilişkilerinin askıya alınmasını reddetti.
-Enflasyon oranının %78 olduğu açıklandı.

20 Eylül 1980: Devlet Başkanı ve Genelkurmay Başkanı Org. Kenan Evren, eski Deniz Kuvvetleri Komutanı emekli Oram. Bülend Ulusu'yu Hükümeti kurmakla görevlendirdi.

21 Eylül 1980: Bülend Ulusu, Kabinesini açıkladı.
Başbakan : Emekli Oramiral Bülend Ulusu
Başbakan Yardımcısı : Turgut Özal
Başbakan Yardımcısı : Zeyyat Baykara
Devlet Bakanı : Prof. Dr. İlhan Öztrak
Devlet Bakanı : Mehmet Özgüneş
Devlet Bakanı : Prof. Dr. Nimet Özdaş
Sosyal Güvenlik Bakanı : Sadık Şide
Kültür Bakanı : Cihad Baban
Adalet Bakanı : Cevdet Menteş
Milli Savunma Bakanı : Haluk Bayülken
İmar ve İskan Bakanı : Şerif Tüten
İçişleri Bakanı : Emekli Korgeneral Selahattin Çetiner
Enerji ve Tabi Kay. Bk. : Serbülent Bingöl
Köyişleri Bakanı : Münir Raif Güney
Turizm Bakanı : İlhan Evliyaoğlu
Sanayi Bakanı : Şahap Kocatopçu
Ulaştırma Bakanı : Necmi Özgür
Tarım ve Orman Bakanı : Prof. Dr. Sebahattin Özbek
Çalışma Bakanı : Prof. Dr. Turan Esener
Dışişleri Bakanı : İlter Türkmen
Maliye Bakanı : Kaya Erdem
Milli Eğitim Bakanı : Emekli Korgeneral Hasan Sağlam
Bayındırlık Bakanı : Tahsin Onalp
Ticaret Bakanı : Kemal Cantürk
Sağlık Bakanı : Emekli Tümgeneral Prof. Dr. Necmi Ayanoğlu
Gümrük ve Tekel Bakanı : Emekli Korgeneral Recai Baturalp

21 Eylül 1980: Değişiklik yapılan yeni Sıkıyönetim Kanunu yürürlüğe girdi.

22 Eylül 1980: Türk-İş'e bağlı kapatılan sendikaların yeniden açılmasına karar verildi.

26 Eylül 1980: Paris Büyükelçiliği'nin Basın Danışmanı Sevinç Bakkalbaşı, ASALA teröristlerince düzenlenen silahlı saldırı sonucu yaralandı.
-Ellerindeki silah ve patlayıcı maddeleri 15 gün içinde teslim edenlerin affedileceği açıklandı.

27 Eylül 1980: Hükümet programını, Milli Güvenlik Konseyi'ne sundu.
-Fransa, Türk Vatandaşları için vize uygulayacağını açıkladı.

8 Ekim 1980: Balgat Katliamı sanıklarından sağcı Mustafa Pehlivanoğlu ile Telsizler Katliamı sanıklarından solcu Necdet Adalı idam edildi. 8 yıldan beri uygulanan ilk idam cezaları.
-Suç işleyen milletvekillerinin dosyaları, mahkemelere gönderilmeye başlandı.

10 Ekim 1980: MGK, faaliyetleri durdurulan sendikalara 'kayyum' tayinini öngören yasayı onayladı.

11 Ekim 1980: Güvence altında tutulan parlamenterler ile sendikacıların salıverilmesine başlandı.
-Genel Nüfus sayımı yapıldı. Nüfusumuz 45.000.00'u geçti.

13 Ekim 1980: Münih-İstanbul seferini yaparken 'akıncı' olduklarını söyleyen 4 terörist tarafından kaçırılan THY'ye ait uçak, korsanlar tarafından Diyarbakır'a indirildi.
-Siyasi Partilere 'kayyum' tayinini öngören yasa kabul edildi.

14 Ekim 1980: Korsanlar tarafından Diyarbakır'a kaçırılan uçağa operasyon düzenlendi. Korsanlar yakalandı.

17 Ekim 1980: 27 İlin valisi değiştirildi.

22 Ekim 1980: Gözaltında tutulan 500 DİSK üyesi, serbest bırakıldı.

23 Ekim 1980: 160.000 silahın yetkili makamlara teslim edildiği açıklandı.

24 Ekim 1980: 14 Eylül tarihinde Yüzbaşı Bülent Angın'ı Şehit eden Serdar Soyergin, idam edildi.
-Demirel ve Ecevit'in evlerinde ifadeleri alındı.

27 Ekim 1980: Geçici Anayasa açıklandı.
-Siyasi Partiler ve Sendikalar dışındaki kuruluşlara Kayyum tayinini öngören yasa, MGK'da kabul edildi.

30 Ekim 1980: Ecevit, CHP Genel Başkanlığı'ndan istifa etti.

31 Ekim 1980: TİP (Türkiye İşçi Partisi) Genel Başkanı Behice Boran, normal pasaport ile yurtdışına gitti.

1 Kasım 1980: MGK Genel Sekreteri Org. Haydar Saltık, şartlar sağlanınca Kurucu Meclis'in toplanacağını açıkladı.

4 Kasım 1980: MHP Genel Başkanı Türkeş'in bankalardaki paraları bloke edildi.

7 Kasım 1980: Toplu olarak işlenen suçlarda gözaltında tutma süresi 30 günden 90 güne çıkarıldı.
-34'ü tutuklu bulunan 44 eski milletvekili hakkında dava açıldı.

8 Kasım 1980: MGK bünyesinde, yurt dışında Türkiye aleyhindeki propagandaları izleyecek bir denetleme kurulu oluşturulduğu öğrenildi.

10 Kasım 1980: Güvenlik Kuvvetlerince gözaltına alınan yazar ve yayıncı İlhan Erdost'un askeri araçla Mamak Cezaevi'ne götürülürken, bir askerin başına vurması sonucu öldüğü açıklandı.

11 Kasım 1980: Cumhuriyet Gazetesi kapatıldı.

1 Aralık 1980: İsrail ile ilişkiler donduruldu.

13 Aralık 1980: Yeraltı dünyasının önde gelen isimlerinden 15'i tutuklandı.

21 Aralık 1980: Ankara Baro Başkanlığı'na Prof. Dr. Muammer Aksoy seçildi.

24 Aralık 1980: Irak, Türkiye'nin tüm petrol ihtiyacını karşılamayı taahhüt etti.

27 Aralık 1980: Tutuklu bulunan 'babalardan' 10'u serbest bırakıldı.

31 Aralık 1980: 1980 yılında enflasyon oranının %106 olduğu açıklandı.

Alıntıdır.
 

Baltimora

Yönetici
16 Nis 2009
9,592
34,927
İstanbul
1980 YILINDA DÜNYADA GELİŞEN ÖNEMLİ OLAYLAR..

4 Şubat 1980: İran devlet başkanı Beni Sadr, öldü.

15 Nisan 1980: Fransız felsefeci ve yazar varoluşcu Jean Paul Sartre öldü.

25 Nisan 1980: ABD'nin Tahran'daki rehinelerini kurtarmak için düzenledigi operasyon başarısızlıkla sonuçlandı.

4 Mayıs 1980: Yugoslavya devlet başkanı Mareşal Tito öldü.

19 Mayis 1980: Amerika'nın kuzeybatıındakii St. Helen yanardağı faaliyete geçti. 8 ölü.

19 Temmuz 1980: 22. Olimpiyat oyunları Moskova'da başladı.

27 Temmuz 1980: İran'ın devrik Şah'ı Rıza Pehlevi kanserden öldü.

2 Ağustos 1980: İtalya'nın Bologna istasyonunda patlayan bomba sonucu 84 kisi öldü. Eylemi faşist bir grup üstlendi.

17 Eylül 1980: Nikaragua eski devlet başkanı "Anastasio Somoza" Sandinistlerce öldürüldü.

25 Eylül 1980: Polonya'da tersane isçilerinin kurdugu "Solidarnos/Dayanışma" Sendikası'nın başına Lech Walesa getirildi.

4 Kasım 1980: ABD başkanlık seçimlerini eski aktör, Cumhuriyetçi Ronald Reagan kazandı.

8 Aralık 1980: Beatles'in beyni John Lennon New York'ta şizofren bir hayranı tarafindan vurularak öldürüldü.
 
Üst